علت سوختن دسته کات اوت فیوز می‌تواند عدم مخروطی بودن درون لوله دسته، ایراد در میله کوتاه کننده قوس، کیفیت پایین لوله فیوز گیر و موارد دیگر باشد.
دسته کات اوت از آسیب‌پذیرترین قسمت‌ها در کلید است که از جنس لوله فایبرگلاس ساخته شده است. این دسته در دو انتهای خود تأمین کننده اتصالات لوله‌ای و نیمکره رزوه‌دار دارد. این بخش جهت برقراری مدار الکتریکی است. به دلیل این که فیوز لینک در داخل این لوله قرار می‌گیرد، شعله و جرقه زیادی در هنگام اتصال کوتاه ایجاد می‌شود.
به همین دلیل باید تحمل انفجار و گرما را داشته باشد. همچنین باید گازهای متساعد شده از اشتعال را سریعاً حرکت دهد. به همین دلیل بررسی دوره‌ای دسته فیوز کات اوت موضوع مهمی است.
در این مقاله به بررسی علل سوختن دسته فیوز کات اوت پرداخته شده است.
آنچه در ادامه خواهیم پرداخت:
عوامل فنی در ساخت
گاهی سوختن و یا انفجار دسته فیوز کات اوت به دلیل مسائل فنی است. این مسائل فنی را می‌توانید پیش از نصب و به کارگیری کت اوت بررسی کنید. در ادامه به بررسی عوامل فنی پردخته شده است.
میله کوتاه کننده قوس
اگر در تجهیز فیوز لینک از میله کوتاه کننده استفاده نشده باشد، احتمال انفجار دسته بیشتر می‌شود. میله کوتاه کننده قوس، یک استوانه تو خالی است که در دسته کات اوت به یک گوی رزوه دار متصل شده است.
تراکم شعله، افزایش دما و گاز ناشی از احتراق موجب انفجار لوله و یا پرتاب گوی رزوه دار و در نهایت سوختن لوله دسته کات اوت می‌شود.
مخروطی نبودن درون لوله دسته کات اوت
عدم دقت در ساخت لوله حامل فیوز به شکل مخروطی از دیگر دلایلی است که در دراز مدت سبب سوختن دسته فیوز کات اوت می‌شود. هنگامی که درون لوله شعله صورت می‌گیرد، دود و گاز ایجاد شده باید سریعاً تخلیه شود. در صورت مخروطی بودن لوله گازها به بهترین شکل ممکن خارج می‌شوند. این لوله به صورت قیف وارونه استاندارد است و گازهای داغ را به راحتی از پایین لوله خارج می‌کند. در نتیجه آسیبی به لوله وارد نمی‌شود و دسته فیوز سالم می‌ماند.
آغشته نبودن حفاظ فیور لینک با مواد خاموش کننده
اگر در ساختار حفاظ فیوز لینک کاغذ آغشته به مواد خاموش کننده جرقه وجود نداشته باشد، دسته دچار سوختگی و انفجار می‌شود. متاسفانه در اغلب فیوز لینک‌ها کاغذ خاموش کننده نادیده گرفته می‌شود. در نتیجه برای حفاظ فیوز لینک از کاغذ معمولی استفاده می‌شود. این کاغذ خود مستعد حریق و شعله‌ور شدن است.
مرغوب نبودن لوله فیوز گیر
در صورتی که فنر کنتاکت بالایی مرغوب نباشد، این کنتاکت پس از گذشت مدتی به دلیل گرم شدن از بین می‌رود و دسته فیوز نیز دچار سوختگی می‌شود.
در برخی مواقع جهت تعمیر لوله دسته کات اوت، از لوله‌هایی به جنس پولیکا استفاده می‌شود. این لوله‌ها استحکام مکانیکی لازم را ندارند و قابل اشتعال هم هستند. همچنین عدم استفاده از روکش محافظ UV در لوله فیوز گیر نیز عمر محصول را کاهش و آسیب‌پذیری آن را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: مقره چیست؟ بررسی کاربرد انواع مقره
عوامل طراحی در شبکه
علت سوختن دسته کات اوت فیوز می‌تواند به دلیل طراحی نامناسب و عدم ملاحظه برخی عوامل در انتخاب کات اوت باشد. در ادامه به بررسی این عوامل پرداخته شده است.
عدم محاسبه سطح اتصال کوتاه در محل نصب کات اوت
اغلب کات اوت‌ها در بازار قدرت قطعی معادل 8KA ، 10KA و حداکثر 12KA دارند. استفاده از این محصولات در نقاطی با سطح اتصال کوتاه بالاتر باعث آسیب به ساختار کات اوت و دسته کات اوت می‌شود. به دلیل این که به این موضوع اهمیت کافی داده نمی‌شود، صدمات زیادی به فیوز وارد می‌شود.
مطابق نبودن جریان کات اوت با جریان سکشن
در شبکههای توزیع برق به دلیل این که بار به صورت خوشه‌ای رشد می‌کند، امکان ثبت و کنترل دقیق افزایش بار وجود ندارد. در نتیجه بعد از مدت کوتاه پس از نصب کات اوت در ابتدای یک سکشن جریان نامی کات اوت فیوز با جریان سکشن تطابق ندارد و کنتاکت‌ها و فیوز لینک نمی‌توانند جریان سکشن را تحمل کنند. به همین دلیل آسیب‌های جدی به کات اوت وارد می‌شود.
عدم آگاهی از رفتار بار
اگر تکنسین بتواند از رفتار بار تغذیه شده توسط کات اوت فیوز آگاه شود، احتمال آسیب به شبکه کمتر می‌شود. در این صورت فرد می‌تواند فیوز لینک مناسب تند کار، کند کار و یا دو زمانه انتخاب کند.
عدم تنظیف لوله دسته کات اوت
به دلیل این که شبکههای توزیع گستردگی زیادی دارند، بین نیروهای بهره‌بردار تعادل برقرار نمی‌شود. در شبکههای وسیع، بهره‌برداران برق‌دار نمودن شبکه و رفع خاموشی را در دستور کار قرار می‌دهند. در نتیجه این کار باعث عدم حساسیت در دستور‌العمل‌های بهره‌برداری و نگهداری تجهیزات می‌شود. تنطیف لوله دسته کات اوت سبب آمادگی برای عملکردهای بعدی و خروج دود می‌شود.
عوامل نگهداری و بهره‌برداری
عدم توجه به شرایط محیط، نحوه نصب، نوع بار و بررسی نکردن عملکرد کات اوت می‌تواند علت سوختن دسته کات اوت فیوز باشد. در ادامه به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت.
عدم بازدید دوره‌ای کاتد فیوز
در صورتی که تکنسین مخصوص شبکه برنامه‌ای جهت بازدید دوره‌ای وضع کند، می‌تواند از وقوع بسیاری از مشکلات یاد شده پیشگیری کند. مخصوصاً در کت اوت‌هایی که مدتی فعالیت نداشته باشند. به همین دلیل خاک زدگی، کاهش نیروی فنر کنتاکت‌ها و آلودگی لوله دسته کات اوت در مجرای درونی و سطح بیرونی و همچنین تجمع و لانه‌سازی حشرات را باید بررسی کرد. این عوامل مانع خروج دود و گاز ناشی از سوختن فیوز لینک می‌شود. در نتیجه لوله دسته کات اوت در زمان عملکرد منفجر می‌شود.
تعویض نکردن فیوز لینک‌های سالم پس از اتصالی یک فاز
به دلیل این که فیوزهای سالم بعد از گذشت مدت زمان در اثر قرار گرفتن در شرایط اضافه جریان بار مشخصات و ویژگی‌های اولیه خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل بعد از تعویض یک فیوز، فیوزهای سه فاز با هم ویژگی‌های یکسان ندارند و عملکرد شبکه را مختل می‌کنند.
