بلک لایت چیست و چه کاربردی دارد؟ لامپ بلک لایت (Black Light) یا به اصطلاح لامپ شب رنگی اغلب ظاهری شبیه به لامپ های رشته ای، لامپ مهتابی و فلورسنت دارد. اما در حقیقت با آن ها کاملاً متفاوت است.
این نوع لامپ را می توانیم به عنوان یک منبع درخشان در تاریکی تعبیر کنیم. به این دلیل که نور این لامپ ها باعث درخشان شدن ناخن ها، دندان ها و برخی از لباس ها در تاریکی می شود.
احتمالاً لامپ سیاه یا بلک لایت را در موزه های علمی، تفریحی، نمایش ها، مهمانی ها، رستوران ها و … دیده اید. این نورها باعث روشنایی محیط نمی شوند. اما ویژگی دارند که سبب می شود برخی از اجسام درخشان به نظر برسند. این نورها دارای طیف خاصی از نور فرابنفش هستند که تابیدن آن ها به برخی از اجسام که در ساختار خود فسفر دارند، سبب روشنایی آن ها می شود. در واقع بلک لایت همان لامپ مهتابی است که در ساختار آن تفاوت هایی ایجاد شده است.
اگر می خواهید بدانید بلک لایت چیست و چه کاربردهایی دارد، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- مخترع بلک لایت کیست؟
- ساختار بلک لایت چیست؟
- لامپ بلک لایت چگونه کار می کند؟
- کاربرد بلک لایت
- ضرر لامپ سیاه
مخترع بلک لایت کیست؟
بلک لایت چیست و مخترع آن چه کسی است؟ بلک لایت برای نخستین بار توسط فردی به نام ویلیام اچ. بایلر اختراع شده است. بایلر علاوه بر لامپ بلک لایت، اختراعات دیگری نیز در زمینه مواد نورافشان و شب تاب داشته است. وی در سال 1927 در رشته ی شیمی–فیزیک تحصیل خود را به پایان رساند. بایلر مدرک دکترای خود را در سال 1937 از دانشگاه میزوری دریافت کرده است. این کاشف مدتی پس از دریافت مدرک دکترای خود با عنوان دانشمند و محقق در شرکت جنرال الکتریک به فعالیت مشغول شد.
بلک لایت در سال 1935 اختراع شد. این محصول در طول جنگ جهانی دوم در صنایع مختلف بسیار مورد استفاده قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: لامپ یو وی چیست؟
ساختار بلک لایت چیست؟
در ادامه موضوع بلک لایت چیست باید گفت بلک لایت یا لامپ سیاه به طیفی از نورهای فرابنفش اطلاق می شود که مشاهده آن ها با چشمان غیرمسلح امکان پذیر نیست. هنگامی که این نورها به موادی که حاوی فسفر هستند می تابند، باعث می شوند که اجسام درخشان تر به نظر برسند.
همانطور که می دانید، لامپ های مهتابی و رشته ای از لایه درونی برخوردار هستند که این ماده با جیوه ترکیب شده و باعث می شود که نور فرابنفش منتشر نشود. اما این مواد در لامپ های سیاه به کار نمی روند و برای تولید آن ها تنها از گاز جیوه استفاده می شود.
نور فرابنفش را به وسیله ی لامپ های بلک لایت به اجسام می تابانند. این نور به وسیله متریال هایی که حاوی فسفر هستند، جذب می شود. بنابراین مواد فسفردار عملکردی مانند ماده سفید رنگ درون لامپ ها از خود نشان می دهند و همین امر باعث می شود که نور فرابنفش به نوری مرئی تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: تعمیر لامپ مهتابی یا لامپ فلورسنت
لامپ بلک لایت چگونه کار می کند؟
حال که دانستیم بلک لایت چیست به بررسی نحوه عملکرد آن می پردازیم. بلک لایت هایی که شبیه به لامپ مهتابی هستند، در واقع از لوله های توخالی شفافی ساخته شده اند. دو بخش انتهایی این لامپ ها دارای الکترود است. درون این لوله ها به میزان کمی بخار جیوه وجود دارد.
هنگامی که یک ولتاژ به این لوله وارد می شود، با گازهای کم فشاری که درون این محفظه ها هستند برخورد پیدا می کند. این موضوع سبب برانگیخته شدن اتم های جیوه می شود. اتم ها از مداری به مدار بالاتر می روند اما همیشه برانگیخته نمی مانند. هنگامی که اتم ها به مدارهای پایین تر برمی گردند، مقداری انرژی که برای بالا رفتن دریافت کرده بودند را به شکل فوتون های طول موجی آزاد می کنند.
در اتم های جیوه این طول موج همان اشعه فرابنفش است. این اشعه برای بدن انسان مضر است. به همین دلیل در لامپ مهتابی و لامپ فلورسنت که جیوه داخل آن ها به کار رفته است، مقداری ماده سفید رنگ فلورسنت داخل لامپ وجود دارد. این ماده اشعه را جذب و به نور مرئی تبدیل می کند. در لامپ سیاه و شب رنگ این ماده سفید رنگ وجود ندارد و به جای آن ماده سیاه رنگ قرار گرفته است.
عملکرد لامپ سیاه
در صورت عدم وجود پوشش فسفردار و سفید درون محفظه شیشه ای، امکان مشاهده نور سفید نیز وجود نخواهد داشت. در عوض، افراد یک درخشش سبز یا آبی رنگ را مشاهده می کنند.
در اینجا فسفر به عنوان متریالی شناخته می شود که در جواب نوعی اشعه که از نور مرئی ساطع می شود، عکس العمل نشان می دهد. به همین دلیل موادی که فسفر دارند، زیر نور لامپ سیاه درخشان می شوند و همانند لایه سفید داخل لامپ فلورسنت عمل می کنند.
بیشتر بخوانید: نور لامپ و تاثیر آن بر بدن انسان
کاربرد بلک لایت
در ادامه بحث بلک لایت چیست قصد داریم به کاربردهای متعدد این وسیله بپردازیم. این کاربردها عبارتند از:
تبلیغات
برای اینکه تبلیغات بهتر مشاهده شوند، از بلک لایت در پرینت های دیجیتالی استفاده می کنند. نمایشگرهای بزرگی که در استادیوم های ورزشی و خیابان ها مشاهده می شوند، دارای لامپ های بلک لایت هستند.
محکمه های قضایی
برای بازرسی صحنه های جرم معمولاً از بلک لایت و لامپ UV استفاده می کنند. به این دلیل که تابش نور سیاه باعث می شود که ناخن، مو، اثر انگشت و بزاق دهانی که در صحنه ی جرم موجود است تشخیص داده شود.
صنعت پزشکی و بهداشتی
در ادامه موضوع بلک لایت چیست باید گفت در صنعت پزشکی متخصصان پوست و زیبایی از بلک لایت برای درمان یا تشخیص مشکلات پوستی و برخی از بیماری ها استفاده می کنند. البته استفاده زیاد از این تجهیزات ممکن است خطراتی نیز در پی داشته باشد.
تشخیص جعل مدارک و چاپ اسکناس
لامپ های سیاه قدرت تشخیص پول های تقلبی را دارند و تغییرات موجود در جعل اسناد و مدارک را نشان می دهند. برای تشخیص جعل آثار هنری نیز می توانید از این نوع لامپ ها کمک بگیرید. رنگ هایی که در حال حاضر در نقاشی ها مورد استفاده قرار می گیرند، دارای فسفر هستند و در صورت قرار گرفتن در برابر اشعه فرابنفش درخشان می شوند.
نظافت رستوران و هتل ها
برای تمیز کردن رستوران و هتل ها علی الخصوص شستشوی ظروف از این نوع لامپ ها استفاده می شود. بلک لایت این امکان را به وجود می آورد که باکتری ها و کپک هایی که با چشم غیرمسلح قابل رؤیت نیستند، به راحتی مشاهده شوند.
مهمانی ها و سالن های نمایش
در این بخش از مقاله بلک لایت چیست به برخی از کاربردهای این محصول اشاره کرده ایم. آخرین کاربرد مربوط به ایجاد جلوه های ویژه و صحنه آرایی است. به کمک لامپ های بلک لایت می توان نورهای زیبایی به وجود آورد. به همین دلیل در بسیاری از مهمانی ها و سالن های نمایش از این لامپ ها استفاده می شود.
ضرر لامپ سیاه
در این مقاله به پاسخ سؤال بلک لایت چیست پرداختیم. حال می خواهیم ضررهای این محصول را نیز بررسی کنیم.
- همان طور که می دانید، نور فرابنفش به لایه های درونی پوست نفوذ می کند. بنابراین اگر افراد مدت زمان زیادی در معرض بلک لایت قرار بگیرند، احتمال ابتلای آن ها به سرطان پوست افزایش پیدا می کند.
- این نور باعث آسیب رساندن به دی ان ای شده و همچنین ویتامین A را از سطح پوست از بین می برد و به مرور زمان موجب پیری زودرس می شود.
- نکته دیگر اینکه مدت زمان طولانی در برابر این لامپ ها قرار گرفتن باعث آسیب رسیدن به چشم افراد می شود.
- با توجه به اینکه در ساختار لامپ های بلک لایت از نور فرابنفش استفاده می شود، در صورت شکسته شدن گازی از آن ساطع می شود که برای انسان ضررهای زیادی دارد. بنابراین در هنگام حمل این محصولات باید نهایت دقت را داشته باشید.
لامپ های بلک لایت را می توانید در اشکال مختلفی مشاهده کنید. این نوع لامپ ها به شکل لامپ های ال ای دی، فلورسنت، لامپ بخار جیوه و لیزر، چراغ های رشته ای و … به بازار عرضه می شوند. نکته قابل توجه اینکه چراغ های رشته ای نور کمی تولید می کنند و باعث ایجاد نورهای سیاه ضعیف می شوند.
