در پاسخ به سؤال برج نوری چیست باید بگوییم برج نوری که به آن دکل روشنایی نیز گفته می شود، یک سازه فلزی بزرگ است که در ارتفاع 6 الی 70 متری نصب می شود. از این برج ها برای زیباسازی شهر و روشن سازی محیط ها و مکان های بزرگ همچون پارک ها، پل ها، جاده ها، فرودگاه ها و … استفاده می شود.
این تجهیزات به پروژکتور و نورافکن، انواع لامپ، چراغ خیابانی و … مجهز شده اند و در اندازه ها و مدل های مختلف تولید و ساخته می شوند که بهتر است با توجه به نوع محیط انتخاب و نصب شوند. در ادامه به بررسی بیشتر انواع برج نوری خواهیم پرداخت.
این دکل های روشنایی اشکال چند وجهی دارند و از کیفیت های مختلفی برخوردار هستند. مهم ترین ویژگی برج های نوری باکیفیت، پروژکتورهایی با توان نوری بالا است. این پروژکتورها باید بدون ایجاد هرگونه سایه، توانایی روشن کردن یک محیط و یا مکان بزرگ را داشته باشند.
اگر قصد خرید تجهیزات برج نوری را دارید و یا می خواهید بدانید برج نوری چیست تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانیم:
- کاربرد برج نوری چیست؟
- عوامل مهم در طراحی انواع برج نوری
- تجهیزات به کار رفته در برج نوری
- نگهداری برج نور
- استفاده از برج نوری چه مزایایی دارد؟
- انواع برج نوری براساس ساختار
کاربرد برج نوری
در مبحث برج نوری چیست بهتر است به کاربرد آن هم بپردازیم.
- برج های نوری همان طور که گفته شد، کاربردهای مختلفی دارند و از آنها در محیط های بزرگ همچون اتوبان ها، فرودگاه ها، بیمارستان ها، پارک ها، پالایشگاه، پادگان ها، پارک ها و … چهت تأمین نور استفاده می شود. کاربرد برج روشنایی در این مکان ها بسیار رایج است.
- علاوه بر استفاده از دکل ها در مکان های بزرگ، دکل های روشنایی در پروژه های بزرگ ساخت و ساز که به طور شبانه روز کارگران مجبور به کار هستند و معمولاً برای شیفت های شب مورد استفاده قرار می گیرند.
- از آنجاییکه این دکل ها باعث ایجاد روشنایی در محیط می شوند، پس روشنایی محیط رابطه ای مستقیمی با ایجاد امنیت در آن مکان دارد. پس یکی از کاربردهای مهم این دکل ها، ایجاد امنیت محیط است که تا حد زیادی می تواند از دزدی و جنایت جلوگیری کند. بنابراین نصب این برج های نوری در محیط های بزرگ و عمومی ضروری است.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انواع پروژکتور
عوامل مهم در طراحی انواع برج نوری
در ادامه موضوع برج نوری چیست باید گفت که معمولاً این دکل ها طراحی های متفاوتی دارند و این به آن معنا نیست که یک شکل و طرح جدیدی از این دکل ها ارائه می شود، بلکه منظور از طراحی انواع برج نوری این است که پارامترهایی پیش از نصب و اجرای دکل روشنایی مشخص می شوند. این پارامترها عبارتند از:
- ارتفاع برج نوری
- ضخامت دکل ها
- تعداد قطعات تشکیل دهنده برج ها
- تعیین نوع گیربکس و الکتروموتور آنها
- مشخص کردن نوع هد برج از نظر اندازه و شکل
- تعیین تعداد پروژکتور، لامپ و …
- نصب سبد استاندارد و ضد سقوط بودن سبد
دو عامل مهم و اساسی در طراحی دکل های روشنایی وجود دارد که به مشخصات فنی و قیمت محصولات برج نوری مربوط می شود. تغییرات در مشخصات فنی سبب افزایش و یا کاهش قیمت نهایی محصول می شود. بنابراین این تفاوت قیمت ها در بازار به دلیل تفاوت در طراحی و مشخصات فنی این برج های نوری است.
همچنین عوامل بسیار زیادی وجود دارد که باید قبل از نصب برج نوری مورد توجه قرار بگیرد. این عوامل عبارتند از:
- ساختار زمین و جنس خاک
- سرعت باد و نیروی وزش باد منطقه
- وزن قابل تحمل برای زمین
- زلزله خیز بودن منطقه و دیگر عوامل طبیعی
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره نورپردازی نمای ساختمان
تجهیزات به کار رفته در برج نوری
حال که پاسخ برج نوری چیست را دانستیم، باید بگوییم چه تجهیزاتی یک برج نوری را تشکیل می دهند؟
الکتروموتور (موتور برقی)
یکی از تجهیزات روشنایی به کار رفته در برخی از این محصولات الکتروموتور است به همین دلیل به برخی از برج های نوری، برج های نوری موتوردار نیز گفته می شود. در واقع به کمک الکتروموتور می توان بدون دخالت انسانی و دست، گیربکس و تابلو برق موجود در برج های نوری را جابه جا کرد.
این تجهیزات یعنی الکتروموتورها اغلب در ارتفاعات زیاد یعنی در ارتفاعات 15 الی 30 متری که انسان قادر به تعویض تجهیزات نیست، مورد استفاده قرار می گیرند. البته ممکن است در ارتفاعات کمتر که تعداد و وزن پروژکتورها زیاد است، از برج های نوری موتوردار استفاده شود.
پروژکتور و نورافکن
از دیگر تجهیزات مهم می توان به انواع پروژکتور اشاره کرد. پروژکتور ال ای دی، پروژکتور COB و بخار سدیم از محصولاتی هستند که می توانند نورهایی با وسعت زیاد تولید کنند.
بهتر است از پروژکتورهایی با درجه حفاظت بالا در ساخت برج نوری استفاده شود تا بتوانند در برابر عوامل طبیعی از خود مقاومت نشان دهند. این محصولات مصرف انرژی کم اما بازدهی بالایی دارند. معمولاً از 4 تا 30 عدد پروژکتور می توان در برج روشنایی استفاده کرد.
تابلو برق
تابلو برق یک محفظه فلزی یا پلاستیکی است که تجهیزات برقی بر روی آن قرار می گیرد. دلیل استفاده از این وسیله، بالا بردن سطح ایمنی است. همچنین به کمک تابلو برق می توان کلیه قطعات برق دار را یک جا جمع آوری کرد تا اپراتور بتواند به راحتی به آن ها دسترسی داشته باشد.
تابلو برق برای دکل نوری همانند کنتور برق برای منازل مسکونی است. درون این تابلو قطعاتی همچون ترانس، کلید مینیاتوری، کنتاکتور، بی متال، رله، کلید، تجهیزات اندازه گیری و … قرار می گیرد.
میله برق گیر (میله صاعقه گیر)
زمانی که صاعقه و برق به سمت زمین برخورد می کنند، تحهیزاتی همچون دکل برق و روشنایی که خاصیت رسانایی دارند، این صاعقه را دریافت می کنند.
در بسیاری از مواقع، صاعقه سبب از بین رفتن تجهیزات الکتریکی و خرابی آن ها می شود. حتی ممکن است آتش سوزی نیز به بار بیاورد. به همین دلیل در ساحت برج نوری از میله های صاعقه گیر استفاده می شود. این میله ها در واقع سیستم های محافظتی ضدجریان الکتریسیته هستند و سازه را از ضربات ناگهانی صاعقه محافظت می کنند.
سبد (هد یا تاچ)
یکی از مهم ترین بخش های برج نور، سبد سازه است که پروژکتور و تجهیزات نوری روی آن سوار شده اند. این بخش از لحاظ ایمنی قوی است و توسط قفل های اینترلاک و پاراشوت از تجهیزات محافظت می کند. همچنین به گونه ای طراحی شده است که در صورت وزش باد یا وقوع زلزله نیز سقوط نکند.
سیم بکسل
سیم بکسل و طناب فولادی از به هم تابیده شدن چندین سیم مفتول ساخته شده اند. از این وسیله جهت بالا بردن اجسام و لوازم کار استفاده می شود. گاهی برای بالابردن انسان ها و تکنسین ها نیز از این سیم بکسل ها استفاده می شود. این سیم ها ضد رطوبت و پارگی هستند. از روکش های گالوانیزه و استیل با مقاومت بالا در ساخت آن ها استفاده شده است.
پایه و دکل
یک دکل چند وجهی فلزی، بدنه این محصول را تشکیل داده است. سطح خارجی این برج توسط ورق های گالوانیزه گرم محافظت می شود و قطعات روی آن به صورت اورلپ (هم پوشانی) مونتاژ می شوند. ابعاد این دکل یعنی ارتفاع، ضخامت و همچنین وزن آن براساس شرایط محیطی و طبق نظر کارشناسان تعیین می شود.
چراغ آلارم
یک چراغ آلارم چشمک زن که به آن چراغ خطر نیز گفته می شود، در بالای سبد نصب می شود. این چراغ جهت بهتر دیده شدن دکل و دانستن ارتفاع آن مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این وسیله در دکل های نوری ضروری نیست اما استفاده از آن سبب افزایش امنیت می شود. وجود چراغ آلارم از برخورد اشیای پرنده به برج جلوگیری می کند.
بیشتر بخوانید: روشنایی معابر و نورپردازی بزرگراه ها
نگهداری برج نور
در موضوع برج نوری چیست باید اضافه کنیم که برج نور همانند بسیاری دیگر از تجهیزات نیازمند نگهداری و بررسی است. مواردی همچون نصب پروژکتور، تمیز کردن بدنه برج، تمیز کردن تجهیزات روشنایی، تعویض تابلو برق و گیربکس، تعویض تجهیزات روشنایی و … در نگهداری برج نور بسیار مهم هستند. این کار باید در دوره های زمانی مشخص صورت بگیرد تا سلامت برج و تجهیزات آن تضمین شود.
به دلیل این که تعمیر و نگهداری تجهیزات و برج نوری راحت تر باشد، اغلب از هد نگهدارنده متحرک در ساختار این دکل ها استفاده می شود.
استفاده از برج نوری چه مزایایی دارد؟
در ادامه مبحث برج نوری چیست باید بگوییم که این تجهیزات مزایای بسیار زیادی دارند که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد:
- یکی از مزایای اصلی این برج ها، تأمین روشنایی است. در ساخت این برج ها از تجهیزات روشنایی بسیار زیادی استفاده شده است که همگی آن ها در کنار هم، نور بسیار خوبی را تولید می کنند.
- مصرف برق برج نوری نسبت به روشنایی که تولید می کند، کم است. زیرا در ساخت آن از لامپ و چراغ های کم مصرف استفاده شده است.
- این برج ها می توانند نور زیادی را در محیط اطراف پخش کنند و این نور هیچ گونه اذیتی برای چشم انسان ایجاد نمی کند. زیرا ساختار لامپ و چراغ های آن به گونه ای است که به سلامتی انسان و محیط زیست آسیبی وارد نشود.
- از دیگر مزایای این محصول می توان به مقاومت بالای این برج ها در برابر عوامل مختلف از جمله باد و باران اشاره کرد. از آنجاییکه این برج ها ممکن است در ارتفاعات بالا نصب شوند و شدت باد نیز در ارتفاعات بسیار بیشتر است، در نتیجه این دکل ها مقاومت خوبی را از خود نشان می دهند و در برابر این عوامل دچار خرابی و یا آسیب نمی شوند.
- یکی دیگر از مزایای برج های نوری که در موضوع برج نوری چیست باید به آن بپردازیم، تأمین امنیت است. این برج های نوری به دلیل این که در محیط های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند، باید محیط را به طور کامل در شب روشن کنند. به همین دلیل استفاده از این دکل ها سبب تأمین امنیت یک مکان می شود.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع ریسه و کاربرد ریسه در نورپردازی
انواع برج نوری براساس ساختار
در این مقاله به برج نوری چیست پاسخ داده ایم. برج های نوری همان طور که گفته شد، در انواع و مدل های مختلف موجود هستند که از نظر ساختار به سه دسته زیر تقسیم بندی می شوند:
- سبد ثابت: یکی از انواع این دکل ها، برج نوری سبد (هد- اچ) ثابت است و برای مکان های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل ثابت بودن سبد پروژکتور که در بالای ستون اصلی قرار دارد، به آن برج نوری ثابت نیز می گویند که در دو نوع نردبان دار و بدون نردبان موجود است.
- سبد متحرک: برج نوری سبد (هد-اچ) متحرک از دیگر انواع برج نوری است. از مهم ترین ویژگی این دکل ها، متحرک بودن سبد پروژکتور است. این برج نوری نیز خود به دو دسته دستی و برقی تقسیم می شود.
- سبد سیار: برج نوری سیار از دیگر انواع دکل های روشنایی است و همان طور که از نام آن مشخص است، این دکل روشنایی قابل جابه جایی و حمل و نقل است بنابراین از آن اغلب در مکان هایی که امکان برق رسانی فوری وجود ندارد، استفاده می شود.
انواع برج نوری براساس سیستم پخش نور به دو دسته تقسیم می شوند:
- برج نور تلسکوپی: یکی از انواع این برج ها، برج نوری تلسکوپی است که هد و سبد آن که محل نصب پروژکتور است، به صورت دایره ای شکل است و از این نظر نور را به صورت 360 درجه ای در محیط پخش می کند. این برج ها در دو نوع ثابت و متحرک به بازار عرضه می شوند.
- برج نور استادیومی: نوع دیگر آن برج نوری استادیومی است که بیشتر در استادیوم های ورزشی کاربرد دارد و بسیار قدرتمند است. این برج می تواند تصاویری واضح در اختیار بینندگان قرار دهد. این برج نور این قابلیت را دارد که نور را به صورت متمرکز تولید کند.
