انواع دستکش ایمنی یا دستکش کار به عنوان نوعی از تجهیزات ایمنی فردی (PPE) شناخته می شود که از دست انسان در مقابل خطرات گوناگون محافظت می کند.
این کالای ایمنی در فضاهای مختلف کاری همچون کارخانه ها، بیمارستان ها، کارگاه ها و … مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به توضیح هر آنچه باید درباره انواع دستکش ایمنی بدانید می پردازیم.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- کاربرد دستکش ایمنی
- انتخاب دستکش ایمنی مناسب
- انواع دستکش ایمنی براساس جنس
- انواع دستکش ایمنی براساس نوع کاربرد
- استاندارد دستکش ایمنی
- بهترین مارک دستکش ایمنی
کاربرد دستکش ایمنی
دستکش ایمنی در واقع پوشش محافظی است که از دست و انگشت های دست در مقابل عوامل خطرساز همچون مواد شیمیایی، بریدگی، ضربه و … محافظت می کند.
بیشتر بخوانید: دستکش ایمنی چیست و چه کاربردی دارد؟
انتخاب دستکش ایمنی مناسب
یکی از سؤالات مکرر کاربران این است که چه دستکش ایمنی بخرم؟
با توجه به نوع کار، انواع دستکش ایمنی در بازار موجود است که لازم است افراد مطابق با نیاز خود، هر یک از آنها را انتخاب و خریداری کنند. جنس، ایمنی و ضخامت دستکش ایمنی کار، از مواردی است که باید به هنگام خرید دستکش ایمنی مورد توجه قرار بگیرد.
یک دستکش کار مناسب علاوه بر محافظت از دست در موقعیت های خطرساز، نباید بر روی کارایی و عملکرد و سرعت فرد در محیط کار تأثیر بگذارد. هرچه استفاده از دستکش برای افراد راحت تر باشد، میزان استفاده از آن نیز بالاتر می رود. در نتیجه، میزان جراحات مربوط به دست نیز کاهش پیدا می کند.
علاوه بر قدرت حافظت و ایمنی دستکش، میزان ورود هوا به آن نیز موضوع مهمی است. در دستکش هایی که امکان تبادل هوا وجود ندارد، افراد در طولانی مدت، دچار بیماری های پوستی گوناگون می شوند.
سایز دستکش باید متناسب با ابعاد دست باشد و از انعطاف پذیری بالایی نیز برخوردار باشد. به طور کلی باید دستکش کاری را انتخاب کرد که حداکثر ایمنی را برای دست ها به ارمغان بیاورد.
انواع دستکش ایمنی براساس جنس
جنس دستکش های ایمنی علاوه بر تعیین میزان مقاومت و ایمنی دستکش، میزان راحتی و دوام آن را نیز تعیین می کند. از طرفی، قابلیت انتقال هوا در دستکش نیز به جنس آن بستگی دارد. گاهی تولیدکنندگان برای ایجاد کارایی بیشتر، از ترکیب چندین جنس استفاده می کنند. انواع این دستکش ها عبارتند از:
دستکش لاتکس
این نوع دستکش که از لاتکس یا پلاستیک طبیعی تولید شده است، برای انجام کارهای سبک، کارهای پزشکی و آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار ایمنی وزن سبکی دارد و از این نظر کاربرد آن راحت است و از نظر قیمت نیز، انتخاب مقرون به صرفه ای محسوب می شود.
این دستکش ها از انعطاف پذیری و کشش مطلوبی برخوردار هستند. البته یکی از عوارض استفاده طولانی مدت از دستکش لاتکس، ایجاد حساسیت های پوستی و آلرژی برای افراد است.
دستکش PVC
PVC نوعی پلاستیک ضد آب است که در برابر انواع شوینده ها و محلول های آبی محافظت خوبی دارد و معمولاً در مقابل عوامل اکسیدکننده رقیق نیز بکار می رود.
دستکش پی وی سی برای کار با حلال های قوی توصیه نمی شود. این محصولات معمولاً از قیمت ارزانی برخوردار هستند و به عنوان دستکش کار ضد آب نیز می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.
دستکش کار چرم
برخی از دستکش ها از مواد طبیعی همچن پوست گاو، گوزن یا گوسفند ساخته می شوند. دستکش های چرم به دلیل ضخامت بالا، در محیط هایی که در مجاورت اجسام زبر و خشن قرار دارد، محافظت خوبی از خود نشان می دهد. علاوه بر این، در مقابل گرمای متوسط و جرقه نیز مقاومت مطلوبی دارند.
از آنجاییکه در بسیاری از صنایع، احتمال قرار گرفتن در معرض انواع مایعات سمی وجود دارد، لازم است افراد برای محافظت از پوست دستان خود از دستکش مناسب استفاده کنند. دستکش های ایمنی براساس مقاومتی که در برابر مایعات دارند، به انواع زیر تقسیم می شوند:
دستکش بوتیل
این نوع دستکش در برابر انواع مواد شیمیایی، اسیدها، بازها، الکل، آلدهیدها و … مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. معمولاً این نوع محصولات در مقابل مواد خورنده و اسیدها همچون نیتریک و سولفویک نیز محافظت مطلوبی دارند و عدم نفوذپذیری بالایی در مقابل گازها از خود نشان می دهند.
دستکش نئوپرن
نئوپرن ماده ای ایده آل برای محافظت در برابر الکل ها، مواد قلیایی، اسیدهای آلی، بنزین و مایعات هیدرولیکی است. دستکش ایمنی نئوپرن چگالی بالایی دارد و از مهارت و انعطاف پذیری مطلوبی برخوردار است. به طور کلی این جنس در مقابل بسیاری از مواد شیمیایی خطرناک، مقاومت خوبی دارد.
این دستکش کار انعطاف پذیری بالایی در حین کار دارد و برای مواقع و شرایطی که نیاز به ظرافت بالا برای انجام کار باشد، بسیار پرکاربرد است.
دستکش ایمنی نیتریل
ماده نیتریل یا NBR در برابر انواع روغن، گریس و اسید مقاومت دارد. در زمانی که که نیاز به استفاده از اسیدها، الکل، مواد سوزاننده، حلال های کل، روغن و گریس وجود دارد، بهترین انتخاب، دستکش های لاستیکی نیتریل است.
دستکش نیتریل در برابر مواد شیمیایی از جمله بنزین، نفت و حلال های پتروشیمی مقاومت ویژه ای دارد و برخلاف دستکش لاتکس، ایجاد حساسیت و آلرژی نمی کند.
این مدل کمی گران تر از لاتکس است، اما نسبت به دستکش های دیگر قیمت کمتری دارد. به همین دلیل این دستکش کاربرد زیادی در صنعت دارد.
دستکش ویتون
ویتون یک نوع پلیمر گران قیمت است که قابلیت تحمل بالایی در شرایط خطرناک دارد. شرایطی که دیگر مدل ها قادر به تحمل آن نیستند. این دستکش کار کارایی و اثربخشی بسیار بالایی دارد و از دستان کاربر به خوبی محافظت می کند.
در گذشته دستکش ویتون به دلیل مقاومت بالا در برابر گرما و مواد شیمیایی فقط در هوافضا مورد استفاده قرار می گرفت. در حال حاضر این دستکش کاربرد ویژه ای در کار با هیدروکربن های آروماتیک از جمله بنزین و تلوئون دارد.
انواع دستکش ایمنی براساس نوع کاربرد
علاوه بر جنس، توجه به نوع کاربرد دستکش نیز موضوع مهمی است. دستکش ها براساس کارایی و نوع مقاومتی که دارند، به انواع زیر تقسیم می شوند:
دستکش ایمنی کار
این دستکش طیف وسیعی از دستکش ها را شامل می شود و توسط کارگران ساختمانی، لوله کش ها، مکانیک ها و … مورد استفاده قرار می گیرد.
این ابزار ایمنی موجب محافظت از دست در مقابل زخم و تاول می شود. علاوه بر این، پوشش مناسبی در مقابل روغن و … نیز ایجاد می کند. البته انواع متفاوتی از دستکش ها در این گروه قرار می گیرند که خصوصیات متفاوتی دارند و لازم است متناسب با کار انتخاب شوند.
دستکش ایمنی کارگری، کارگاهی و … از نمونه های این مدل هستند.
دستکش ایمنی ضد اسید و مواد شیمیایی
این نوع دستکش ها در برابر طیف گسترده ای از مواد شیمیایی، مواد تمیزکننده، اسیدها، مواد قلیایی و محلول ها مقاومت دارند. بسته به نوع و قدرت مواد شیمیایی، لازم است از دستکش های مناسب و متناسب با نوع ماده شیمیایی استفاده شود.
دستکش کار شیمیایی عموماً از موادی مثل نیتریل، لاتکس، لاستیک، مواد پلیمری مختلف، بوتیل، ویتون، نئوپرن، نیتریل و … تولید می شود. این مدل دستکش کاربرد زیادی دارند و می توان از آن در کارهای پزشکی و آزمایشگاهی، کارهای صنعتی مثل پلایشگاه، پتروشیمی، تولید دارو، محصولات بهداشتی و … استفاده کرد.
در انتخاب این مدل دستکش ها دو فاکتور مقاومت در برابر نفوذ و عدم دگرگونی و تغییر شکل دستکش در برخورد با مواد اسیدی و شیمیایی بسیار مؤثر است.
دستکش ایمنی برق
دستکش ایمنی برق از جنس لاتکس تولید می شود و در مقابل درجات مختلف ولتاژهای الکتریکی مقاومت می کند. این دستکش ها با ولتاژهای گوناگون تولید می شوند و می توانند از شوک های الکتریکی جلوگیری کنند.
مهم ترین نکته در هنگام خرید دستکش عایق برق این است که فرد با برق فشار ضعیف سروکار دارد یا برق فشار قوی. این دستکش ها براساس مقاومتی که در برابر جریان برق دارند، به شش کلاس طبقه بندی می شوند که از شماره 00 تا شماره 4 (00، 0، 1، 2، 3 و 4) این دسته بندی انجام می شود. دستکش کلاس 4 مقاوم ترین نوع عایق است.
علاوه بر این، این محصول براساس جنسی که کاربر با آن سروکار دارد، به انواع مختلفی تقسیم می شود که آن ها را با علائم A H Z R C نشان می دهند. این مدل دستکش ها برای محافظت دست و بدن در برابر شوک های الکتریکی ناشی از وسایل الکتریک فشار قوی مثل انواع سیم ها، کابل ها و یا تجهیزات برقی مثل پست های برق یا ترانسفورماتور ها و … کاربرد دارند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره نکات ایمنی برق و پیشگیری از برق گرفتگی
دستکش جوشکاری
این نوع دستکش های ایمنی در مقابل گرمای ناشی از جوشکاری، وسایل برقی و یا از سرما محافظت می کنند که البته با توجه به رطوبت محیط، وجود و یا عدم وجود شعله آتش، جرقه و … از جنس های گوناگون تولید می شوند.
معمولاً جنس نئوپرن در این دستکش ها کاربرد دارد که از یخ زدگی و صدمات ناشی از سوختگی جلوگیری می کند. علاوه بر این، این دستکش برای اطفای حریق نیز استفاده می شود. دستکش هایی که در سرما کاربرد دارند، معمولاً از یک لایه داخلی به عنوان عایق و یک لایه برای از بین بردن رطوبت تشکیل شده اند.
دستکش یکبار مصرف
این نوع دستکش به صورت یک بار مصرف مورد استفاده قرار می گیرد و معمولاً در حین فرآیند تولید، مونتاژ و ساخت و یا در امور پزشکی در بیمارستان ها کاربرد دارد. معمولاً در تولید دستکش های یکبار مصرف از پلی اتیلن استفاده می شود.
دستکش ایمنی ضد برش
دستکش ایمنی ضد برش با مقاومت های گوناگون در برابر درجات متفاوت برش، پارگی و سوراخ شدن مورد استفاده قرار می گیرد. این دستکش به هنگام کار با آهن، شیشه، چوب، چاقو و اجسام تیز و برنده کاربرد دارد. دستکش شیشه بری نمونه پرکاربردی از این مدل است.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید دستکش ضد برش
دستکش ایمنی ضد ارتعاش
این نوع دستکش هرگونه ضربه و لرزش که ممکن است در کارهای صنعتی و ساخت و ساز ایجاد شود را مهار می کند. برای مثال، افرادی که به صورت مداوم از ابزاری همچون دریل و … که با لرزش همراه است استفاده می کنند، باید این دستکش را بکار ببرند.
این نوع دستکش برای افرادی که در معرض ضربه یا لرزش های مداوم هستند ضروری است زیرا لرزش برای مدت طولانی می تواند سلامت انسان را تهدید کند. این کالای ایمنی معمولاً در برابر سوراخ شدن نیز مقاومت خوبی دارد.
این دستکش ها معمولاً از چرم، پلیمر، نایلون و … تشکیل می شوند و در کف آن ها نیز، بالشتک های ضد لغزش تعبیه می شود.
دستکش مکانیکی
این نوع دستکش توسط مکانیک ها برای کار با ماشین و ابزارآلات استفاده می شود و در برابر ضربه، سایش و روغن ها مقاومت دارد. دستکش مکانیکی از جنس های متنوع چرم، جیر، پلی استر، لاستیک، PVC و … تولید می شود.
دستکش آتش نشانی
این مدل دستکش کار از آسیب هایی مثل سوختگی، پارگی و خراشیدگی جلوگیری می کند. معمولاً این دستکش ها دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت و سرما هستند. دستکش آتش نشانی مچ بند و هم چنین آسترهایی دارد که از تعریق دست جلوگیری می کند.
از نمونه دستکش های ایمنی دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دستکش باغبانی
- دستکش نجاری
- دستکش کار آهنگری
- دستکش آرایشگری
- دستکش کار بنایی
- دستکش پزشکی
- دستکش کار آشپزخانه
در انتها لازم به ذکر است که استفاه از دستکش های ایمنی باید در کارهایی دقیقاً مطابق با موارد اعلام شده از سوی تولیدکننده دستکش مورد استفاده قرار بگیرند.
استاندارد دستکش ایمنی
- EN420: برای تمامی دستکش های ایمنی و ساختار کلی آن ها بکار می رود.
- EN388: استاندارد دستکش های ایمنی مقاوم در برابر خطرات مکانیکی است.
- EN455: استاندارد دستکش های پزشکی است.
- EN60903: استاندارد دستکش ایمنی برق است.
- EN12477: استاندارد دستکش های ایمنی جوشکاری است.
- EN421: استاندارد دستکش های مقاوم در برابر مواد رادیو اکتیو است.
- EN407 و EN511: استانداردهای دستکش های مقاوم در برابر آتش است.
- EN659: استاندارد دستکش های آتش نشانی است.
- EN374: استاندارد دستکش های ایمنی شیمیایی و اسیدی است.
بیشتر بخوانید: استاندارد دستکش ایمنی
بهترین مارک دستکش ایمنی
به دلیل الزام استفاده از دستکش ایمنی در کارهای مختلف، شرکت های داخلی و خارجی زیادی به تولید این محصول پرکاربرد می پردازند. از محبوب ترین برندهای دستکش کار می توان به دستکش ایمنی استادکار، بوفالو، میداس، سکورا، ماتریکس، یووکس، هانیول، نووا، رجلتکس، آمریکن سیفتی و … اشاره کرد.
برای خرید دستکش ایمنی و انواع دستکش صنعتی می توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و با فروشندگان و نمایندگی ها ارتباط برقرار نمایید. دستکش ایمنی نووا، دستکش استادکار، بوفالو و نفیس از انواع دستکش های محبوب موجود در بازار هستند.
کاربران می توانند در صورت استفاده از انواع دستکش های ایمنی مختلف، نظرات، سؤالات و تجربیات خود را جهت آگاهی کاربران دیگر در زیر این مقاله درج نمایند.
بیشتر بخوانید: بهترین برند دستکش ایمنی
