دمای رنگ نور چیست یکی از پرسش های مهم در زمینه نورپردازی است. دمای رنگ نور (Color Temperature) که به اختصار به آن CT نیز گفته می شود، در واقع معادل رنگ نور خروجی از منبع نور یا همان لامپ است.
این رنگ خروجی نشان دهنده میزان سردی یا گرمی نور است. دمای رنگ نور درجه حرارت نور را مشخص می کند. واحد اندازه گیری این پارامتر کلوین است. در واقع هرچه مقدار دمای کلوین بیشتر باشد، رنگ نور سردتر و خنک تر خواهد بود و بالعکس هرچه دمای کلوین پایین تر باشد، رنگ نور گرم تر است. دمای رنگ محصولات روشنایی معمولاً به صورت CT=2700 K روی محصولات درج می شود.
اگر برای شما هم این سؤال پیش آمده است که دمای رنگ نور چیست تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله به معرفی دمای رنگ خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله می خوانیم:
- دمای رنگ نور چگونه اندازه گیری می شود؟
- نور گرم و سرد به چه معناست؟
- سه محدوده رنگ
- عوامل مؤثر در انتخاب رنگ نور مناسب
- دمای رنگ در چراغ های ال ای دی
دمای رنگ نور چگونه اندازه گیری می شود؟
در ادامه موضوع دمای رنگ نور چیست باید گفت، دمای رنگ نور براساس دمای مطلق یک جسم سیاه ایده آل بیان می شود. جسم سیاه در فیزیک جسمی است که وجود خارجی ندارد و تنها یک تئوری است. این جسم تمامی تابش ها و طول موج های مختلف را جذب می کند و متناسب با دمای خودش آن ها را مجدد بازتاب می دهد.
در واقع، جسم سیاه در زمان گرم شدن و در دماهای مختلف نورهای متفاوتی ایجاد و از خود ساطع می کند. این نور می تواند در محدوده نور مرئی، مادون قرمز یا فرابنفش باشد.
بیشتر بخوانید: مادون قرمز چیست و چه کاربردهایی دارد؟
اسپکتروفتومتر
همان طور که گفته شد، دمای رنگ نور با واحد کلوین اندازه گیری می شود. لرد کلوین در واقع فیزیکدان بریتانیایی بود که درجه حرارت رنگی را اختراع و کشف کرد. او برای این اکتشاف، ابتدا یک قطعه فلزی سیاه رنگ را به صورت کروی درآورد و درون آن را خالی کرد. بعد از ساخت این قطعه فلزی، لوله های مسی را بر روی بدنه آن قرار داد تا به این وسیله آب گرم، بر روی بدنه گوی حرکت کند و تمام بدنه را گرم کند.
بنابراین کلوین دستگاهی به نام اسپکتروفتومتر (با ویژگی های ساده تر از حالت امروزی) را اختراع کرد که می توانست طول موج هایی که از یک منبع نور منتشر شده است را شناسایی و ثبت کند. معمولاً برای محاسبه دمای رنگ، نزدیک ترین رنگ از منابع نوری را پیدا می کنند و دمای آن به عنوان دمای رنگ نور انتخاب می شود. علاوه بر این، برای محاسبه بهتر می توان از نرم افزارهای دقیق و مناسب این کار نیز استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: معرفی کامل پارامترهای روشنایی و نورپردازی
نور گرم و سرد به چه معناست؟
در ادامه مبحث دمای رنگ نور چیست به گرمی و سردی نورها می پردازیم. نور گرم در واقع به نوری گفته می شود که به نورهای شمع و یا شعله های آتش نزدیکی بیشتری داشته باشد. در حالیکه نورهای سرد بیشتر به رنگ آبی و سفید نزدیک هستند. معمولاً با استفاده صحیح و متناسب با فضای مورد نظر، از این رنگ ها می توان تا حد زیادی به تعدیل نور فضا کمک کرد.
هرچه عدد رنگ نور بزرگ تر باشد، نور سردتر و هرچه کوچک تر باشد، نور گرم تر است. به عنوان مثال، یک قطعه فلزی را در نظر بگیرید. این قطعه با افزایش حرارت ابتدا قرمز می شود. هرچه جسم گرمتر شود، نور آن به تدریج نارنجی، سفید، آبی و در نهایت بنفش می شود. در نتیجه با افزایش دمای رنگ نور، خروجی از منبع نور رو به سردی می رود.
کاربرد رنگ سرد و گرم
معمولاً رنگ های سرد بهتر است در مکان هایی مثل بیمارستان ها، کلینیک ها، موزه ها، مطب پزشکان و … استفاده شوند. زیرا این رنگ ها حال و هوای تمیزتری را به این مکان ها می بخشند. در حالی که از رنگ های گرم بهتر است در مکان هایی مثل رستوران ها، کافی شاپ ها، هتل ها و … استفاده شود زیرا با استفاده از این رنگ ها می توان فضایی گرم و صمیمی را برای مشتریان ایجاد کرد.
از مهم ترین مباحث در موضوع دمای رنگ نور چیست انتخاب درست مقدار این پارامتر در لامپ مناسب برای منزل است. انتخاب دمای رنگ نور مناسب و استفاده از رنگ های گرم و یا سرد در کنار هم در داخل منزل از اهمیت بالایی برخوردار است. بهتر است هم از رنگ های گرم و هم از رنگ های سرد برای خانه استفاده کرد. البته انتخاب رنگ لامپ به دکوراسیون منزل نیز بستگی دارد.
به طور مثال، در خانه هایی که از رنگ های گرم برای دکوراسیون منزل خود استفاده کرده اند، انتخاب نور گرم کار درستی نیست و ممکن است باعث یکنواختی شود. بنابراین بهتر است در این خانه ها از نور با دمای رنگ بالاتر استفاده کرد که به زیبایی منزل کمک بزرگی می کند. همچنین در خانه هایی که از دکوراسیون با رنگ بندی سرد استفاده شده است، انتخاب رنگ های گرم بسیار مناسب است و به خانه روح و زیبایی خاصی می بخشد.
بیشتر بخوانید: نور لامپ و تاثیر آن بر بدن انسان
سه محدوده رنگ
استاندارد EN12464-1 از سه محدوده برای بیان ساده تر دمای رنگ نور محصولات روشنایی که به شرح زیر است:
- در این استاندارد دمای رنگ زیر 3300 درجه کلوین به عنوان سفید گرم یا Warm White در نظر گرفته می شود. به سفید گرم در بازار آفتابی نیز گفته می شود.
- دمای رنگی که بین 3300 تا 5300 درجه کلوین است، به عنوان سفید نرمال و طبیعی در نظر گرفته می شود.
- دمای رنگ بالای 5000 درجه کلوین سفید سرد یا Cool White است. به سفید سرد در بازار مهتابی نیز گفته می شود.
عوامل مؤثر در انتخاب رنگ نور مناسب
حال که دانستیم دمای رنگ نور چیست باید به عوامل مؤثر در انتخاب آن بپردازیم. فیزیکدانی به نام کرایتهف داده های روانشناختی را بررسی کرده است و مطابق آن نموداری عرضه کرده است که نشان می دهد میزان دمای رنگ نور با میزان احساس آرامش و رضایت ار یک فضا رابطه مستقیم دارد. به همین دلیل باید به دمای رنگ نور توجه بسیار زیادی شود.
عوامل زیادی همچون موارد زیر در انتخاب مقدار این پارامتر مهم هستند:
- دکوراسیون مجموعه: یکی از عوامل مهم در انتخاب رنگ و دمای رنگ نور مناسب، توجه به دکوراسیون آن مکان است. اگر در فضایی از رنگ های گرم استفاده شده است، بهتر رنگ نور سرد انتخاب شود. اگر در دکوراسیون بیشتر از رنگ های سرد بهره برده اید، باید نور لامپ گرم باشد تا جلوه بهتری به آن مکان ببخشید.
- ابعاد مجموعه: متراژ و اندازه اتاق ها از دیگر عوامل مهمی است که باید در انتخاب رنگ نور به آن توجه شود.
- کاربردی مجموعه: کاربری فضای مورد نظر یکی دیگر از عواملی است که در انتخاب رنگ نور مناسب باید مورد بررسی قرار بگیرد. به طور مثال، همان طور که گفته شد بیمارستان ها، دفترهای کار و … به دلیل این که تمیز تر و مرتب تر به نظر برسند، باید از رنگ های سرد استفاده کنند. محیط هایی که می خواهید در آن صمیمیت برقرار باشد همچون رستوران ها و کافی شاپ ها، بهتر است از رنگ های گرم استفاده شود.
- موقعیت جغرافیایی: اغلب افرادی که ساکن شهرهای گرمسیری هستند، ترجیح می دهند از لامپ هایی با رنگ سرد در مجموعه های خود استفاده کنند و بالعکس.
بیشتر بخوانید: آلودگی نوری چیست و چه تاثیری بر روی موجودات و محیط زیست دارد؟
دمای رنگ در چراغ های ال ای دی
در این مقاله به پاسخ دمای رنگ نور چیست پرداختیم. دمای رنگ نور لامپ ال ای دی در واقع راهی برای توصیف ظاهر نور به حساب می آید که این میزان در مقیاس های مختلف از 1000 تا 10000 درجه کلوین اندازه گیری می شود.
لامپ های ال ای دی معمولاً در مقیاس رنگ های مختلف طراحی و تولید شده و به بازار عرضه می شوند. دمای این لامپ ها معمولاً در سه دسته قابل تقسیم بندی هستند که عبارتند از:
- دسته اول دماهای بین 2700 تا 3000 کلوین را شامل می شوند که این مقیاس معمولاً در محدوده رنگ سفید ملایم تا گرم است و معمولاً برای اتاق خواب ها و یا مکان های مورد نظر برای استراحت مناسب است.
- دسته بعدی، دماهای بین 3500 تا 4500 را شامل می شود که معمولاً رنگ آن سفید خنثی و گاهی مایل به زرد است. این رنگ نور در واقع تعادل بین نور گرم و رنگ گرم را ایجاد می کند.
- دسته بعدی، مقیاس های بیشتر از 5000 کلوین را تشکیل می دهند که بیشتر برای مکان هایی که جزئیات در آن مهم است همچون دفاتر، کارگاه ها و … مناسب هستند و باعث بالا رفتن انرژی در افراد می شوند.
بیشتر بخوانید: بلک لایت چیست | همه چیز درباره Black Light
