استاندارد رنگ بندی کابل برق را اغلب کارخانه های تولید کننده سیم و کابل برق رعایت می کنند. کابل برق کاربرد گسترده ای در صنعت برق دارد. به همین دلیل شناسایی و تشخیص این محصولات موضوع مهمی است. شناسایی سیم یا کابل برق روش های مختلفی دارد.
یکی از بهترین این روش ها توجه به استاندارد رنگ بندی کابل برق است. استانداردهای مختلفی وجود دارد که شرکت های سیم و کابل برای رنگ بندی محصولات خود از آن استفاده می کنند.
این رنگ بندی شامل رنگ عایق، شیلد و روکش می شود. از کدهای رنگی معمولاً برای تشخیص فازهای مختلف در یک سیستم قدرت استفاده می شود. به کمک هر رنگ می توان تشخیص داد که هر سیم به کدام فاز متصل شده است. البته استانداردهای رنگ ممکن است در هر کشوری متفاوت باشند. همچنین چگونگی نصب تجهیزات، ولتاژها، جریان و دیگر موارد نیز در رنگ بندی اثرگذار است.
تکنسین های برق معمولاً کدهای رنگی که در سیم کشی ساختمان به کار رفته است را در محلی قابل مشاهده نصب می کنند تا در صورت مشکل متخصصان بتوانند سریعاً آن را برطرف کنند. در این مقاله از مجله راندنو به بررسی استانداردهای رنگ و کد رنگ کابل برق می پردازیم.
آنچه در ادامه می خوانیم:
اهمیت استاندارد رنگ بندی
کابل برق در رنگ های مختلفی تولید می شوند. این رنگ ها سلیقه ای نیستند. شرکت های تولیدکننده از استاندارد رنگ بندی کابل برق استفاده می کنند. افرادی که بخواهند یک سیستم را عیب یابی یا بررسی کنند، باید بدانند که هرکدام از رنگ ها در سیم و کابل چه مفهومی دارد.
در صورتی که کابل ها کدگذاری شده باشند و رنگ به خصوصی داشته باشند، بررسی آن ها نیز ساده تر می شود. همچنین در صورتی که به توسعه یک شبکه سیم و کابل نیاز باشد، به کمک استانداردهای رنگ بندی می توان به راحتی این کار را انجام داد. درواقع هر رنگ نشان می دهد کابل چه کاربرد ی دارد.
در صورتی که از رنگ های استاندارد در ساخت سم و کابل استفاده نشده باشد، احتمال بروز خطا و ایجاد اتصال اشتباه وجود دارد. اتصال اشتباه سبب خراب شدن سیستم و تجهیزات، آتش سوزی، برق گرفتگی و دیگر موارد می شود. به همین دلیل رعایت استانداردهای رنگ بندی در ساخت سیم و کابل اهمیت زیادی دارد.
بیشتر بخوانید: رنگ سیم برق
رنگ کابل برق
کابل برق متشکل از یک یا چند سیم با عایق است که در زیر یک روکش قرار گرفته اند. سیم و کابل اغلب براساس استانداردهای اروپا رنگ بندی می شوند. در موضوع استاندارد رنگ بندی کابل برق باید گفت، ابتدا استاندارد IEC 60446 در اروپا کاربرد داشت اما در سال 2010 این استاندارد با استاندارد IEC 60445 ادغام شد. طبق این استاندارد، سیم هایی که درون کابل برق به کار گرفته شده اند، دارای رنگ های زیر هستند:
- سیم برق سیاه: این سیم ها جریان برق را از خود عبور می دهند. در نتیجه سیم سیاه در کابل برق نوعی سیم فاز است.
- سیم برق قهوه ای یا قرمز: این سیم ها مانند سیم سیاه فاز هستند. در نتیجه می توانند جریان برق را از خود عبور دهند.
- سیم برق آبی و زرد: این سیم ها نیز در برخی از استانداردها حامل جریان برق هستند و زمانی به کار گرفته می شوند که سیم های برق دار از میان سیم راه کشیده شده باشند. البته در برخی از استانداردها سیم آبی و زرد سیم نول هستند.
- سیم برق سفید: این سیم ها نول هستند و جریان برق از آن ها عبور نمی کند. به همین دلیل به آن سیم خنثی نیز گفته می شود.
- سیم برق سبز: این سیم ها در دسته سیم های حفاظتی قرار می گیرند. سیم های سبز یا سبز و سفیدی که در ساختار کابل برق به کار گرفته شده اند، سیم های اتصال به زمین یا ارت هستند.
در نتیجه اگر برای شما این سوال پیش آمده است که سیم فاز چه رنگی است باید بگوییم این سیم ها می توانند مشکی، قهوه ای، قرمز و … باشد.
بیشتر بخوانید: تفاوت کابل افشان و مفتول
استاندارد رنگ کابل برق دو رشته
در این بخش از موضوع استاندارد رنگ بندی کابل برق به بررسی رنگ کابل های برق دو رشته می پردازیم. منظور از کابل دو رشته، کابلی است که از دو سیم برق تشکیل شده است. کابل های برق دو رشته اغلب سیم هایی با روکش آبی – مشکی، قرمز – مشکی و آبی – قرمز دارند. روکش این کابل ها نیز اغلب مشکی رنگ است. البته نوع روکش به کاربرد کابل و محل استفاده آن نیز بستگی دارد.
استاندارد رنگ کابل برق سه رشته
این کابل از سه رشته سیم تشکیل شده است. این کابل ها اغلب سیم هایی با روکش های سبز – آبی – قرمز دارند. برخی مواقع نیر آبی – زرد – قرمز سیم های کابل را تشکیل می دهد. گاهی به این کابل ها، کابل برق سه فاز نیز گفته می شود. این کابل ها از پرکاربردترین کابل ها در صنعت هستند.
استاندارد رنگ کابل برق چهار رشته
این کابل ها 4 رشته سیم دارند که اغلب روکش هایی به رنگ مشکی، قرمز، زرد و بنفش دارند. در این صورت سه فاز با رنگ های مشکی، قرمز و بنفش داریم و سیم زرد سیم نول است.
استاندارد رنگ کابل برق پنج رشته
کابل های پنج رشته سیم هایی به رنگ قرمز، مشکی، زرد، بنفش و سفید دارند. این کابل ها کاربرد بسیار زیادی در سیتسم های توزیع و انتقال برق دارند.
بیشتر بخوانید: مراحل تولید سیم و کابل
رنگ روکش کابل برق
استاندارد رنگ بندی کابل برق تنها به سیم های داخلی کابل برق محدود نمی شود. بلکه روکش کابل نیز اهمیت دارد. کابل های برق در روکش های گوناگون به بازار عرضه می شوند. برخی از کابل ها با کاربردهای خاص، روکش هایی با رنگ معین دارند. از پرکاربردترین این کابل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کابل اعلام حریق: بیشتر کابل های علام حریق روکشی قرمز رنگ دارند. این موضوع سبب می شود تا افراد بتوانند کابل های اعلام حریق را از بقیه متمایز کنند.
- کابل مخابرات: کابل های مخابرات در انواع روکش های طوسی و مشکی عرضه می شوند. کابل های مشکی برای کاربردهای زمینی و کابل های طوسی برای کاربردهای هوایی مناسب هستند.
- کابل خودنگهدار: این کابل ها اغلب روکش هایی مشکی رنگ و از جنس پلی اتیلن کراس لینک دارند.
- کابل جوش: کابل های جوش نیز عمتاً روکش های مشکی رنگ دارند.
- کابل کولر: این کابل ها روکش هایی مشکی یا سفید دارند.
- کابل آنتن و کابل کواکسیال: کابل های آنتن اغلب سفید و کابل های کواکسیال سفید، مشکی و قهوه ای هستند.
بیشتر بخوانید: مواد اولیه سیم و کابل برق
