تفاوت ترمومتر و پیرومتر

تفاوت ترمومتر و پیرومتر

تفاوت ترمومتر و پیرومتر راهنمای مناسبی در هنگام خرید ترمومتر و پیرومتر است. هر دو این ابزار، ابزاری برای اندازه گیری دما محسوب می شوند و جزء ابزار دقیق هستند. پیرومتر دما را بر اساس انرژی پرتوهای ساطع شده از اجسام اندازه گیری می کند اما ترمومتر دما را با انتشار طیفی از نور مادون قرمز به اجسام اندازه گیری می کند.

اگر تمایل دارید تا از تفاوت ترمومتر و پیرومتر مطلع شوید، پس با ما همراه باشید.

آنچه در ادامه می خوانیم:

پیرومتر چیست

برای بیان تفاوت ترمومتر و پیرومتر ابتدا به معرفی پیرومتر می پردازیم. پیرومتر (pyrometer) یا تف سنج یا آذرسنج نوعی ترمومتر است که دارای حسگر راه دور است و دما را از راه دور براساس انرژی پرتوهای ساطع شده از اجسام اندازه گیری می کند. این دستگاه برای اندازه گیری دما سطحی اجسام کاربرد دارد.

پیرومتر چیست
پیرومتر چیست

انواع پیرومتر

در این بخش از مقاله تفاوت ترمومتر و پیرومتر به معرفی انواع پیرومترها می پردازیم. بطورکلی پیرومترها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

پیرومتر نوری (optical pyrometer)

از پیرومتر نوری برای اندازه گیری تابش حرارتی در طیف مرئی استفاده می شود. درواقع این ابزار درجه حرارت اجسام گرم را بر اساس رنگ نور مرئی که ساطع می کنند، اندازه گیری می کند.

پیرومتر نوری می تواند بین منبع نور مشخص و سطح موردنظر مقایسه بصری انجام دهد. هنگامی که دمای رشته و سطح موردنظر با یکدیگر تطابق داشته باشند، شدت تشعشع حرارتی آنها نیز مطابقت خواهند داشت، در نتیجه رشته در زمان ادغام در سطح موردنظر در پس زمینه، نامرئی می شود. سپس جریان عبوری از رشته قادر است تا به دما تبدیل شود و دمای سطح موردنظر را مشخص کند.

پیرومتر مادون قرمز (infrared pyrometer)

پیرومتر مادون قرمز می تواند تابش گرمایی را در ناحیه امواج مادون قرمز کنترل کند. این دستگاه قادر به اندازه گیری دمای یک جسم براساس تابش ساطع شده توسط جسم است به این صورت که تابش ساطع شده توسط جسم به سمت ترموکوپل هدایت می شود که با گرم شدن جزئی ترموکوپل می تواند جریان الکتریکی بالایی را تولید کند و این جریان به یک دما تبدیل شود.


بیشتر بخوانید: راهنمای خرید تجهیزات ابزار دقیق


کاربرد پیرومتر

برای درک تفاوت ترمومتر و پیرومتر بهتر است تا با کاربرد پیرومتر آشنا شوید.

  • اندازه گیری اجسام در دمای بسیار بالا
  • اندازه گیری دمای محفظه های احتراق موتورهای توربین گاز
  • اندازه گیری دما از سطوح کم ضخامت
  • اندازه گیری اجسام در حال حرکت
  • در کوره های متالوژی
  • در صنعت ذوب
  • اندازه گیری دمای بخار در دیگ بخار
  • اندازه گیری دمای در بالون هوای گرم
  • اندازه گیری دمای سطح پره های دوربین

لزوم استفاده از پیرومتر

  • اندازه گیری دما با پیرومتر در شرایط بد محیطی مانند ترکیبات شیمیایی قوی روش مناسبی است.
  • اندازه گیری دما زمانی که تماس سنسور دما با پروسه ممکن نباشد.
  • اندازه گیری دما در شرایطی که نتوان از ابزار اندازه گیری دما با تماس مستقیم استفاده کرد.
لزوم استفاده از پیرومتر
لزوم استفاده از پیرومتر

نحوه عملکرد پیرومتر

در این بخش از مقاله تفاوت ترمومتر و پیرومتر به نحوه عملکرد پیرومتر می پردازیم. پیرومتر مانند یه تلسکوپ است و در آن يک لامپ تنگستنی كوچک و فيلتر قرمز رنگ تعبیه شده است. پیرومتر را باید به سمت جسم موردنظر برای اندازه گيری دمای آن نشانه گیری کنید و از قسمت پشت لنز تلسکوپ به آن جسم نگاه کنید. رشته درون لامپ با رنگ تیره بر روی زمينه روشن جسم را مشاهده خواهید کرد. با عبور جريان برق از داخل رشته تنگستن لامپ و تنظيم آن توسط تغيير مقاومت رئوستایی، رنگ و روشنایی رشته با روشنايی زمينه جسم تطابق پیدا می کند تا رشته از ديد شما ناپدید شود. سپس جریان عبوری از رشته قادر است تا به دما تبدیل شود و دمای سطح موردنظر را مشخص کند.

ترمومتر چیست

ترمومتر یا حرارت سنج (thermometer) وسیله ای برای اندازه گیری حرارت و دما است که انواع مختلفی دارد و دقت اندازه گیری آنها با یکدیگر متفاوت است.

ترمومتر چیست
ترمومتر چیست

بیشتر بخوانید: انواع تجهیزات ابزار دقیق


انواع ترمومتر

در این بخش از مقاله تفاوت ترمومتر و پیرومتر به انواع ترمومترها به صورت زیر هستند:

ترمومتر جیوه ای

ترمومتر جیوه ای برای اندازه گیری تب کاربرد دارد به این صورت که با تغییر دما، حجم جیوه داخل دماسنج تغییر می کند و سبب حرکت جیوه در ستون درجه بندی شده می شود درنتیجه جیوه بر روی درجه دمای مورد نظر قرار می گیرد.

ترمومتر الکلی

مکانیزم ترمومتر الکلی مشابه با ترمومتر جیوه ای است با این تفاوت که در آن بجای جیوه از الکل استفاده شده است. دماسنج الکلی برای بازه دمایی 0 تا 100 درجه سانتی گراد کاربرد دارد و نسبت به ترمومتر جیوه ای خطر کمتری دارد زیرا جیوه سمی است.

ترمومتر دیجیتال

حرارت سنج دیجیتالی حاوی نوعی سنسور نیمه رسانا است که در صورت تغییر دما، مقاومت آن نیز دچار تغییر می شود و این تغییر مقاومت سبب تغییر جریان عبوری از آن می شود که سبب اندازه گیری دمای محیط می شود. حرارت سنج دیجیتال در تمامی صنایع کاربرد دارد.

ترمومتر گازی

در ترمومتر گازی، یک گاز با حجمی ثابت و یک حسگر فشار در درون محفظه ای قرار دارند. با تغییر دما، فشار گاز موجود در داخل محفظه نیز دچار تغییر می شود که با اندازه گیری فشار داخل محفظه، دما محاسبه می شود.

ترمومتر گوشی

می توان با وارد کردن حرارت سنج گوشی به داخل مجرای گوش دمای بدن را اندازه نمود.

ترمومتر دهانی

این نوع ترمومتر برای اندازه گیری تب کاربرد دارد از طریق دهان کاربرد دارد.

ترمومتر لیزری

حرارت سنج لیزری با ارسال امواج مادون قرمز به جسم مورد نظر سلل می شود تا براساس دمای جسم، انرژی پرتوهای بازگشتی تغییر کند و با اندازه گیری این تغییر ترمومتر لیزری می تواند دمای جسم را اندازه گیری کند.

ترموکوپل

در نوک ترموکوپل دو فلز مختلف به یکدیگر متصل شده اند که حرارت در این محل اتصال اختلاف پتانسیل ایجاد می کند، براساس مقدار اختلاف پتانسیلی که ایجاد می شود ترموکوپل قادر به اندازه گیری دما خواهد بود.

کاربرد ترمومتر

در این بخش از مقاله تفاوت ترمومتر و پیرومتر کاربردهای ترمومتر را معرفی می کنیم.

  1. نظارت بر دمای موتورهای صنعتی
  2. مورد استفاده در آزمایشگاه ها و انبارها
  3. بررسی دمای سیستم های اتوماتیک
  4. تشخیص مشکلات موجود
  5. نظارت بر دمای سیستم های مطبوع
  6. بررسی رطوبت و نشتی ساختمان
  7. بررسی و نظارت بر اتلاف انرژی

فرق ترمومتر و پیرومتر

تفاوت ترمومتر و پیرومتر به شرح زیر است:

  • پیرومتر دما را بر اساس انرژی پرتوهای ساطع شده از اجسام اندازه گیری می کند، در حالیکه ترمومتر دما را با انتشار طیفی از نور مادون قرمز اندازه گیری می کند.
  • اندازه گیری دمای غیرتماسی در برخی از موارد مانند صنایع مذاب، فولاد، آهنگری و … توسط ترمومتر برای محصولات بازتابی نور مناسب نیست زیرا دقت پایینی برای اندازه گیری دارد و سبب خطا در اندازه‌گیری می شود؛ بنابراین در این موارد استفاده از پیرومتر الزامی است.
تفاوت ترمومتر و پیرومتر
تفاوت ترمومتر و پیرومتر

بیشتر بخوانید: ابزار دقیق چیست و پرکاربردترین تجهیزات ابزار دقیق کدامند؟


در مقاله تفاوت پیرومتر و ترمومتر بطور مفصل به معرفی هریک از این دو ابزار و بررسی تفاوت آنها با یکدیگر پرداختیم. راندنو امکان مشاهده لیست قیمت ترمومتر و برقراری ارتباط بی واسطه با فروشندگان آنها را برای شما فراهم نموده است. خوشحال می شویم که نظرات خود را در قسمت دیدگاه این مقاله برای ما به اشتراک بگذارید.