انواع سیم برق خانگی در ساخت تجهیزات الکتریکی، روشنایی مجموعه، سیم کشی کلید و پریز، تامین برق خانه و دیگر موارد، مورد استفاده قرار می گیرد. بدون وجود سیم و کابل برق جریان الکتریکی در مجموعه فراهم نمی شود. این که در هر بخش از ساختمان از چه نوع سیم و کابلی استفاده شود، موضوع مهمی است که باید متخصصان برق آن را بررسی کنند. امروزه سیم های برق تنوع بسیار زیادی دارند و در جنس‌ها و ابعاد گوناگون به بازار عرضه می شوند.
در این مقاله به بررسی انواع سیم برق خانگی براساس مبحث 13 مقررات ملی ساختمان و اصول نظام مهندسی می پردازیم.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
- جنس سیم برق مورد استفاده در خانه
- اندازه سیم های برق
- سایز مناسب سیم و کابل برق ساختمان
- رنگ سیم های برق
- نام گذاری سیم برق ساختمان
- جمع بندی
جنس سیم برق مورد استفاده در خانه
انواع سیم برق خانگی براساس جنس هادی به چند دسته تقسیم بندی می شوند. سیم ها می توانند مسی و آلومینیومی باشند. البته لازم به ذکر است که در مجموعه های مسکونی اغلب از سیم های مسی استفاده می شود. سیم مسی کارایی بهترین نسبت به سیم آلومینیومی دارد. سیم های مسی می توانند افشان و مفتول باشند. سیم های آلومینیومی تنها به صورت مفتول به بازار عرضه می شوند.
سیم افشان
یکی از پرکاربردترین انواع سیم برق خانگی سیم برق افشان است. این سیم ها از چند رشته نازک سیم ساخته شده اند که یک هادی را تشکیل می دهد. سیم رشته ای انعطاف پذیری بالایی دارد. به همین دلیل در مکان هایی که سیم باید خم شود و یا پیچ بخورد، از این سیم استفاده می شود. این سیم ها به راحتی در لوله برق به کار گرفته می شود. ولتاژ نامی این سیم ها 300 تا 500 ولت است.
سیم مفتول
انواع سیم برق خانگی مفتولی نیز به بازار عرضه می شود. این سیم ها را تحت عنوان سیم های نصب ثابت و سیم خشک می شناسند. سیم خشک از یک هسته جامد تک رشته با عایق پلاستیکی ساخته شده است. این سیم ها انعطاف پذیری کمی دارند و شکننده هستند به همین دلیل در مواردی که نیازی به خم شدن آن ها نباشد، استفاده می شوند. عمده کاربرد این سیم ها در سیم کشی تابلوها و توزیع کننده های برق است و کمتر کاربرد خانگی دارند. ولتاژ نامی سیم های مفتولی اغلب 400 تا 700 ولت است. این محصولات برای جریان های مختلف، با سطح مقطع های 1.5 تا 240 میلی متر مربع ساخته می شوند.
اندازه سیم های برق
انواع سیم برق خانگی براساس سایز به چند دسته تقسیم بندی می شوند:
- سیم نمره 0.25 میلی متر مربع
- سیم نمره 0.5 میلی متر مربع
- سیم نمره 0.75 میلی متر مربع
- سیم نمره 1 میلی متر مربع
- سیم نمره 1.5 میلی متر مربع
- سیم نمره 2.5 میلی متر مربع
- سیم نمره 4 میلی متر مربع
- سیم نمره 6 میلی متر مربع
- سم نمره 10 میلی متر مربع
- سیم نمره 16 میلی متر مربع
- سیم نمره 25 میلی متر مربع
- سیم نمره 35 میلی متر مربع
- سیم نمره 50 میلی متر مربع
در بسیاری از مواقع سیم با سطح مقطع های بالاتر نیز به بازار عرضه می شوند. در ساختمان های مسکونی اغلب از سیم های سایز 0.5 تا 16 میلی متر مربع برای هادی های فاز، نول و ارت استفاده می شود.
سایز مناسب سیم و کابل برق ساختمان
انواع سیم برق خانگی باید سایز استاندارد داشته باشد. انتخاب سایز مناسب سیم و کابل ساختمان اهمیت زیادی دارد. زیرا استفاده از سایز نامناسب سبب آتش سوزی، عملکرد اشتباه و کاهش ایمنی می شود. لازم به ذکر است که سایز مناسب کابل و سیم های برق در یک ساختمان به مقدار جریان بار، طول سیم، مقدار افت ولتاژ مجاز و شرایط محیطی بستگی دارد. اما به صورت استاندارد از سیم هایی با ابعاد زیر در ساختمان استفاده می شوند:
- 3 رشته سیم 6 برای کنتور تکفاز 32 آمپر
- 5 رشته سیم 4 برای کنتور سه فاز 15 آمپر
- 5 رشته سیم 4 برای کنتور سه فاز 25 آمپر
- 5 رشته سیم 6 برای کنتور سه فاز 32 آمپر
- 3 رشته سیم 10 برای کنتور تک فاز 50 آمپر
- 5 رشته سیم 16 برای کنتور سه فاز 50 آمپر
به طور معمول در بخش های مختلف ساختمان از انواع سیم برق خانگی با سایزهای زیر استفاده می شود:
- سیم نمره 1.5 برای روشنایی و لوسترها
- سیم نمره 2.5 برای پریزهای برق
- سیم نمره 1.5 برای مدار کولر آبی
- سیم نمره 2.5 برای مدار کولر گازی
- سیم 1.5 برای سیستم های اعلام حریق
رنگ سیم های برق
انواع سیم برق خانگی براساس رنگ انتخاب می شود. رنگ سیم ها باید مطابق با استاندارد باشد. این استاندارد در بند 2-7-21 جلد اول نشریه 110 تعیین شده است و برای فازهای R و S و T باید به ترتیب قرمز، زرد و سیاه باشد. سیم ارت نیز یک استاندارد جهانی دارد و روکش آن به صورت ترکیب رنگ زرد و سبز است. اغلب سیم های نول به کار رفته در ساختمان، به رنگ آبی است. البته باید دقت شود که در سیم کشی ساختمان در مدارات دو سیمه از سیم مشکی برای فاز و آبی برای نول استفاده می شود. در مدارات سه سیمه نیز فاز و نول به رنگ های مشکی و آبی و ارت به رنگ سبز و زرد است.
رعایت رنگ بندی در تاسیسات برق اهمیت زیادی دارد زیرا حفظ قانون رنگ سیم ها سبب افزایش ایمنی و حفاظت از افراد مجموعه می شود.
نام گذاری سیم برق ساختمان
انواع سیم برق خانگی براساس استاندارد VDE آلمان نامگذاری می شوند. این نامگذاری مطابق با فاکتورهای جنس هادی و روکش است.
| حرف | شرح |
| N | سیم مسی ساخته شده مطابق با استاندارد VDE المان |
| Y | عایق نوع PVC |
| F | افشان بودن سیم |
| A | سیم مناسب برای استفاده در داخل لوله |
| M | مقاومت در برابر رطوبت |
| S و Z | سیم های مخصوص |
سیم های مفتولی با نام لاتین NYA و سیم های افشان با نام NYAF شناخته می شوند.
جمع بندی
سیم کشی یکی از مهمترین فعالیت ها پیش از ساخت یک مجموعه است. اگر این عمل به درستی صورت نگیرد، جریان برق در مجموعه برقرار نمی شود. امروزه از انواع سیم برق خانگی برای ساخت تجهیزات الکتریکی، سیم کشی کلید و پریز، تامین روشنایی و دیگر موارد استفاده می شود. هر یک از این سیم ها ویژگی منحصربفرد خود را دارند و باید با اندازه های استاندارد به کار گرفته شوند. در این مقاله به بررسی ویژگی های سیم مناسب برای خانه و منازل مسکونی پرداخته شده است. برای خرید هر گونه سیم می توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و از این طریق با فروشندگان سیم و کابل به صورت مستقیم در ارتباط باشید.
