پنوماتیک چیست | آشنایی با نیوماتیک

پنوماتیک چیست و چه کاربردی دارد؟

پنوماتیک چیست و چه کاربردی دارد؟ پنوماتیک فناوری هوای فشرده است اما در برخی از موارد باید آن را نوعی سیستم کنترل خودکار به حساب آورد. پنوماتیک گازی فشرده به صورت هوای خشک یا غیر خشک است که به منظور راه اندازی یک عملگر، انجام کار و یا متوقف کردن آن مورد استفاده می گیرد.

کلمه پنوماتیک ریشه ای یونانی به معنای “دمیدن” دارد. برای دانستن پنوماتیک چیست تا پایان مقاله همراه ما باشید.

آنچه در ادامه می خوانیم:

معرفی سیستم پنوماتیک

در مقاله پنوماتیک چیست ابتدا به معرفی این سیستم می پردازیم. سیستم پنوماتیک سیستمی است که از هوای فشرده برای انجام کار استفاده می کند. این سیستم برای تأمین انرژی مورد نیاز، هوا را جذب و به مدار منتقل می کند.

سیستم های پنوماتیکی در صنایع کاربردهای فراوانی دارند. برای مثال، در دندانپزشکی از نیروی پنوماتیکی جهت جرم گیری دندان ها استفاده می شود. در موسیقی نیز در برخی از سازها برای عملکرد صحیح، از هوا استفاده می شود.

پنوماتیک چیست
پنوماتیک چیست

اجزای تشکیل دهنده سیستم پنوماتیک

کمپرسور هوا، سیلندر، محرک، موتور، شیرها، اتصالات، لوله ها و شلنگ ها، فیلتر هوا و کاهنده صدا از اجزای تشکیل دهنده یک سیستم پنوماتیک محسوب می شوند.

سیلندر

سیلندر با حرکت خود، نیروی لازم را برای حرکت موتور تأمین می کند.

موتور

این بخش به هنگام حرکت سیلندر مورد استفاده قرار می گیرد.

محرک

در ادامه مقاله پنوماتیک چیست باید بگوییم که محرک باعث باز و بسته شدن شیرها یا سوپاپ ها در سیستم می شود.

شیرها

شیر پنوماتیک برای کنترل جریان هوا و دبی (نرخ، سرعت) بکار می رود که هرکدام عملکرد متفاوتی دارد. برای شروع کار، سیستم از شیرهای “خاموش و روشن” یا شیرهای “شروع آرام” استفاده می کند.


بیشتر بخوانید: شیر پنوماتیک چیست و انواع شیر پنوماتیک کدامند؟


اتصالات

به کمک اتصالات، اجزای مختلف سیستم پنوماتیک به یکدیگر متصل می شوند. به دلیل تحت فشار بودن هوا در اجزای سیستم پنوماتیکی، باید این اتصالات از آب بندها و اورینگ های مناسبی بهره مند باشند.

اتصالات از موادی از جنس های فلزی و پلیمری با شکل های مختلف ساخته می شوند.

اتصالات
اتصالات

لوله ها و شلنگ ها

در سیستم های پنوماتیکی از لوله ها در سیستم های فشار قوی و از شلنگ ها در سیستم هایی با فشار پایین استفاده می شود. این لوله ها از جنس های مختلفی ساخته می شوند که از پرکاربردترین آنها می توان به انواع انعطاف پذیر و پلیمری اشاره کرد.

لوله ها و شلنگ ها
لوله ها و شلنگ ها

فیلتر هوا

به جهت حفظ عملکرد مناسب سیستم، باید هوای فشرده به دلایلی فیلتر شود.

هنگام فشرده سازی هوا، گرما تولید می شود و هنگام سرد شدن این هوا، میعان رخ می دهد و بدین ترتیب تأمین هوای فشرده دچار مشکل می شود. علاوه بر این، در اجزای تشکیل دهنده هوا، گرد و غبار و ذرات معلق وجود دارد. چنانچه هوای فشرده همراه با این آلاینده ها وارد بخش های سیستم مانند شیرها ،سیلندرها و لوله ها شود، عملکرد دستگاه با مشکل مواجه می شود و در نهایت دستگاه از کار می افتد.

بدین ترتیب برای فیلتر شدن هوای فشرده از یک فیلتر هوا استفاده می شود اما باید به کمک رگلاتور، فشار ورودی را کنترل کرد و علاوه بر آن، هوای خشک ورودی نیاز به روانکاری دارد تا باعث آسیب به تجهیزات پایین دستی نشود.

کاهنده صدا

به منظور کاهش صدای تولیدی به هنگام خروج گاز از سیستم پنوماتیک، از کاهنده صدا استفاده می شود.

پنوماتیک یا هیدرولیک کدام بهتر است؟

حال که دانستیم پنوماتیک چیست به بررسی هر دو سیستم می پردازیم. هر دو سیستم برای انتقال نیرو خصوصاً نیروهای رفت و برگشتی مورد استفاده قرار می گیرند و نیازی به استفاده از تسمه یا دنده در این سیستم ها نیست. همچنین هر دو سیستم با وزن کم، قدرت زیادی را فراهم می کنند.

در صورتیکه توان تولیدی متوسط و سرعت بالا لازم باشد و دقت اهمیتی نداشته باشد، سیستم پنوماتیک انتخاب بهتری است. سیستم های پنوماتیکی به طور کلی نسبت به سیستم های هیدرولیکی از دقت و سرعت پاسخ دهی پایین تری برخوردار هستند.

ابزارهای پنوماتیکی از پلاستیک های سبک تهیه می شوند، پس وزن کمتری خواهند داشت. در حالیکه ابزار هیدرولیکی از قطعات فلزی ساخته می شوند تا توانایی تحمل نیروها و فشارهای بیشتری را داشته باشند.

باتوجه به این که سیالات هیدرولیکی اشتعال پذیر هستند، ایمنی کمتری نسبت به سیستم های پنوماتیکی دارند.

مزایای پنوماتیک

  • هزبنه کمتر
  • کاهش تولید ضایعات شیمیایی
  • کاهش مصرف انرژی
  • کاهش زمان تعمیر
  • عدم خطر انفجار و آتش سوزی
  • طراحی ساده
  • عمر طولانی
  • قابلیت تنظیم
  • نگهداری اسان
مزایا پنوماتیک
مزایا پنوماتیک

معایب پنوماتیک

  • خراب شدن قطعات با ورود رطوبت و ناخالصی به سیستم
  • استفاده از صدا خفه کن به دلیل ایجاد سروصدا
  • عدم استفاده در فشار بالا
  • دقت پایین
  • عدم سرعت ثابت
  • عدم انتقال طولانی
  • تحمل بار کم

کاربرد پنوماتیک

حال که دانستیم پنوماتیک چیست به کاربردهای آن می پردازیم:

  • صنایع کاغذسازی
  • صنایع نفت و گاز
  • صنایع پتروشیمی
  • صنایع غذایی و داروسازی
  • صنایع باتری سازی
  • صنایع رزین و چسب
  • شرکت های حفاری
  • صنایع رنگ سازی
  • صنایع کاشی و سرامیک
  • دکل های نفتی
  • صنایع تولید اسید و باز
  • صنایع پلی اورتان
  • آب و فاضلاب
  • تصفیه خانه های صنعتی
  • صنایع تولید سموم صنعتی و کشاورزی
کاربرد پنوماتیک
کاربرد پنوماتیک

برندهای معتبر و مشهور پنوماتیک در ایران

  1. فستو (آلمان)
  2. ایرتک (تایوان)
  3. SKP (کره جنوبی)
  4. شاکو (تایوان)
  5. Aventlcs (المان)
  6. Algnep (ایتالیا)
  7. پنویک (ایران)

خرید اینترنتی تجهیزات و لوازم پنوماتیک

برای خرید اینترنتی تجهیزات و لوازم پنوماتیک، می توانید به سایت راندنو مراجعه کنید، قیمت ها را پیش از خرید با یکدیگر مقایسه کنید و خرید خود را بدون واسطه انجام دهید.