مقره چیست و چه کاربردی دارد؟ مقره یک نوع عایق الکتریکی است که جهت اتصال کابل برق به برج انتقال برق مورد استفاده قرار می گیرد. در خطوط انتقال و توزیع برق، هادی های تحت ولتاژ می بایست به گونه ای از برج ایزوله شوند و برای این کار از مقره استفاده می شود.
این محصول هادی را از برج ایزوله می کند و از جریان نشتی جلوگیری می کند و نیروی مکانیکی حاصل از باد، برف، یخ و … را تحمل می کند و از هادی محافظت می کند.
اگر می خواهید بدانید مقره چیست و چه کاربردی دارد، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله به بررسی انواع مقره و کاربردهای آن در صنعت برق می پردازیم.
آنچه در ادامه می خوانیم:
کاربرد مقره
در ادامه موضوع مقره چیست به کاربرد این تجهیزات می پردازیم. این محصولات از لحاظ کاربردی دو وظیفه دارند:
- این محصولات وظیفه مکانیکی دارند. به این معنا که باید دارای استقامت بالایی باشند. این تجهیزات باید این امکان را داشته باشند که بارها و نیروهای مکانیکی را تحمل کنند.
- کاربرد دیگر این تجهیزات از نظر الکترونیکی حائز اهمیت است. این تجهیزات قابلیت دریافت ولتاژهای بزرگ را دارند. همچنین می توانند ولتاژهای ناشی از رعد و برق و ضربه را نیز تحمل کنند. این محصول می تواند در سخت ترین شرایط آلودگی، بارندگی، رطوبت و بروز رعد و برق با ولتاژهای بالا از شکست الکتریکی جلوگیری کند.
شکست الکتریکی مقره ها امکان دارد بر اثر تخلیه الکتریکی در اطراف آن اتفاق بیفتد. تخلیه الکتریکی سطحی به وسیله گرد و غبار یا تخلیه الکتریکی از درون مقره ایجاد می شود. به همین دلیل این محصول باید ضریب اطمینان بالایی داشته باشد و بخشی از این ضریب اطمینان به کیفیت آن بستگی دارد.
در ادامه مقاله مقره چیست خوب است بدانید که علت اصلی خرابی مقره ها تخلیه الکتریکی است که بین خط و زمین در مواقع غیرعادی رخ می دهد. تخلیه الکتریکی گرمای زیادی تولید می کند و این موضوع سبب سوراخ شدن بدنه محصول می شود.
انواع مقره براساس جنس
در این بخش از مقاله مقره چیست به معرفی انواع مقره براساس جنس می پردازیم. این محصولات معمولاً از جنس های مختلفی ساخته می شوند که هرکدام در شرایط خاصی مورد استفاده قرار می گیرد.
مقره چینی
معمولاً از متریال چینی برای ساخت مقره های هوایی استفاده می شود. این محصولات از جنس آلومینیوم سیلیکات هستند. معمولا آلومینیوم سیلیکات را با موادی مانند فلدسپات، کوارتز و کائولن پلاستیکی ترکیب می کنند تا به این ترتیب ماده عایق سخت پرسلن و چینی لعاب دار به وجود بیاید.
سطح چینی در این محصولات باید به اندازه ی کافی لعابدار و صیقلی باشد تا از نفوذ آب به درون آن جلوگیری شود. از معایب این تجهیزات می توان به بوجود آمدن ترک های ریز و در نتیجه کاهش مقاومت در برابر ولتاژ اشاره کرد.
مقره شیشه ای
در موضوع مقره چیست معرفی مقره های شیشه ای اهمیت زیادی دارد. مقره های شیشه ای را معمولاً از ترکیب پودر کوارتز ذوب شده به همراه آهک می سازند. روش ساخت این نوع به این شکل است که باید به صورت ناگهانی سرد و قالب ریزی شود.
در حال حاضر مقره های شیشه بسیار مورد توجه افراد قرار گرفته اند. این تجهیزات را معمولاً در خطوط انتقال و توزیع به کار می برند. برای عایق کردن این محصولات از شیشه های سخت آنیل شده استفاده می کنند.
این محصولات دارای مزایایی همچون مقاومت بالا، قدرت دی الکتریکی بالا، شفافیت، ضریب انبساط حرارتی کم، استحکام کششی بالا، طول عمر بیشتر و قیمت پایین تر نسبت به چینی هستند. البته لازم به ذکر است که این تجهیزات ممکن است جریان نشتی داشته باشند و گرد و خاک بیشتری به خود جذب کنند.
مقره کامپوزیتی
این نوع محصول که به آن مقره پلیمری یا مقره سیلیکونی نیز گفته می شود، از ترکیب مواد پلیمری ساخته می شود که در مقابل اشعه فرابنفش بسیار مقاوم است. در ادامه مقاله مقره چیست باید گفت مقره های رزینی و کامپوزیتی به دلیل خواص الکتریکی و مکانیکی که دارند، به عنوان جایگزین مناسبی برای مقره های شیشه ای و چینی به شمار می روند.
مهم ترین ویژگی مدل های کامپوزیتی سبک وزن بودن آنها و استحکام مکانیکی این محصولات است. برخلاف مدل های چینی و شیشه ای، نوع کامپوزیتی در برابر شکستن مقاومت بالایی دارد. این محصولات مزایای زیادی دارند اما یکی از معایب آن ها این است که ممکن است رطوبت به آن ها وارد شود.
انواع مقره براساس کاربرد
حال که دانستیم مقره چیست به معرفی انواع مقره می پردازیم. انواع این محصول از لحاظ کاربرد شامل مدل های مختلفی می شوند که در ادامه به توضیح آن ها می پردازیم:
مقره اتکایی
این نوع مقره به صورت استوانه هایی طراحی می شوند که بر روی سطح آن ها برآمدگی و فرو رفتگی هایی وجود دارد. این استوانه ها از لحاظ ساخت می توانند به شکل توپر و توخالی باشند. محصولاتی که به شکل توپر ساخته شده اند، از استقامت و پایداری مکانیکی و الکتریکی بالایی برخوردار هستند و در برابر سوراخ شدن از خود مقاومت زیادی نشان می دهند.
در ادامه مقاله مقره چیست باید به این نکته اشاره کنیم که این تجهیزات برای نگهداری شین های فشار قوی در پست های فشار قوی بر روی پایه های بتنی به کار می روند. شین ها بر روی شیار بالایی مقره بسته می شوند. همچنین در تابلوهای فشار قوی نیز می توان از این محصولات استفاده کرد.
مقره عبوری
در موضوع مقره چیست به معرفی مقره عبوری می پردازیم. این تجهیزات را اغلب برای سرهای ورودی و خروجی دستگاه های فشار قوی استفاده می کنند. این تجهیزات از ایجاد جرقه میان خط عبوری و بدنه دستگاه جلوگیری می کنند. این مدل از محصولات به شکل لایه های استوانه ای به کار می روند.
شکل مقره های عبوری براساس محیط های کاری متفاوت است. اغلب فضای داخلی این استوانه های عایق به وسیله مایعات و گازهای عایق پر می شود.
مقره بشقابی یا کششی
مقره بشقابی را به صورت زنجیره های مقره ای در برج های کششی بکار می برند. شکل ظاهری آن ها شبیه به دیسک است. این محصولات وظیفه دارند که رساناها را به برج اتصال دهند.
زنجیره هایی که توسط این محصول به وجود می آیند، به صورت دوتایی، سه تایی یا بیشتر هستند. انتخاب این تجهیزات به تعداد رساناهای هر فاز، نوع و بارگذاری آن بستگی دارد. از این محصولات در پایه های انتهایی و ابتدایی خطوط انتقال و در مسیر خطی که از حالت مستقیم خارج شده است، استفاده می شود.
در ادامه موضوع مقره چیست باید بگوییم این محصولات بسته به نوع اتصال به یکدیگر و شکل ظاهری که دارند، در انواع زیر ارائه می شوند:
- مقره بشقابی استاندارد
- مقره بشقابی ضد مه
- مقره بشقابی آئرودینامیک
مقره سوزنی
در این بخش از موضوع مقره چیست به معرفی مقره سوزنی می پردازیم. این محصولات می توانند از جنس سیلیکون، شیشه، پلاستیک و پلیمر باشند. این محصولات در برج های میانی با ولتاژی معادل ۳۳ کیلوولت استفاده می شوند. برای ارتباط این محصول با پایه فلزی از یک فلز نرم به عنوان رابط استفاده می شود تا به محصول آسیب وارد نشود.
مقره مهار
آخرین نوع که در مقاله مقره چیست به معرفی آن می پردازیم، مقره مهار است. مهار نوعی مقره است که از آن در خطوط ولتاژ ضعیف استفاده می شود. این مدل محصولات باید در ارتفاعی که نسبت به زمین قرار می گیرند، عایق باشند.
عایق هایی که در سیم مهار به کار می روند، به عنوان مقره مهار نامیده می شوند. این محصولات معمولاً از جنس چینی ساخته شده اند. طراحی این نوع عایق ها به گونه ای انجام می گیرد که در صورت شکسته شدن با زمین تماس پیدا نمی کنند.
از دیگر انواع مقره می توان به مقره عبوری، زنگوله شکل، یکپارچه، بوشینگ، تابلو برق، چرخی و … اشاره کرد.
جدول مشخصات مقره
در این مقاله به موضوع مقره چیست پرداختیم. این تجهیزات دارای مشخصات الکتریکی و محیطی هستند که در جدول زیر بیان شده است:
| مشخصات | واحد |
| استاندارد | – |
| حداکثر ولتاژ نامی | کیلوولت |
| فرکانس نامی | هرتز |
| نوع فضا (فضای بسته – فضای باز) | – |
| سطح آلودگی | – |
| نحوه زمین کردن نقطه نول سیستم | – |
| ارتفاع پست از سطح دریا | متر |
| سطح اتصال کوتاه | کیلوآمپر |
| مدت زمان اتصال کوتاه | ثانیه |
| رطوبت | درصد |
| شتاب زلزله | متر بر مجذور ثانیه |
| ضخامت یخ | میلی‌متر |
| حداکثر سرعت باد | متر بر ثانیه |
| سرعت باد در شرایط یخ | متر بر ثانیه |
| حداکثر درجه حرارت محیط | درجه سانتی‌گراد |
| حداقل درجه حرارت محیط | درجه سانتی‌گراد |
