کنترل فاز (رله کنترل فاز) یکی از تجهیزاتی است که در تابلو برق استفاده می شود و وظیفه آن محافظت از تجهیزات در برابر اختلالات شبکه برق (کاهش ولتاژ، افزایش ولتاژ، جا به جایی فازها) است. کنترل فازها در دو نوع بدون نول و نیاز به نول وجود دارند. در بازار کنترل فاز با نام های رله حفاظت فاز، رله نظارت فاز، رله کنترل فاز و رله مانیتورینگ خط معروف هستند.
کنترل فاز از بروز اختلالات ولتاژ و آسیب به تجهیزات جلوگیری می کند. کنترل فاز از مهم ترین تجهیزات در طراحی مدار فرمان است. این دستگاه شرایط امنی را در راه اندازی تجهیزات برق سه فاز ایجاد می کند. در یک ساختار صنعتی ممکن است با تعدادی وسیله سه فاز به صورت همزمان کار کرد اما باید بدانید که قرار نیست تا برای هر وسیله سه فاز یک کنترل فاز وجود داشته باشد بلکه باید از یک کنترل فاز برای امنیت کلیه وسیله ها استفاده شود.
چنانچه یکی از موارد زیر رخ دهد کنترل فاز اقدام به قطع مدار فرمان می کند:
بر روی هر کنترل فاز تعدادی ترمینال و نشانگر LED وجود دارد که بر حسب برند و شرکت سازنده ممکن است محل قرارگیری آنها متفاوت باشد اما به صورت کلی این اجزا به شرح زیر هستند:
ورودی سه فاز برق شبکه به این ترمینال ها متصل می شود. با اتصال صحیح سیم ها، نشانگر تغذیه روشن می شود.
پیچ تنظیم کنترل فاز برای تعیین میزان حساسیت دستگاه نسبت به عدم تقارن فازها کاربرد دارد.
پیچ تنظیم زمان انتظار در این دستگاه برای زمانی است که خطایی رخ می دهد یا مدار برای اولین بار روشن می گردد.
به این ترمینال، ورودی فرمان وارد می شود (که این ورودی پایه COM رله داخلی دستگاه است) و خروجی آن در پایانه های 18 و 16 دریافت می شود.
این خروجی در زمان بدون مشکل بودن ولتاژ سه فاز وصل می شود که در این حالت نشانگر فعال بودن رله روشن می شود. همچنین این ترمینال به کنتاکتور متصل می شود.
همواره این ترمینال بسته است مگر زمانی که چراغ سیگنال REL روشن باشد. به صورت کلی در دو حالت این ترمینال بسته است:
اغلب یک یا دو نشانگر خطا بر روی کنترل فاز وجود دارد که اگر دو فاز از سه فاز جا به جا شود یا ولتاژ شبکه خارج از محدوده مجاز عملکرد داشته باشد، نتنها رله داخلی قطع می شود بلکه نشانگر خطا روشن می شود. (محدوده مجاز ولتاژ 300 تا 440 ولت در کنترل فاز سه فاز و 185 تا 240 ولت در کنترل فاز تک فاز است.)
کنترل فاز انواع مختلفی دارد که به شرح زیر است:
عدم تعادل منبع تغذیه به دلیل توزیع نابرابر بار از مشکلات سیستم های سه فاز است. عدم تعادل فاز در موتورها و تجهیزات الکترونیکی، سبب افزایش دما و ایجاد اختلال در موتورهای AC می شود. استفاده از رله عدم تعادل فاز آسیب های موتور را به صورت خودکار متوقف می کند همچنین سبب افزایش طول عمر موتور و عدم پرداخت هزینه های بالا برای تعمیر می شود.
چرخش معکوس یکی از مشکلات در موتورهای الکتریکی است که تغییر در دنباله فاز یا توالی فاز اشتباه باعث آن می شود و سبب خرابی اجزای موتور می شود. استفاده از رله توالی فاز، دستگاه پایش و کنتاکتور از این آسیب ها جلوگیری می کنند.
در موتورهای سه فاز ممکن است بدلیل سوختن فیوز، معیوب بودن سیم پیچ ترانسفورماتور و خرابی تجهیزات، خرابی فاز رخ دهد که توقف کار موتورهای سه فاز تحت بار را در پی دارد. همچنین مقاومت الکتریکی کاهش می یابد و سیم پیچ موتور در زمان کوتاهی از بین می رود. استفاده از رله خرابی فاز از این اتفاق ها جلوگیری می کند.
سطح پایین ولتاژ سبب توقف عملکرد موتور و کنتاکتور می شود. استفاده از رله پایش ولتاژ برای کنترل عملکرد ولتاژ تجهیزات کاربردی است و مانع از رخ دادن این اتفاق ها می شود.
برندهای بسیاری به تولید کنترل فاز پرداخته اند که در ادامه به معرفی برترین آنها پرداخته می شود.
شرکت شیوا امواج به تولید انواع دستگاه های برق صنعتی و انواع رله ها می پردازد. از محصولات شرکت شیوا امواج می توان به انواع تایمرها و تایم سوییچ ها، حفاظت کننده ها و کنترل کننده ها، نمایشگرهای ولتاژ و جریان و انواع فتوسل ها اشاره کرد. یکی از محصولات این شرکت کنترل فاز است. کنترل فاز شیوا امواج قادر است تا اختلالات شبکه برق را کنترل کند، حاوی 4 نشانگر برای اعلام است و 36 ماه گارانتی دارد. از برترین مدل های کنترل فاز شیوا امواج می توان به سری MR-4P-13M1M، MR-4P و ... اشاره کرد.
از دیگر برندهای برتر کنترل فاز می توان به کنترل فاز اشنایدر، کنترل فاز میکرومکس، کنترل فاز برنا الکترونیک، کنترل فاز سی پی آی جی، کنترل فاز زیمنس و ... اشاره کرد.
کنترل فاز براساس عواملی مانند کیفیت، نوع کنترل فاز، ابعاد، وزن، سه فاز یا تک فاز بودن، کنترل ولتاژ، تعداد نشانگر برای اعلام، ولتاژ ورودی، ولتاژ تغذیه، درجه حفاظت، برند و شرکت تولیدکننده و ... قیمت گذاری می شود. شما می توانید در سایت راندنو قیمت کنترل فاز خانگی و سایر کنترل فازها از برندهای معتبر و باکیفیت را مشاهده و مقایسه کنید تا بهترین کنترل فاز را انتخاب نمایید.
برای خرید کنترل فاز می توانید از بخش بالای همین صفحه، کالای مورد نظر خود را انتخاب کنید و مشخصات فنی کالا را مشاهده نمایید. سپس قیمت کالا را در فروشگاه های مختلف با یکدیگر مقایسه کنید و بصورت مستقیم با فروشنده مورد نظر ارتباط برقرار نمایید. راندنو امکان مشاهده لیست قیمت کنترل فاز و برقراری ارتباطی بدون واسطه با فروشندگان را برای شما فراهم می سازد.