انواع کلید مینیاتوری در محیط های مختلف اعم از منازل مسکونی، محیط های اداری و … مورد استفاده قرار می گیرد. کلید مینیاتوری یکی از ساده ترین تجهیزات برق صنعتی است که وظیفه کلیدزنی و سوئیچینگ را برعهده دارد.
کلید مینیاتوری قدرت تنظیم جریان را ندارد و تنها در بازه جریان نامی ذکرشده، عمل قطع و وصل را انجام می دهد. این محصولات در انواع مختلفی به بازار عرضه می شوند. این محصولات براساس تعداد پل ها، میزان جریان، قدرت قطع و منحنی قطع یا منحنی کار به تیپ های مختلفی تقسیم می شوند.
اگر قصد خرید فیوز مینیاتوری دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشبد. در این مقاله به بررسی انواع کلید مینیاتوری و کاربرد آن ها خواهیم پرداخت.
آنچه در خواهیم خواند:
- کلید مینیاتوری چیست
- کاربرد فیوز مینیاتوری
- انواع فیوز مینیاتوری برحسب تعداد فاز و دامنه ولتاژ
- انواع فیوز مینیاتوری برحسب میزان جریان
- انواع فیوز مینیاتوری برحسب میزان قدرت قطع
- انواع تیپ های کلید مینیاتوری
- تجهیزات جانبی کلید مینیاتوری
- نکات مهم در خرید کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری چیست
کلید مینیاتوری در واقع وسیله ای حفاظتی محسوب می شود که معمولاً در مدارهای الکتریکی نصب می شود و از مدارها در برابر جریان های غیرمجاز محافظت می کند و از نشتی هایی که ممکن است در این مدار ها صورت بگیرد نیز جلوگیری می نماید. در این مواقع جریان برق را سریعاً قطع می کند.
معمولاً این محصول برای حفظ امنیت و جلوگیری از آسیب دیدن مدارهای الکتریکی در تمامی ساختمان ها نصب می شود. این کلیدها در انواع مختلفی تولید می شوند که در ادامه به بررسی انواع کلید مینیاتوری خواهیم پرداخت.
این محصولات معمولاً با نام اختصاری MCB نیز شناخته می شوند و جزو یکی از تجهیزات برقی مهم به حساب می آیند و در سیستم برقی ساختمان به کار می روند. به طور کلی کلید مینیاتوری سیستم برق کشی و مدارهای الکتریکی ساختمان را در برابر جریان های اضافی که ممکن است به مدار وارد شود، حفظ می کند.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کلید مینیاتوری ایرانی و وارداتی
کاربرد فیوز مینیاتوری
همان طور که گفته شد کاربرد کلید و فیوز مینیاتوری، حفاظت از مدارهای الکتریکی در برابر جریان های اضافی برق است که از آسیب های احتمالی در اثر جریان های غیرمجاز جلوگیری می کند.
این کلیدها معمولاً در تابلو برق های صنعتی، شرکت ها و ادارات، صنایع مختلف و منازل مسکونی استفاده می شوند و از وسایل مختلف برقی حفاظت می کنند.
این کلیدها در انواع مختلفی موجود هستند که هریک از آن ها ویژگی ها و کاربردهای مخصوص به خود را دارند. بنابراین از انواع کلید مینیاتوری بهتر است براساس نیاز و نوع کاربرد، استفاده شود.
انواع فیوز مینیاتوری برحسب تعداد فاز و دامنه ولتاژ
فیوزهای مینیاتوری معمولاً به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند و از نظر تعداد فاز نیز در پنج گروه قرار می گیرند که این تقسیم بندی براساس تعداد سیم های فاز و تعداد سیم های نولی است که در داخل این فیوزها قرار گرفته است.
- انواع مختلف این فیوزها براساس تعداد پل عبارتند از: تک پل، دو پل، سه پل، چهار پل و دسته آخر، تک فاز به همراه نول است.
- اما درباره تقسیم بندی این فیوزها براساس دامنه ولتاژ باید گفت که این نوع محصولات در دامنه های مختلف تولید و ساخته می شوند و معمولاً فیوزهای 230 تا 400 ولت را شامل می شوند.
بیشتر بخوانید: تفاوت کلید مینیاتوری و محافظ جان
انواع فیوز مینیاتوری برحسب میزان جریان
فیوزهای مینیاتوری در واقع براساس میزان جریان در انواع مختلفی در بازار موجود هستند که برخی از پرکاربردترین و پرمصرف ترین این محصولات برحسب میزان جریان، شامل رنج های 1، 2، 4، 6، 10، 16، 20، 25، 32، 40، 50 و 63 آمپر می شوند.
علاوه براین، برخی دیگر از انواع کلید مینیاتوری برحسب میزان جریان وجود دارند که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. این فیوزها در رنج های 80، 100 و 125 آمپر قرار می گیرند و تنها برای مصارف خاص از آن ها استفاده می شود.
می توان گفت اغلب کلیدهای مینیاتوری موجود در بازار ایران، مناسب جریان برق AC هستند و کلیدهای مینیاتوری متناسب با جریان برق DC، بسیار کم و محدود هستند. کلیدهای مینیاتوری که مناسب جریان برق DC هستند، اغلب در بخش‌های مخابراتی و الکترونیکی کاربرد دارند.
انواع فیوز مینیاتوری برحسب میزان قدرت قطع
نوع دیگر تقسیم بندی کلیدها و یا فیوزهای مینیاتوری براساس میزان قدرت قطع است و معمولاً در سه سطح قدرت قطع تولید و به بازار عرضه می شوند که عبارتند از:
- کلید مینیاتوری با قدرت قطع 4.5 کیلو آمپر
- کلید مینیاتوری با قدرت قطع 6 کیلو آمپر
- کلید مینیاتوری با قدرت قطع 10 کیلو آمپر
هرچه میزان قدرت قطع یک فیوز بیشتر باشد، کلید مینیاتوری از کیفیت بهتری برخوردار است، از آسیب های بیشتری جلوگیری می کند و میزان آسیب دیدگی را به حداقل می رساند.
بنابراین فیوزهای مینیاتوری با میزان قدرت 10 کیلو آمپر احتمال آسیب دیدگی کمتری دارند اما فیوزهای 6 کیلو آمپری جزو پرکاربردترین انواع فیوز در میان مشتریان هستند.
بیشتر بخوانید: انواع کلید محافظ جان یا کلید RCD
انواع تیپ های کلید مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری براساس منحنی کار و میزان حساسیت کلید، به تیپ های مختلفی دسته بندی می شوند که هرکدام از آن ها ویژگی ها و کاربرد های خاص خود را دارند.
تیپ B (تیپ تندکار)
یکی از انواع کلید مینیاتوری تیپ B است که در واقع از این کلید اغلب برای روشنایی و مصارف خانگی استفاده می شود. به همین دلیل به این کلیدها، فیوز مینیاتوری روشنایی نیز گفته می شود. این تجهیزات معمولاً جریان های اضافی را در زمانی که به 3 تا 5 برابر می رسند، قطع می کند. این تیپ از فیوزهای مینیاتوری برای کاربردهای خانگی مناسب هستند.
تیپ C (یا تیپ کندکار)
نوع بعدی تیپ C و یا کلید مینیاتوری موتوری است. این محصول کاربرد عمومی دارد اما بیشتر از آن برای برق صنعتی استفاده می شود. به همین دلیل برای مصارف روشنایی این کلید پیشنهاد نمی شود. زمانی که جریان برق بیش از 5 تا 10 برابر جریان مدار باشد، این محصول می تواند آن جریان را قطع کند. از این جهت جزو کلیدهای کندکار محسوب می شود.
تیپ D (ترانسفورماتوری)
تیپ D یکی دیگر از انواع کلید مینیاتوری است که به آن ترانسفورمری نیز می گویند. این تجهیزات بیشتر برای ترانسفورماتورها کاربرد دارند. این کلید توانایی قطع برق تا میزان 10 الی 20 برابر حد معمولی را دارد. بنابراین زمان قطع این کلید نسبت به دیگر تیپ ها بیشتر است. این تیپ فیوز نسبت به تیپ های قبلی، کم مصرف تر است و اغلب در رنج جریانی ۴۰ آمپر به بالا تولید می شود.
تیپ K (قدرت)
تیپ K یا موتوری بیشترین سرعت عمل را در قطع جریان اضافی برق دارد و از لحاظ اتصال کوتاه منحنی قطع، بین تیپ های B و C قرار می گیرد. از این کلید مینیاتوری اغلب جهت حفاظت در مدارات قدرت، موتورها و ترانسفورماتورها استفاده می شود. این کلید از تجهیزات خاص و کمیاب در بازار برق است و به تعداد بسیار محدود ارائه می شود.
بیشتر بخوانید: اتصال کوتاه چیست و چرا اتفاق می افتد؟
تیپ Z (بسیار حساس)
دسته آخر کلیدهای مینیاتوری، تیپ Z هستند که از سریع ترین کلیدها برای قطع جریان اضافی برق به شمار می آیند. این محصولات در کوتاه ترین زمان، جریان را قطع می کنند. از آنجایی که این کلیدها از حساسیت بالایی برخوردار هستند و از بهترین کلیدهای مینیاتوری محسوب می شوند، از آن ها در مدارهای حساس و بسیار ارزشمند استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟
تجهیزات جانبی کلید مینیاتوری
انواع کلید مینیاتوری معمولاً دارای تجهیزات مختلفی هستند که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از:
- کنتاکت نشانگر خطا SD که این قابلیت می تواند وضعیت قطع کلید را در صورتی که این محصول دارای خطا شده باشد، نشان دهد.
- یکی دیگر از تجهیزات مربوط به کلید مینیاتوری، کنتاکت باز و بسته OF است که در واقع این کنتاکت می تواند وضعیت قطع و وصل بودن کلید را نشان دهد. این قسمت در صورت هرگونه تغییر و یا به وجود آمدن مشکل برای کلید می تواند آن را برای سیستم های هوشمند ارسال کند تا بررسی و پردازش های لازم انجام شود و در سریع ترین ترین زمان مشکل برطرف شود.
- کنتاکت کمکی و خطا از دیگر تجهیزات جانبی برای کلید مینیاتوری به شمار می آیند.
این تجهیزات معمولاً در مدل های مختلف کلیدهای مینیاتوری با هم متفاوت هستند و برخی از آن ها دارای تجهیزات بیشتر و برخی دیگر دارای تجهیزات کمتری هستند.
بیشتر بخوانید: آموزش نصب تابلو برق | فرق تابلو برق صنعتی و خانگی
نکات مهم در خرید کلید مینیاتوری
در این مقاله به بررسی انواع کلید مینیاتوری پرداختیم. برای انتخاب یک فیوز مینیاتوری مناسب برای مجموعه خود باید به نکات بسیار زیادی همچون موارد زیر توجه کنید:
- نوع منبع خود را مشخص کنید. (AC-DC)
- تعداد پل ها یا فازهای مورد نیاز را مشخص کنید.
- نوع تیپ فیوز مینیاتوری را تعیین کنید.
- میزان محدوده ولتاژ (۱۲ الی ۴۰۰ ولت) را مشخص کنید.
- میزان محدوده جریان (۱ الی ۱۲۵ آمپر) را مشخص کنید.
- میزان قدرت قطع (۴.۵، ۶ و ۱۰ کیلو آمپر) را مشخص کنید.
