انواع کلید برق صنعتی در صنعت برق، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر کدام از این کلیدها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند و بسته به نیاز و کاربرد مورد نظر، می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. کلید صنعتی پروژه‌های عمرانی، مسکونی، تجاری و دیگر موارد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات، عملیاتی همچون کنترل جریان الکتریکی در لوازم مختلف را برعهده دارند. استفاده از کلید صنعتی برق ساده‌ترین راه برای قطع و وصل کردن برق در مدار است.
اگر قصد خرید کلید صنعتی برق دارید، به سایت راندنو مراجعه کنید تا بتوانید بهترین کلید را پس از بررسی مشخصات و مقایسه قیمت خریداری کنید. در این مقاله نیز به معرفی انواع کلید برق صنعتی پرداخته شده است. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
- کلید برق صنعتی چیست؟
- کاربرد کلید برق صنعتی
- انواع کلید صنعتی برق
- چرا باید از کلید برق صنعتی استفاده کرد؟
- جمع بندی
کلید برق صنعتی چیست؟
در ابتدای موضوع انواع کلید برق صنعتی به معرفی کلید صنعتی می‌پردازیم. کلید برق صنعتی، یک قطعه مهم در صنعت برق است که برای کنترل جریان برق در تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کلیدها به عنوان وسیله‌ای برای روشن و خاموش کردن جریان برق به دستگاه‌ها، ماشین‌آلات، سیستم‌های الکتریکی و دیگر تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند.
کلیدهای برق صنعتی معمولاً دارای طراحی محکم و عملکرد قابل اعتمادی هستند تا بتوانند با شرایط سخت صنعتی مانند گرد و غبار، رطوبت و شرایط دمایی متفاوت، سازگاری داشته باشند. این کلیدها می‌توانند انواع مختلفی از جمله کلیدهای ساده، زبانه‌ای، مرکب، اهرمی و غیره داشته باشند.
استفاده از کلیدهای برق صنعتی در محیط‌های صنعتی و تجاری بسیار مهم است زیرا این کلیدها به کاربران امکان کنترل دقیق و ایمن جریان برق را می‌دهند. از آنجا که صنعت برق نیاز به کنترل دقیق و قابل اعتماد جریان برق دارد، کلیدهای برق صنعتی از اهمیت بسیاری برخوردارند.
کاربرد کلید برق صنعتی
کلیدهای برق صنعتی در صنایع مختلف برای کنترل جریان برق به تجهیزات الکتریکی استفاده می‌شوند. این کلیدها نقش اساسی در ایمنی و کنترل دستگاه‌ها، ماشین‌آلات، سیستم‌های الکتریکی و دیگر تجهیزات صنعتی دارند. برخی از کاربردهای اصلی کلیدهای برق صنعتی عبارتند از:
- روشن و خاموش کردن تجهیزات
- کنترل سرعت و جهت موتورها
- حفاظت از دستگاه‌ها
- کنترل سیستم‌های اتوماسیون
- استفاده در صنایع خودروسازی
برای خرید کلید برق صنعتی می‌توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و از این طریق با فروشنده در ارتباط باشید. در سایت راندنو امکان مقایسه قیمت وجود دارد. همچنین می‌توانید مشخصات فنی کالا را بررسی کنید و سپس با فروشنده تماس بگیرید.
انواع کلید صنعتی برق
همان طور که گفته شد، کلیدهای برق با توجه به این که در چه شرایط و چه توان و ولتاژی مورد استفاده قرار می‌گیرند، به چند دسته تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی انواع کلید صنعتی برق می‌پردازیم.
کلیدهای پایه یا ساده
کلید ساده یک قطعه الکتریکی است که برای روشن و خاموش کردن برق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کلیدها به عنوان وسیله‌ای ساده و اساسی برای کنترل جریان برق به تجهیزات الکتریکی مانند لامپ‌ها، دستگاه‌های خانگی، وسایل الکتریکی و غیره استفاده می‌شوند.
کلید پریز ساده دارای دو حالت روشن و خاموش هستند و با چرخش یا فشار دادن دکمه‌ی آن، جریان برق به پریز متصل شده روشن یا خاموش می‌شود. این کلیدها به عنوان یک راه ساده و موثر برای کنترل جریان برق در محیط‌های خانگی، تجاری و صنعتی استفاده می‌شوند.
کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری یک نوع کلید الکتریکی کوچک است که بعضاً به عنوان فیوز مینیاتوری نیز شناخته می‌شود. این کلیدها از ابعاد کوچکتری نسبت به کلیدهای استاندارد برخوردار هستند. کلیدهای مینیاتوری دو حالت روشن و خاموش دارند و با چرخش یا فشار دادن دکمه آن، جریان برق قطع و وصل می‌شوند.
این کلیدها به عنوان یک راه ساده برای کنترل جریان برق در دستگاه‌های الکتریکی کوچک مانند تجهیزات الکترونیکی، دستگاه‌های پزشکی، ابزارهای دقیق و غیره استفاده می‌شوند. کلیدهای مینیاتوری ابعاد کوچکی دارند، طراحی زیبا و کاربردی آن‌ها امکان استفاده در فضاهای محدود را فراهم می‌کند. این کلیدها در صنایع مختلف از جمله الکترونیک، پزشکی، خودروسازی و سایر صنایع برقی استفاده می‌شوند.
بیشتر بخوانید: فیوز چیست و چه کاربردی دارد؟ | انواع فیوز
کلیدهای زبانه‌ای
کلیدهای زبانه‌ای، زبانه‌های برجسته یا پروانه‌وار دارند که با فشار دادن یا چرخاندن آن‌ها، جریان برق را روشن یا خاموش می‌کنند. این زبانه‌ها به عنوان یک پنل کنترل بر روی سطح دستگاه یا تجهیزات الکتریکی نصب می‌شوند و به کاربر امکان کنترل آسان و سریع جریان برق را می‌دهند.
کلیدهای زبانه‌ای دارای زبانه‌هایی با ابعاد و شکل‌های مختلف هستند که امکان استفاده راحت و قابل تشخیص از یکدیگر را برای کاربران فراهم می‌کنند. این کلیدها می‌توانند دارای حالت‌های مختلفی مانند روشن، خاموش، پایین و یا بالا باشند و بسته به نیاز کاربر، می‌توانند برای کنترل انواع مختلف تجهیزات الکتریکی استفاده شوند.
از کلیدهای زبانه‌ای در انواع مختلف تجهیزات الکتریکی، خودروها، دستگاه‌های خانگی، دستگاه‌های صنعتی و غیره استفاده می‌شود.
کلیدهای مرکب
کلیدهای مرکب یا کلیدهای ترکیبی، از ترکیب چندین کلید ساده برای کنترل یک دستگاه یا تجهیزات الکتریکی استفاده می‌کنند. این کلیدها امکان کنترل پیچیده‌تر و چندگانه‌تر بر روی یک تجهیز را فراهم می‌کنند و به کاربر امکان انتخاب حالت‌های مختلف برای دستگاه یا تجهیزات الکتریکی را می‌دهند.
کلیدهای مرکب در تجهیزات الکتریکی، دستگاه‌های خانگی، دستگاه‌های صنعتی، سیستم‌های اتوماسیون و کنترل، و غیره کاربرد زیادی دارند. این کلیدها به دلیل امکانات گسترده کنترل و قابلیت تنظیم حالت‌های مختلف، برای کاربردهایی که نیاز به کنترل پیچیده‌تر دستگاه‌ها دارند، مناسب هستند.
کلیدهای اهرمی
کلیدهای اهرمی، با حرکت اهرم یا دسته‌ای به شکل اهرم کنترل می‌شوند. این کلیدها از یک سیستم مکانیکی ساده برای انتقال جریان برق به تجهیزات الکتریکی استفاده می‌کنند. با حرکت اهرم به یک جهت خاص، جریان برق به دستگاه یا تجهیزات متصل شده روشن یا خاموش می‌شود.
کلیدهای اهرمی طراحی ساده و عملکرد قابل اعتمادی دارند. این کلیدها برای کنترل جریان برق در انواع مختلف تجهیزات الکتریکی مانند لامپ‌ها، دستگاه‌های خانگی، دستگاه‌های صنعتی و غیره استفاده می‌شوند. از ویژگی‌های کلیدهای اهرمی می‌توان به سادگی استفاده، دوام و عمر طولانی اشاره کرد.
از آنجا که کلیدهای اهرمی با حرکت اهرم کنترل می‌شوند، این نوع کلیدها به عنوان یک راه ساده و موثر برای کنترل جریان برق در محیط‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کلید اتوماتیک
- کلید اتوماتیک فیکس (غیرقابل تنظیم): این کلیدها از نطر بازه جریان غیرقابل تنظیم هستند.
- کلید اتوماتیک قابل تنظیم: در این کلیدها امکان تنظیم جریان از 1، 0.8 و 0.6 برابر جریان بار وجود دارد. قیمت کلید اتوماتیک قابل تنظیم به مراتب از نوع غیر قابل تنظیم آن بالاتر است.
برروی این کلیدها تجهیزات جانبی همچون رله شنت تریپ، رله افت ولتاژ، موتور الکتریکی، واحد محدود کننده جریان و کنتاکت نصب می‌شود.
انواع کلید کمپکت بر اساس عملکرد
کلیدهای اتوماتیک به صورت تک پل، دو پل، سه پل و چهار پل تولید می‌شوند و در دو نوع کلی زیر به بازار عرضه می شوند که بسته به مکانیزم طراحی، هر یک به گونه‌ای در مدار عمل می‌کنند.
- حرارتی–مغناطیسی: این کلیدها وظیفه حفاظت از مدار در برابر اختلالات جریان را بر عهده دارند. این کلیدها هم از جریان حرارتی و هم از جریان معناطیسی محافظت می کنند. جریان حرارتی در اثر تحمل اضافه بار در مدار ایجاد می‌شود. با بالا رفتن بار و افزایش جریان بیش از حد مجاز، یک میدان الکترومغناطیسی در مدار ایجاد شده که در این صورت کلید وارد عمل می‌شود.
- الکترونیکی: این کلید اتوماتیک در تابلوهای دیجیتال صنعتی برای قطع و وصل کردن جریان با نشان دادن رنج آمپر کاربرد دارد.
مشخصات کلید اتوماتیک
- این کلیدها پس از قطع مدار در حالت بروز خطا، بلافاصله آماده به کار می‌شوند.
- یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این تجهیزات اتوماتیک بودن آن است که بتواند برای قطع و وصل جریان در شرایط خطا مانند اتصال کوتاه و یا اضافه بار به صورت هوشمند عمل کند.
- از دیگر ویژگی‌های مهم این تجهیزات می‌توان به فرمان‌پذیر بودن آن‌ها اشاره کرد. در بعضی از این کلیدها از راه دور و به وسیله سیگنال‌های ارسالی قابلیت فرمان پذیری در آن‌ها تعبیه می‌شود.
- کلیدهای اتوماتیک تا حداکثر 690 ولت قابلیت تحمل ولتاژ دارند و حداکثر قدرت قطع آن‌ها در اتصال کوتاه 25 آمپر الی 200 کیلو آمپر در شرایط ولتاژی 415 ولت است.
- کلیدهای اتوماتیک لوازم جانبی نظیر رله شنت، کنتاکت کمکی، کنتاکت تریپ، موتور، رله آندر ولتاژ و … دارند. در کل ساختمان یک کلید اتوماتیک از چند بخش بدنه، جرقه گیر، کنتاکت، واحد تریپ و مکانیزم قطع و وصل کننده تشکیل شده‌اند. این محصولات عایق بسیار خوبی هستند و ضریب اطمینان بالایی برای حفاظت مغناطیسی دارند.
رنج سوئیچ اتوماتیک
طراحی این کلیدها به گونه ای است که در سه حالت خاموش، روشن و خطا قرار می‌گیرند و با توجه به نوعی که دارند حفاظت‌های مختلفی را ارائه می‌دهند. کلید کمپکت در رنج‌های وسیعی از جریان نامی و قدرت قطع تولید می‌شود. به طور کلی کلیدهای اتوماتیک می‌توانند در جریان 16 آمپر الی 1600 آمپر تولید شوند. فریم و بدنه این کلیدها با افزایش میزان جریان بزرگ‌تر می‌شود. کلید اتوماتیک 160 آمپر از پرطرفدارترین این محصولات است.
پارامترهای کلید اتوماتیک
با مشاهده بدنه هر کلید اتوماتیک می‌توان به تعدادی از ویژگی‌ها و پارامترهای آن پی برد که هر المان به اختصار معرف آن پارامتر می‌باشد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- Ln: نشان دهنده جریان نامی در کلید اتوماتیک کمپکت است. جریان نامی برابر با میزان جریانی است که کلید می تواند تحت آن جریان فعالیت داشته باشد.
- UC: نشان دهنده ولتاژ نامی است که عموماً معرف ولتاژ فاز به فاز سیستم است.
- LM: نشان دهنده جریان اتصال کوتاه یک کلید اتوماتیک است که معمولاً در بازه 5 تا 10 برابری جریان نامی تعیین می‌شود.
- LCM: نشان دهنده قدرت نهایی یک کلید اتوماتیک در وصل جریان اتصال کوتاه است.
- Ui: این پارامتر نشان دهنده بیشترین مقدار ولتاژی است که در سیستم ایجاد می‌شود و کلید اتوماتیک قادر به تحمل این ولتاژ است.
- LCU: معرف قدرت قطع یک کلید اتوماتیک است. این عدد نشان می‌دهد که کلید کمپکت تا چه مقدار جریان می تواند اتصال کوتاه را قطع کند بدون این که به مدار آسیب وارد شود.
کاربرد کلید اتوماتیک
- محافظت از مدار در سیستم‌های روشنایی
- ورودی تابلو برق‌های صنعتی
- تابلوهای ساختمانی برای ورودی برق به فیوزهای سه فاز
ایزولاتور
این تجهیزات در ورودی اصلی برق و انشعاب‌های هر قسمت، در سیستم های تهویه همچون فن ها، ماشین های شستشو، انواع رستوران و سالن، در محیط هایی که چندین نفر به صورت همزمان روی یک مدار یا وسیله کار می کنند، در مکان هایی که تجهیزات خودکار به کار رفته، در بخش هایی که تعمیرکار ورودی اصلی برق را نمی بیند، کاربرد دارد.
مشخصات کلید ایزولاتور
- کلید و دسته قطع و وصل ایزولاتورها باید در دسترس باشند.
- کلیدها باید نمایشگر قطع و وصل مکانیکی داشته باشند یا پلاتین ها در وضعیتی قابل مشاهده باشند.
- این کلیدها می‌بایست هادی‌های فعال را از منبع تغذیه جدا کنند. ترمینال‌های نول و ارت در این کلید وجود دارد که پلاتین‌های این بخش در مقایسه با پلاتین‌های فاز زودتر بسته و دیرترهم قطع می‌شوند.
- برای قفل کردن این کلیدها باید از قفل‌های آویز و تجهیزاتی که مخصوص نشانه گذاری هستند استفاده کرد.
کلید ایزولاتور کولر
کلید ایزولاتور برای کولر یکی از مهم‌ترین تجهیزات است. از بزرگ‌ترین مشکلات نصابان کولر آبی و کولر گازی برق گرفتگی هنگام سرویس یا تعمیر کولر است. برخی از افراد قطع کردن برق اصلی کولر را فراموش می‌کردند و یا کلید قطع کننده برق کولر به اشتباه نول را قطع می‌کرد. این موضوع سبب برق گرفتگی تعداد زیادی از تعمیرکاران کولر شد. به همین دلیل استفاده از کلید ایزولاتور کولر گازی و کولر آبی ضرورت پیدا کرد.
طریقه نصب کلید ایزولاتور
برای نصب این تجهیزات بهتر است از قبل نقشه نصب کلید ایزولاتور تهیه کرد. این کلیدها اغلب به صورت 4 سیم برای کولرهای آبی ساخته شده است. زیرا بیشتر برق گرفتگی‌ها نیز به کولرهای آبی مربوط می‌شود. 4 سیم ورودی و 4 سیم خروجی به این کلید متصل می‌شود. سیم‌های ورودی عبارتند از سیم نول، سیم دور تند موتور، سیم دور کند موتور و سیم پمپ آب 4 سیم خروجی به ترتیب به 4 سیم ورودی متصل می‌شود. به این ترتیب در حالت وصل کلید، جریان برق برقرار می‌شود.
ویژگی‌های کلید جداساز
- این کلیدها از کل قسمت‌های برقدار مدار محافظت می‌کنند.
- قابلیت قفل کردن کلید در هر دو وضعیت وصل و قطع وجود دارد.
- این کلیدها وضعیت وصل و قطع بودن را نشان می‌دهند.
- اغلب کلیدهای جداساز با میکروسنج داخلی و در جریان‌های 160، 250، 400، 630 و 800 عرضه می‌شوند.
- اتصال‌های ورودی و خروجی به کلید در جهت‌های مختلف وجود دارد.
انواع کلید جداساز
- کلید جداساز فیوز
- کلید جداساز بدون فیوز
کنتاکتور
کنتاکتور کلیدی است که از آن برای روشن و خاموش کردن یک موتور الکتریکی استفاده می‌شود. کنتاکتور مانع ورود نوسان الکتریکی به موتور می‌شود.
کاربرد کنتاکتور
- حفاظت ایمن‌تر و اقتصادی‌تر نسبت به سایر کلیدها
- تأمین کنترل مرکزی تأسیسات نورپردازی بزرگ و کاهش برق مصرفی
- جلوگیری از خطرات هنگام وصل ناگهانی دوباره جریان در زمان قطع برق
- کنترل موتورهای الکتریکی، بانک‌های خازنی، نورپردازی و سیستم‌های گرمایش
مزایای استفاده از کنتاکتور به جای کلید
- کنتاکتور قابلیت قطع و وصل به صورت مکرر را دارد.
- به کمک کنتاکتور می‌توان از راه دور مدار را کنترل کرد.
- عمر مکانیکی کنتاکتورها نسبت به کلیدها بیشتر است.
- سرعت قطع و وصل در مدار به کمک کنتاکتور افزایش پیدا می‌کند.
- استفاده از کنتاکتور سبب می‌شود ایمنی بیشتری برای مدار فراهم شود.
- کنتاکتور مقرون به صرفه است و به راحتی به تجهیزاتی همچون پی ال سی متصل می‌شود.
نحوه عملکرد کنتاکتور
کنتاکتورهای برق می‌توانند ظرفیت عبور جریان در سطوح بالاتر را داشته باشند. در صورتی که رله‌ها ظرفیت عبوری جریان در سطوح پایین‌تری دارند. به همین دلیل در مدارهای فرمان بیشتر از رله و در مدارهای قدرت بیشتر از کنتاکتور استفاده می‌شود. هنگامی که در دو سر بوبین اختلاف پتانسل ایجاد شود، بوبین یا سیم پیچ میدان مغناطیسی پیدا می‌کند و همانند یک آهنربا بخش متحرک هسته را به خود جذب می‌کند. در محلی که این جذب صورت می گیرد، کنتاکت‌هایی وجود دارد که همزمان با قطع و وصل شدن هسته قطع و وصل می‌شوند و به صورت یک کلید عمل می‌کنند. در این کنتاکتورها نیز دو عدد فنر وجود دارد که هنگام قطع و وصل بوبین، قسمت متحرک را به حالت عادی خود برمی‌گرداند.
اجزای کنتاکتور
کنتاکتور از سه بخش اصلی تیغه، بوبین و محفظه عایقی تشکیل شده است:
- تیغه کنتاکتور: تیغه وسیله‌ای است که به صورت جداگانه روی کنتاکتور نصب می‌شود. این قطعه در دو نوع قدرت و فرمان عرضه می‌شود. یک نوع از این تیغه‌ها از جلو و نوع دیگر آن از کنار به کنتاکتور می‌چسبد. بیشترین موارد استفاده از تیغه در طراحی مدار فرمان در برق صنعتی است.
- بوبین کنتاکتور: بوبین یا پیچه، سیم طویلی است که به طور منظم و مارپیچ پیچیده شده است. بوبین مانند خازن و مقاوت دو سر اتصال دارد و در اکثر مدارها به عنوان عضو اصلی و مهم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- محفظه عایقی: محفظه عایقی به دلیل ایزوله کردن بخش‌های خطرناک کنتاکتور می‌تواند تنش‌های مکانیکی، حرارتی و الکتریکی را که در طی بهره برداری پیش می‌آید، تحمل کند و حافظ جان کسانی باشد که با کنتاکتور سروکار دارند.
اجزای دیگر کنتاکتور عبارتند از:
- حامل کنتاکت های ثابت
- ترمینال
- صفحه فلزی انتهایی
- کنتاکت های ثابت و متحرک
- ترمینال های ورودی و خروجی
- سیستم هسته آهنی ثابت و متحرک
- قسمت کنترل جرقه
- حامل کنتاکت های متحرک
انواع کنتاکتور
کنتاکتورها براساس AC و DC بودن تقسیم بندی می‌شوند. همچنین کنتاکتورهای AC نیز براساس تیپ‌هایی که دارند تقسیم بندی می‌شوند. به عنوان مثال کنتاکتور AC1 تا کنتاکتور AC5 در در گرم کن برقی، راه‌اندازی موتورهای آسنکرون و قفس سنجابی، بالابرها، آسانسورها و جرثقیل‌ها به کار گرفته می‌شود همچنین تیپ‌های AC5-b و سایر تیپ‌ها نیز در سیستم‌های روشنایی، سوئیچینگ ترانسفورماتورها، لوازم خانگی، کمپرسورها و … کاربرد دارند.
کنتاکتورهای DC نیز در تیپ‌های مختلفی به بازار عرضه می‌شود که متخصصان مطابق با نیاز خود آن‌ها را انتخاب می‌کنند. تمامی این تیپ‌ها اغلب در جدولی تحت عنوان جدول انواع کنتاکتور ذکر شده است.
کلید گردان
کلیدهای گردان نوعی کلید صنعتی هستند که به عنوان سوئیچر در مدار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کلید دارای یک محور و بازوهای کنتاکت است که به‌صورت چرخشی کار می‌کنند. این کلیدها در جهت عقربه‌های ساعت یا برعکس آن چرخیده می‌شود.
انواع کلید گردان
این کلیدها براساس ساختار مکانیکی و تعداد کنتاکت‌های موجود به چند دسته تقسیم بندی می‌شوند. همچنین در بازار برق و الکترونیک از کدهایی برای شناسایی این کلیدها استفاده می‌شود، این کدها نیز در مقابل هر نوع کلید ذکر شده است.
- کلید گردان یک طرفه تکفاز، دوفاز و سه فاز (03 – 02 – 01)
- کلید گردان دو طرفه تکفاز، دوفاز و سه فاز (07 – 06 – 05)
- کلید گردان چپگرد راستگرد تکفاز و سه فاز (09 – 08)
- کلید گردان ستاره مثلث (10)
- کلید گردان دالاندر (مخصوص موتورهای دالاندر)
- کلید گردان ولتمتر
- کلید گردان آمپرمتر
کاربرد کلید گردان
این محصولات بیشترین کاربرد را تابلوهای برق دارند و وظیفه آن صرفاٌ قطع و وصل مدار الکترونیکی است. کلیدهای گردان به کمک نیروی دست کار می‌کنند و در برابر تغییرات جریان مقاوت زیادی از خود نشان می‌دهند. با این حال اغلب در ولتاژهای پایین از این کلیدها استفاده می‌شود. کلید سلکتور از مواد رسانا و مقاوم ساخته شده است. این محصول می‌تواند در مدار ایجاد وقفه کند. همچنین برای رانش جریان الکتریکی در موتورهای کنترل از این کلید استفاده می‌شود. در مواقعی برای تامین و تغذیه انرژی دستگاه‌های صنعتی و پیشگیری از قطعی‌های ناخواسته کلید گردان به کار گرفته می‌شود.
طرز کار سلکتور سوئیچ
با چرخانده شدن سلکتور صفحه‌ای زبانه‌دار در کلید تعییر وضعیت خواهد داد و در فضای خالی استوانه‌ای شکل به چرخش در می‌آید. صفحه استوانه‌ای شکل به برجستگی و فرورفتگی مجهز شده است. هنگامی که اهرم کلید می‌چرخد، این زبانه‌ها نیز بالا و پایین می‌روند. زبانه‌ها کنتاکت‌های متحرک را به کنتاکت‌های ثابت وصل می‌کند و یا در مواقعی آن‌ها را از هم جدا می‌کند. سازندگان کلید سلکتوری در زبانه‌ها تغییراتی ایجاد می‌کنند، تعداد آن‌ها و محل قراری زبانه‌ها تغییر می‌کند و همین موضوع سبب به وجود آمدن انواع خاصی از کلیدها شده است.
کلید فرمان
کلیدهای فرمان یا سلکتور سوئیچی به منظور کنترل فرآیند و تجهیزات در تأسیسات الکتریکی به کار گرفته می‌شود. این کلیدها به صورت دستی یا اتوماتیک عمل می‌کنند.
اجزای کلید فرمان
هر کلید فرمان از بخش‌های مختلفی مانند ترمینال‌ها، کنتاکت‌ها، مکانیزم قطع و وصل و … تشکیل می‌شود که این اجزا در کنار یکدیگر می‌توانند عملکرد درستی را ارئه دهند.
انواع کلید فرمان براساس تعداد وضعیت
تعداد وضعیت کلید فرمان به دو حالت 0_1 یا 2_1 است.
- حالت 0_1: این حالت دو وضعیت خاموش و روشن دارد به این‌صورت که به روشن عدد 1 و به خاموش عدد 0 را نسبت داده اند و از آن برای روشن و خاموش کردن بخشی از سیستم استفاده می‌شود.
- حالت 2_1: این حالت اغلب به عنوان انتخاب کننده در مدار فرمان مورد استفاده قرار می‌گیرد و از لحاظ نوع پلاتین با حالت 0_1 متفاوت است.
نوع دسته در کلیدهای فرمان
برای تغییر وضعیت کلید فرمان باید از دسته استفاده کرد که این دسته‌ها به دو صورت اهرمی و چرخشی برای کلیدهای فرمان وجود دارند. این دسته‌ها از لحاظ رنگ، نوع، اینترلاک، نحوه نصب و … انواع مختلفی دارند.
- عملکرد کلید فرمان: کلید فرمان می‌تواند وضعیت دائم یا برگشتی داشته باشد.
- وضعیت دائم: در نوع دائم، کلید پس از تغییر وضعیت در همان حالت خود باقی می ماند و برای بازگشت آن به حالت اولیه نیاز به نیروی دست کاربر است.
- وضعیت برگشتی: در نوع برگشتی، کلید مانند شستی به صورت لحظه‌ای عمل می‌کند و به وضعیت اول خود باز می‌گردد.
- سیستم اخباری: کلید فرمان براساس سیستم اخباری به دو صورت ساده و یا چراغ دار وجود دارد. در مدل چراغدار کلید فرمان، یک سیگنال حاوی نور در دسته کلید قرار گرفته است.
- سیستم حفاظتی کلید فرمان: برای افزایش ایمنی در تغییر مدارها از کلید فرمان سوئیچ‌دار استفاده می‌شود. سوئیچ می‌تواند با مکانیزم قطع و وصل یکی باشد و یا در کنار آن قرار گرفته باشد. کلیدهای فرمان از نظر ایمنی می‌توانند به دو گروه سوئیچ دار (Key Operated) و قطع و وصل به همراه سوئیچ (Key Lock) تقسیم شوند.
کاربرد کلید فرمان
- در کنترل سطح گاز داخل مخزن‌ها و کمپرسورها
- در تنظیم فشار آب داخل لوله‌ها
- روشن و خاموش کردن دستگاه‌های صنعتی به صورت اتومات
- کنترل سطح آب یا مایعات در داخل مخازن، منبع‌ها و …
- تعادل حرارتی دستگاه‌ها
- در جرثقیل‌ها
مزایای سلکتور سوئیچ
- عملکرد مناسب
- طول عمر بالا
- حفاظت از ترمینال‌ها
- قابلیت قفل شدن در هر وضعیتی
- قابل نصب بر روی ریل مینیاتوری
- پوشش کنتاکت‌های ورودی و خروجی
- قابل نصب بر روی تجهیزات مختلف
- حفاظت از دستگیره و صفحه
رله ریکلوزر
رله ریکلوزر یا بازبست خودکار یا مدار اتصال مجدد اتوماتیک یک مدار شکن کوچک است که به صورت اولیه و ثانویه طراحی شده است. رله‌های ریکلوزر از تجهیزات مهم در بهبود کیفیت و تداوم برق در شبکه‌هایی با ولتاژ متوسط است. رله‌ها باید خطا را تشخیص دهند و فرمان قطع را صادر کنند. در یک شبکه ممکن است خطاهای زیادی وجود داشته باشد که می‌تواند خطای ولتاژی، فرکانسی، جریانی و … باشد. اگر این خطاها به موقع شناسایی نشوند خسارت‌های زیادی را به بار می‌آوردند بنابراین باید از رله استفاده شود. نوع رله به محل استفاده از آن وابسته است.
ریکلوزر هوایی چیست؟
ریکلوزر هوایی در سطح فشار متوسط در فضای آزاد، کابل‌های ارتباطی، تابلوی کنترل، ترانس تغذیه و یراق آلات نصب می‌شود. ریکلوزر هوایی به صورت انفرادی یا به همراه تجهیزات دیگر نصب می‌شود.
شرایط لازم برای نصب ریکلوزر
- رطوبت هوا تا 100 درصد
- دمای هوا بین 450- تا 850+ درجه سانتی‌گراد
- حداکثر ارتفاع نصب از سطح دریا 3000 متر باشد.
- در معرض تکان‌های شدید قرار نگیرد.
مزایای ریکلوزر
- عملکردی خودکار و بدون دخالت دست
- امکان ارسال اطلاعات از خطاهای موجود
- خطایابی خودکار و جدا کزدن بخش معیوب
- بدلیل جدا کردن بخش معیوب، خاموشی کاهش می‌یابد.
- امکان ترکیب آن با سیستم‌های دیگر
- از لحاظ سرعت و تعداد عملکرد انعطاف بالایی دارد.
کلید دو طرفه
کلید دو طرفه یا چنج اور (changeover switch) یک نوع سوئیچ صنعتی است که مقدار مشخصی از بار الکتریکی را می‌تواند در سطح جریان مشخص بین دو منبع تغذیه جابه‌جا کند. جابه‌جایی بار الکتریکی توسط این کلیدها اغلب بین ژنراتور و برق شهر در زمان قطعی برق صورت می‌گیرد.
انواع کلید دو طرفه
برای درک بهتر سوال کلید دو طرفه چیست به بررسی انواع این محصول می‌پردازیم:
- کلید چنج اور دستی: این کلیدها به دستگیره مجهز شده‌اند که با چرخاندن آن، وضعیت کنتاکت‌ها به صورت دستی تغییر پیدا می‌کند.
- کلید دو طرفه اتوماتیک یا موتوردار: این کلیدها به نوعی موتور مجهز شده‌اند که حالت کنتاکت را تغییر می‌دهند. از این کلیدها برای حفاظت مصرف کننده در برابر افزایش جریان استفاده می‌شود.
لازم به ذکر است که این کلیدها معمولاً در پانل‌های جلویی تابلو برق یا ماشین آلات استفاده می‌شوند. در ساختمان‌های ژنراتوردار نیز کلیدهای دستی دو طرفه اغلب استفاده می‌شوند. در مدارهای ATS نیز اغلب کلیدهای موتوردار و اتوماتیک استفاده می‌شود.
این کلیدها براساس جریان نامی از 125 آمپر تا 2000 آمپر و گاهاً بیشتر در بازار موجود هستند و به دو صورت کلید دو طرفه گردان و کلید دو طرفه تخت عرضه می‌شوند.
کاربرد کلید دو طرفه ژنراتور
این محصولات مبدا تامین جریان برق را تغییر می‌دهند. از طریق این کلیدها می توان از دو منبع برق نیروگاه و دیزل ژنراتور جریان برق استفاده کرد. در هربار استفاده از یک منبع، دیگری قطع می‌شود. قطع و وصل در این کلیدها به وسیله یک فضا و یک مکانیزم قطع و وصل صورت می‌گیرد.
این محصولات ابعاد بزرگی ندارند و نصب آن‌ها ساده است به صورتی که نیاز به سیم کشی و استفاده از شمش‌های مسی بین ترمینال‌های ورودی نیست. از نظر ایمنی نیز قوی عمل می کنند و می‌توانند در بیمارستان‌ها، مراکز ارتباطی، فرودگاه‌ها، صنایع آب، راه آهن، شرکت‌های تولیدی و … به کار گرفته شوند.
نحوه نصب کلید دو طرفه
این محصولات اغلب در قسمت داخلی تابلو برق نصب می‌شوند. البته لازم است پیش از نصب نقشه کلید دو طرفه سه فاز یا تک فاز را تهیه کنید. این کلیدها به کمک شینه‌ها و کابل‌های ضخیم متصل می‌شوند. در کنار هر کابل مشخصه‌ای وجود دارد که ورودی و خروجی ترمینال را نشان می‌دهد. ترمینال‌هایی که با برچسب 1 مشخص شده‌اند، ورودی اول و ترمینال‌هایی که با برچسب 2 مشخص شده‌اند، ورودی دوم را نشان می‌دهند.
چرا باید از کلید برق صنعتی استفاده کرد؟
استفاده از کلید برق برای کنترل جریان برق به تجهیزات الکتریکی بسیار اهمیت دارد و دارای مزایای مختلفی است. یکی از دلایل اصلی استفاده از کلید برق، تامین امنیت است. با استفاده از کلید برق، می‌توان به راحتی جریان برق را قطع کرده و از وقوع حوادث ناشی از جریان برق بیش از حد جلوگیری کرد.
کلیدهای برق امکان کنترل دقیق جریان برق به دستگاه‌ها و تجهیزات را فراهم می‌کنند. این موضوع به کاربران اجازه می‌دهد تا به صورت دقیق تعیین کنند که کدام تجهیزات روشن یا خاموش باشند. استفاده از کلید برق به مصرف انرژی کمتر کمک می‌کند. با خاموش کردن تجهیزات الکتریکی با استفاده از کلید برق، می‌توان از انرژی بیشتری صرفه‌جویی کرد. با استفاده از کلید برق، می‌توان از تجهیزات الکتریکی در برابر خرابی‌های ناشی از جریان برق نامناسب یا ناپایدار حفاظت کرد.
با استفاده از کلید برق، می‌توان دسترسی به تجهیزات الکتریکی را محدود کرده و از دسترسی غیرمجاز به آن‌ها جلوگیری کرد. به طور کلی، استفاده از کلید برق به عنوان یک وسیله کنترل جریان برق اهمیت بسیاری دارد و به ایمنی، کنترل دقیق، اقتصادی بودن و حفاظت از تجهیزات کمک می‌کند.
جمع بندی
در این مقاله انواع کلیدهای برق صنعتی را مورد بررسی قرار داده‌ایم. همچنین به طور کامل ویژگی‌ها، کاربردها و مزایای هر یک از این انواع کلیدهای برق صنعتی را بررسی کرده‌ایم. این اطلاعات می‌تواند به افراد و صنایع مختلف کمک کند تا کلیدهای برق مناسب با نیازهای خود را انتخاب کنند.برای خرید کلید برق صنعتی می‌توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و با فروشندگان این محصولات بدون واسطه در ارتباط باشید.
