کابل خودنگهدار چیست و چه کاربردی دارد؟ اگر برای شما هم این سؤال پیش آمده است، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. کابل های خودنگهدار گونه ای از کابل های برق هستند که در سیستم های انتقال و توزیع برق مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها ویژگی های منحصربفردی دارند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
استفاده از کابل خودنگهدار برق به سال ها قبل و اواسط قرن بیستم بازمی گردد. از این کابل ابتدا در کشور فرانسه و در سال 1955 استفاده شد. استفاده از این مدل کابل ها در شبکه برق رسانی ایران سابقه طولانی ندارد اما به دلیل رشد روزافزون قیمت کابل مسی، استفاده از این مدل کابل ها بیش از پیش رواج یافته است.
در برخی از مواقع، این کابل ها خصوصیات بهتری نسبت به هادی های مسی ارائه می دهند.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- مشخصات کابل خودنگهدار
- نام کابل های خودنگهدار
- جدول کابل خودنگهدار
- ساختار کابل خودنگهدار
- مزایای استفاده از کابل خودنگه دار
- معایب استفاده از کابل خودنگه دار
- سخن پایانی
مشخصات کابل خودنگهدار
کابل خودنگهدار در دسته کابل های قدرت قرار می گیرد و اغلب در خطوط هوایی کاربرد دارد. این کابل ها دارای هادی هایی از جنس آلومینیوم هستند و به روکش های مقاومی مجهز شده اند. به همین دلیل می توان از آن ها روی دکل ها، پایه های توزیع برق و … استفاده کرد. برای نصب این کابل ها به نگهدارنده و کلمپ نیز نیاز خواهید داشت. در پاسخ به سوال کابل خودنگهدار چیست باید گفت کابل خودنگهدار نوعی کابل برق با هادی مفتولی و آلومینیوم است. این کابل ها عایق پلی اتیلن کراس لینک (XLPE) دارند و به رنگ مشکی ساخته شده اند.
این کابل ها نسبت به کابل های قدیمی که هادی های آنیل نشده مسی دارند، عملکرد بهتری ازخود نشان می دهند. به همین دلیل در محل هایی که احتمال به سرقت رفتن کابل مسی وجود دارد، از کابل خودنگهدار استفاده می شود. کابل خودنگهدار سطح ایمنی را افزایش می دهد و حوادث و خطرات جانی و مالی را کاهش می دهد. از این کابل می توان در مسیرهای کم عرض پیاده رو استفاده کرد. لازم به ذکر است که کابل خودنگهدار کاربرد هوایی دارد و به صورت زمینی مورد استفاده قرار نمی گیرد.
این کابل ها در سطح مقطع های گوناگونی به بازار عرضه می شوند:
- کابل خودنگهدار دو رشته: این کابل از یک رشته فاز و یک رشته نول نگهدارنده تشکیل شده است.
- کابل خودنگهدار سه رشته: این کابل یک رشته فاز، یک رشته نول نگهدارنده و یک رشته روشنایی معابر دارد. کابل خودنگهدار روشنایی معابر اغلب از این نوع کابل ها هستند.
- کابل خودنگهدار 5 رشته: این کابل ها از سه رشته فاز، یک رشته روشنایی و یک رشته نول نگهدارنده ساخته شده اند.
- کابل خودنگهدار 6 رشته: این کابل از سه رشته فاز، یک رشته روشنایی، یک رشته نول و یک رشته نگهدارنده تشکیل شده است.
نام کابل های خودنگهدار
ترتیب نگارش این کابل ها از قاعده خاصی پیروی می کند. به عنوان مثال، نامگذاری کابل خودنگهدار آلومینیوم 3 فاز و پنج رشته به این شکل است:
3*A+L+M&N
در کابل خودنگهدار تک فاز بدون هادی روشنایی، نام کابل به شکل زیر نوشته می شود:
1*A+N+M
در این عبارت ها، A نشان دهنده سطح مقطع نامی هادی فاز، L نشان دهنده سطح مقطع هادی روشنایی و M&N نشان دهنده سطح مقطع نامی هادی نول نگهدارنده است.
جدول کابل خودنگهدار
سطح مقطع کابل ها با هم تفاوت دارد و در انواع مختلفی به بازار عرضه می شود. در ادامه سطح مقطع کابل های خودنگهدار در تعداد رشته های مختلف آورده شده است:
- کابل خودنگهدار سه فاز (شش رشته)
- 16+16+25+25*3
- 25+25+35+35*3
- 25+25+50+50*3
- 25+25+70+70*3
- 25+25+95+95*3
- 25+25+120+120*3
- کابل خودنگهدار سه فاز (پنج رشته)
- 50+16+35*3
- 50+16+50*3
- 70+16+70*3
- 70+25+95*3
- 70+25+120*3
- کابل خودنگهدار تک فاز (چهار رشته)
- 16+16+25+25*1
- 25+16+35+35*1
- کابل خودنگهدار تک فاز (سه رشته)
- 35+16+16*1
- 35+16+25*1
- 50+16+35*1
- کابل خودنگهدار تک فاز (دو رشته)
- 16*2
- 25*2
ساختار کابل خودنگهدار
برای درک بهتر کابل خودنگهدار چیست؟ لازم است بدانید کابل های خودنگهدار از بخش های مختلفی تشکیل شده اند که در ادامه به قسمت های مختلف آن اشاره خواهیم کرد:
هادی کابل
هادی فاز و روشنایی در کابل های خودنگهدار فشار ضعیف از جنس آلومینیوم است و از رشته های به هم تابیده شده و بسیار فشرده به وجود آمده است. این رشته ها خلوصی معادل 99.5 درصد دارند. هادی هایی که در کابل به عنوان نول نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرند، از جنس آلومینیوم آلیاژی منیزیم سلیسیوم هستند و سطح مقطع گرد دارند.
اسکرین هادی
یک نوع پوشش نیمه هادی با ضخامتی بین 0.3 تا 0.8 میلی متر جهت کم کردن تنش های الکترواستاتیک در ساختار کابل به کار رفته است. این لایه اکسترود شده و با ترکیب پلی اتیلن کراس مستقیم روی هادی کشیده می شود و به عایق نیز می چسبد.
عایق
یک لایه عایق از جنس XPLE طبق استاندارد IEC 60502- 2 روی لایه نیمه رسانا هادی کشیده شده است.
اسکرین عایق
از این لایه جهت ایجاد یکنواختی میدان و همچنین افزایش خاصیت عایقی در ساختار کابل استفاده شده است. این لایه اغلب ضخامتی معادل 0.6 میلی متر دارد.
نوار جداکننده
روی پوشش نیمه رسانای عایق کابل یک لایه نیمه رسانای دیگر به ضخامت 0.1 میلی متر وجود دارد.
شیلد فلزی
شیلد یک لایه مشبک فلزی است که از رشته های مسی نازک هم مرکز ساخته شده است. این شیلد به دور هسته پیچیده شده است.
نوار جداکننده شیلد و غلاف
همان طور که از نام این بخش پیدا است، یک لایه نواری شکل جهت جداکردن شیلد و غلاف در ساختار کابل خودنگهدار آلومینیومی استفاده شده است که می تواند پلی استر، پلاستیک و پروپیلن را از هم جدا کند.
غلاف و روکش خارجی
روکش این نوع کابل برق از ماده سخت و مقاومی ساخته شده است که بتواند در برابر شرایط محیطی از خود مقاومت نشان دهد. این روکش اغلب جنس هایی بر پایه اتیلن دارد و سیاه رنگ است.
این روکش باید در برابر شرایط جوی، تابش فرابنفش، کشش، سایش، فرسودگی و خورده شدن توسط حشرات مقاوم باشد زیرا کابل خودنگهدار هوایی دور از دسترس تکنسین های برق است و تعویض مدام آن ها کار دشواری است. جهت افزایش مقاومت، روکش به روش اکستروژن روی هادی کابل ها کشیده می شود.
سیم نگهدارنده
سیم های نگهدارنده باید مطابق با استانداردهای بین المللی ساخته شده باشند. این رشته ها از جنس فولاد گالوانیزه هستند و در برخی از آن ها از یک نوع پوشش آلومینیومی نیز استفاده شده است.
بیشتر بخوانید: کابل هوایی چیست | آشنایی با انواع کابل هوایی و کاربردهای آن
مزایای استفاده از کابل خودنگه دار
حال که به سؤال کابل خودنگهدار چیست؟ پاسخ داده شد، بهتر است مزایای استفاده از این نوع کابل را نیز بررسی کنیم:
- افزایش ایمنی در برابر اتصال کوتاه
- هزینه های نصب و نگهداری کمتر
- دشوار بودن انشعاب گیری از کابل خودنگهدار و جلوگیری از برق دزدی
- زیبایی مبلمان شهری
- کاهش تخلیه های جزئی
- قابلیت نصب کابل خودنگهدار هوایی بر روی تیرهای برق
- امکان به کارگیری از این کابل ها در مناطق باریک و تنگ
- مقاومت زیاد در برابر خوردگی و پوسیدگی
- قیمت مقرون به صرفه تر و ارزان تر کابل و کاهش دزدی کابل
- کاهش تلفات برق
- امکان نصب فیبر نوری و خطوط تلفن روی یک پایه مشترک
- کاهش هزینه های ناشی از شاخه زنی درختان
بیشتر بخوانید: کابل کشی برق با کابل خودنگهدار چگونه است؟
معایب استفاده از کابل خودنگه دار
- مقاوت الکتریکی هادی آلومینیومی از مسی بیشتر و رسانایی آن کمتر است.
- ترمیم کابل های خودنگهدار بسیار زمان بر و سخت است، به همین دلیل تجهیزات بسیار خاصی جهت ترمیم نیاز دارد.
- عایق کابل های خودنگهدار ممکن است به دلیل این که به طور مستقیم در معرض نور قرار می گیرند، پس از مدتی دچار قطعی شوند.
- ادغام و اتصال سیم مسی و کابل خودنگهدار در کنار هم ممکن است خطر آفرین باشد.
بیشتر بخوانید: مزایا و معایب کابل خودنگهدار
سخن پایانی
در این مقاله دانستیم کابل خودنگهدار چیست و چه ویژگی هایی دارد. حال برای دانستن قیمت و سایر جزئیات درباره این کابل ها در انواع فشار قوی، متوسط و فشار ضعیف می توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و با نماینده و عاملیت فروش آن به طور مستقیم در ارتباط باشید. لازم به ذکر است که باید پیش از خرید به عواملی همچون سطح مقطع، تعداد رشته، برند، استانداردهای تولید و … توجه کنید. از برترین شرکت های تولیدکننده این محصولات می توان به سیمیا، همدان، مسین، آلوم کابل کاوه و … اشاره کرد.
