کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان تنها به صنعت برق محدود نمی شود. از کابل کنترل در ساخت و راه اندازی آسانسور، صنعت حمل و نقل، صنعت پتروشیمی و … استفاده می شود. کابل کنترل یک کابل یک یا چند رشته است که هرکدام از رشته های آن وظیفه انتقال سیگنال های حفاظتی، اندازه گیری و کنترلی را برعهده دارند.
این کابل ها در محیط های صنعتی وظیفه ارسال فرمان ها در جهت کنترل تجهیزات را برعهده دارند. از دیگر کاربردهای این کابل ها می توان به اتصال دستگاه های موجود در خطوط تولید اشاره کرد. اگر قصد دارید بدایند که کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان چیست؟ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه می خوانیم:
کابل کنترل چیست؟
کابل کنترل یا کابل فرمان نوعی کابل برق از نوع فشار ضعیف است که از چند هادی یا به اصطلاح رشته تشکیل شده است. این کابل ها در برنامه های اتوماسیون، اندازه گیری، کنترل، حفاظت و … مورد استفاده قرار می گیرند. کابل های فرمان به انتقال فرآیندهای اتوماتیک همچون اندازه گیری و حفاظت کمک می کنند. کابل های کنترل در انواع مختلفی به بازار عرضه می شوند. این کابل ها در سیگنال هایی با ولتاژ و جریان پایین کاربرد دارند.
در موضوع کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان باید گفت یکی از مهم ترین نکات در این کابل ها، توجه به محدوده دمایی آن ها است. این کابل ها در مکان هایی با دمای بالا بااحتیاط استفاده می شوند. کابل های کنترل می توانند هادی هایی از نوع افشان، نیمه افشان و مفتول داشته باشند.
بیشتر بخوانید: کابل کنترل چیست | آشنایی با انواع کابل فرمان
انواع کابل فرمان
در موضوع کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان به انواع کابل فرمان اشاره خواهیم کرد. ابن کابل ها در دو نوع کابل کنترل شیلددار و بدون شیلد عرضه می شوند.
شیلد به کار رفته در این کابل ها از جنس مس یا آلومینیوم است. در نوع شیلددار شیلد به صورت بافته شده است و از دریافت نویزهای الکترومغناطیسی جلوگیری می کند. همچنین این کابل ها براساس شکل ظاهری سطح مقطع می توانند در دو نوع زیر تولید شوند:
- کابل کنترل مقطع گرد: این کابل ها از نوع مفتولی، افشان و نیمه افشان هستند و مقطعی شبیه به سایر کابل ها دارند.
- کابل کنترل مقطع تخت: کابل های تخت سطح مقطع نواری دارند و تمامی رشته ها به صورت موازی کنار هم قرار گرفته اند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع کابل برق و کاربرد آن ها
وظایف کابل فرمان
کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان گسترده است و در این بخش از مقاله به بررسی کاربرد این کابل ها می پردازیم:
انتقال سیگنال
کابل فرمان در هر صنعتی که نیاز به انتقال فرمان های کنترلی باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. کابل های کنترل یک یا چند رشته دارند که هرکدام از این رشته ها وظیفه انتقال سیگنال های کنترلی را برعهده دارند.
در واقع اصلی ترین وظیفه این کابل ها انتقال سیگنال های آنالوگ، سیگنال های دیجیتال و ارسال نتایج حاصل از جریان، انرژی، ولتاژ و توان است.
برقراری ارتباط
از مهم ترین کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان می توان به وظیفه برقراری ارتباط میان دستگاه های یک خط تولید اشاره کرد. به کمک کابل های فرمان می توان باز و بسته کردن کلیدهای صنعتی را انجام داد. نمونه هایی از کابل کنترل، ارتباط میان یونیت های داخلی و خارجی کولر گازی را ممکن می کند.
در سیستم های تله متری (سیستم اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات از یک یا چند ایستگاه دور از مرکز و انتقال داده ها از طریق یک سیستم اتوماتیک) این کابل ها کاربرد بسیار زیادی دارند.
آسانسور و بالابر
نوعی از کابل های فرمان در ساختار آسانسور به کار می روند. این کابل ها سبب ارتباط بین تابلو فرمان و کابین آسانسور می شوند. به این نوع کابل های فرمان، تراول کابل نیز گفته می شود. از این کابل ها در بالابر و جرثقیل نیز استفاده می شود.
اندازه گیری و کنترل
در صنعت رباتیک جهت دریافت سیگنال ها و بررسی عملکرد بخش های مختلف از این کابل ها استفاده می شود. در برخی از صنایع همچون نساجی، دستگاه های CNC، چاپ و پتروشیمی از این کابل ها برای اندازه گیری و کنترل استفاده می شود. این کابل ها فرمان ها را جهت ادامه کار ارسال و دریافت می کنند.
از کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان می توان به این نکته اشاره کرد که در پست های فشارقوی و نیروگاه ها برای انتقال فرمان ها، اندازه گیری پارامترها و کنترل آن ها در سیستم های الکتریکی از این کابل ها استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کابل کنترل یا کابل فرمان
راهنمای خرید کابل فرمان
در این مقاله به بررسی کاربرد کابل کنترل یا کابل فرمان پرداختیم. نکات بسیار زیادی وجود دارد که باید پیش خرید کابل کنترل به آن ها توجه کنید:
- محدوده دمایی که کابل می تواند در آن به عملکرد خود ادامه دهد را بررسی کنید. عایق XLPE مقاومت حرارتی بالاتری نسبت به PVC دارد، پس اگر با تنش های حرارتی مواجه هستید، از کابل کنترل با عایق XLPE استفاده کنید.
- براساس نوع و محل استفاده باید کابل فرمان مناسب را انتخاب کنید. در برخی از مکان ها کابل های کنترل باید آرموردار، شیلددار و … باشند. کابل های شیلددار در مکان هایی که نویز و اختلالات الکترومغناطیسی وجود دارد، مناسب هستند.
- سایز، تعداد رشته و نوع هادی کابل های فرمان نکات بسیار مهمی هستند که باید پیش از خرید کابل به آن ها توجه کنید.
- برند و شرکت سازنده کابل نیز بر روی قیمت کابل اثرگذار است و پیش از خرید باید به آن توجه شود. از برترین برندهای تولیدکننده کابل کنترل می توان به خراسان افشارنژاد، سیمیا، دامغان، همدان، البرز الکتریک نور، مسینا کابل و … اشاره کرد.