بهنصب کنتاکتور سه فاز یا تک فاز در تابلو برق یکی از مراحل مهم در اجرای مدارهای الکتریکی مکان‌ها مختلف است. کنتاکتور وسیله‌ای حیاتی در سیستم‌های برقی است و وظیفه مدیریت و قطع و وصل جریان‌های الکتریکی تا توان‌های زیاد را برعهده دارند.
در مراحل نصب کنتاکتور باید بگوییم که اولین مرحله بررسی نقشه کنتاکتور و ایجاد مکانی مناسب برای نصب آن است. برای نصب کنتاکتور تک فاز دو سیم ورودی و خروجی نیاز است که مستقیماً به ترمینال کنتاکتور متصل شوند. در صورتی که برای نصب کنتاکتور سه فاز سه سیم ورودی و خروجی باید به ترمینال کنتاکتور متصل شود.
در این مقاله به بررسی مراحل نصب کنتاکتور می‌پردازیم.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
- ابزار و تجهیزات مورد نیاز
- نصب پایه یا بدنه کنتاکتور
- اتصال سیم‌های ورودی و خروجی
- اتصال مدار کنترل
- تست و بررسی نهایی
- طریقه نصب کنتاکتور تک فاز
- طریقه نصب کنتاکتور سه فاز
- نحوه تست کنتاکتور سه فاز و تک فاز
ابزار و تجهیزات مورد نیاز
در مراحل نصب کنتاکتور سه فاز یا تک فاز در تابلو برق اولین مرحله فراهم کردن ابزار آلات است. پیچ گوشتی مخصوص ترمینال‌ها، تجهیزات ایمنی همچون فازمتر و دستکش‌های عایق از لوازمی است که پیش از شروع نصب باید فراهم کنید. کنتاکتوری که انتخاب می‌کنید باید مطابق با سیستم باشد و تمامی مشخصات فنی آن کنترل شود.
همچنین باید برق اصلی را قطع کنید تا از بروز حوادثی همچون برق گرفتگی جلوگیری کنید. سپس از فازمتر استفاده کنید که مطمئن شوید جریان برق در مدار وجود ندارد.
نصب پایه یا بدنه کنتاکتور
نصب کنتاکتور سه فاز یا تک فاز در تابلو برق را با نصب بدنه و پایه ادامه خواهیم داد. مکانی که کنتاکتور روی آن نصب می‌شود باید ثابت و پایدار باشد. زیرا لرزش محیط نباید روی کنتاکتور اثر بگذارد و عملکرد آن را تحت تاثیر قرار دهد. پایه کنتاکتور باید محکم باشد و به کمک پیج و براکت در محل مناسب نصب شود. پیشنهاد می‌شود کنتاکتور داخل تابلو یا محفظه‌های ایمن و استاندارد نصب شود.
بیشتر بخوانید: نصب تابلو برق | فرق تابلو برق صنعتی و خانگی
اتصال سیم‌های ورودی و خروجی
پس از این که پایه و بدنه نصب شد، باید سیم‌های ورودی و خروجی را به ترمینال متصل کنیم. سیم‌های ورودی به ترمینال قدرت و سیم‌های خروجی به تجهیزات یا بار متصل می‌شوند. اگر می‌خواهید تشخیص شما راحت‌تر باشد، بهتر است از برچسب و نشانه‌گذاری‌های استاندارد استفاده کنید. پیچ‌های ترمینال باید به درستی سفت شود تا اتصال ایمن و استاندارد باشد.
اتصال مدار کنترل
اتصال مدار کنترل ضرورت دارد زیرا به کمک آن عملکرد کنتاکتور ایمن و دقیق است. این مدار سیم‌هایی را شامل می‌شود که به بوبین متصل می‌شوند و مدار را قطع و وصل می‌کنند. یک کلید در راه مدار وجود دارد که به کمک آن می‌توان کنتاکتور را فعال و غیرفعال کرد.
تست و بررسی نهایی
هنگامی که مراحل نصب کنتاکتور سه فاز یا تک فاز در تابلو برق را کامل انجام دادید، باید تمامی اتصالات را بررسی کنید تا اطمینان پیدا کنید هیچ گونه شل شدگی یا اشتباه در اتصال کنتاکتور و مدار وجود نداشته باشد. برای این کار می‌توانید برق را وصل کنید و سپس عملکرد را به وسیله دکمه کنترل چک کنید. در صورت وجود هرگونه مشکل باید اتصالات را دوباره بررسی کنید و از عملکرد صحیح آن اطمینان پیدا کنید.
طریقه نصب کنتاکتور تک فاز
کنتاکتور تکفاز با برق تک فاز عمل می‌کند و در مدار، جایگزین رله شیشه‌ای و کنتاکتور فرمان می‌شود. اتصالات در نصب کنتاکتور نباید شل باشد و باید محکم باشد. نصب کنتاکتور تک فاز در تابلو نیاز به دقت و دانش دارد.
ابتدا باید نقشه نصب کنتاکتور تک فاز را بررسی کنید. به کمک این نقشه می‌توانید نصب و نحوه اتصالات را بهتر متوجه شوید. سیم کشی کنتاکتور تک فاز یکی از مهم‌ترین مراحل در نصب است که شامل اتصال سیم‌های قدرت و فرمان می‌شود. این سیم‌ها باید به ترمینال‌های کنتاکتور متصل شود. سیم‌های ورودی به ترمینال‌های اصلی و مدار فرمان نیز به بوبین کنتاکتور متصل می‌شود. این اتصالات سبب قطع و وصل مدار کنتاکتور تک فاز می‌شود.
پیش از کنتاکتور یک فیوز قرار می‌گیرد. در مدار سه فاز باید سه ورودی را توسط یک انشعاب به هم وصل کنیم. همچنین سیم فاز تک فاز را به یکی از ورودی‌ها وارد می‌کنیم کرده و نول را نیز به ورودی نول کنتاکتور متصل کنیم. اگر مداری که کنتاکتور در آن نصب می‌شود سه فاز باشد، باید سه ورودی را توسط یک انشعاب به هم وصل کنیم و سیم فاز را وارد یکی از ورودی‌های L می‌کنیم و نول را نیز به ورودی نول وصل کنیم.
طریقه نصب کنتاکتور سه فاز
کنتاکتور سه فاز جهت خاموش و روشن کردن جریان برق بکار گرفته می‌شود. اما جریان ورودی این نوع کنتاکتور سه فاز است. هنگامی که رله‌های مکانیکی نتوانند توان را کنترل کنند، از کنتاکتور سه فاز استفاده می‌شود.
کنتاکتور سه فاز می‌تواند جریان‌های بالاتر را در سیستم‌های برق‌رسانی صنعتی مدیریت کند. به همین دلیل کاربرد زیادی دارد. برای شروع همانند حالت تک فاز باید نقشه نصب کنتاکتور سه فاز را بررسی کرد. این نقشه کمک می‌کند تا اطمینان پیدا کنید که سیم‌کشی به درستی انجام شود و خطایی در اتصال‌ها وجود نداشته باشد.
نصب کنتاکتور سه فاز یا تک فاز در تابلو برق تا این بخش یکسان است اما در ادامه تفاوت دارد. نصب کنتاکتور سه فاز به این شکل است اتصال سه سیم فاز و نول به ترمینال‌های کنتاکتور باید صورت بگیرد. در گام بعد باید اتصال مدار فرمان به کنتاکتور سه فاز را بررسی کنید. همان طور که پیشتر گفته شد، مدار فرمان وظیفه قطع و وصل کنتاکتور را برعهده دارد.
مدار فوق به وسیله شستی‌های کنترل همچون استارت و استوپ، فرمان فعال یا غیرفعال کردن را به کنتاکتور ارسال می‌کند. در نصب، راه اندازی و سیم کشی کنتاکتور سه فاز، به نوع و ضخامت سیم‌ها باید توجه کرد. این کار باعث می‌شود تا حرارت و مشکلات ایجاد نشود. تمامی پیچ‌ها و اتصالات این کنتاکتور هم همچون نوع تک فاز باید محکم باشد.
نحوه تست کنتاکتور سه فاز و تک فاز
برای تست کنتاکتور می‌توان بوبین‌ها و پلاتین‌ها را تست کرد. مقداری سیم، یک مولتی‌متر دیجیتالی و یک منبع تغذیه نیاز داریم تا بتوانیم ولتاژ مورد نیاز را فراهم کنیم. بوبین قطعه‌ای در داخل کنتاکتور است که برای کار به ولتاژ مشخصی نیاز دارد. برای تست بوبین باید ولتاژ ایجاد کنیم. اگر ولتاژ بالا باشد صدایی ماند تیک خوردن شنیده می‌شود و کنتاکتور تکان می‌خورد. برخی کنتاکتورها نشانگر مکانیکی دارند که جابجا می‌شوند.
اگر این اتفاق رخ داد یعنی بوبین به درستی عمل می‌کند. اما اگر در کنتاکتور یا کلید مکانیکی هیچ تکانی وجود نداشت، بوبین کنتاکتور خراب است. تست هر دو کنتاکتور سه فاز و تک فاز مشابه است. فقط با این تفاوت که در کنتاکتور سه فاز این کار باید برای هر سه ترمینال انجام شود.
