انواع اتصالات سیم و کابل به دو دسته اتصال لحیمی و غیرلحیمی تقسیم بندی می شود. تجهیزات اتصال نیز شامل مواردی همچون کابلشو، وایرشو، انواع مفصل، سرکابل و دیگر موارد می شود. منظور از اتصال سیم و کابل، اتصال هادی آن ها به یکدیگر است.
اتصال سیم و کابل برق نقش بسیار مهمی را در برق کشی ساختمان ایفا می کنند. در صورتی که اتصال به شکل استاندارد صورت نگیرد عملکرد سیم کشی ساختمان نیز با مشکل مواجه می شود. اگر سیم کشی ساختمان را مانند یک مدار در نظر بگیریم، این مدار وقتی درست کار می کند که اتصالات معیوب نداشته باشد.
با توجه به اهمیت اتصالات سیم و کابل، در این مقاله به معرفی انواع اتصالات سیم و کابل می پردازیم و کاربرد هر یک را بررسی می کنیم.
آنچه در ادامه می خوانیم:
اتصالات سیم و کابل
انواع اتصالات سیم و کابل به دو دسته کلی لحیمی و غیرلحیمی تقسیم بندی می شوند. این دسته بندی براساس نحوه اتصال است. برخی از تجهیزات به صورت لحیمی و برخی دیگر به صورت غیرلحیمی به سیم و کابل برق متصل می شود و سپس اتصال صورت می گیرد. هر کدام از این نوع اتصال ها نیز خود به چند دسته تقسیم بندی می شوند.
اتصالات غیرلحیمی
یکی از ساده ترین راه ها برای اتصال دو کابل برق به هم استفاده از اتصالات غیرلحیمی است. برای این کار نیاز به لیحم نیست و با فشار، چرخش و دیگر راه ها می توان اتصالات را روی سیم یا کابل برق نصب کرد. در اتصالات غیرلحیمی در چند نوع به بازار عرضه می شوند:
اتصالات پیچ و مهره ای
اتصالات پیچ و مهره ای به شکلی است که بخش هایی مانند ریل و سوراخ هایی روی قطعات به وجود آمده که به کمک آن ها به همراه یک پیچ اتصالات داخل سیم و کابل محکم می شوند. در این نوع اتصالات از پیچ دو سر، پیچ چهارسو و شش گوش یا دیگر پیچ ها استفاده می شود.
اتصالات سرسیمی یا فیشی
یکی از انواع اتصالات سیم و کابل اتصال فیشی یا سرسیمی است. برای این که بتوانیم یک اتصال جدا شدنی بین سیم ها و کابل های برق ایجاد کنیم، از این اتصال استفاده می کنیم. سرسیم ها نیز انواع مختلفی دارند. سرسیم‌حلقه ای، تیغه ای، میله ای و کشویی از این دسته محصولات هستند که هرکدام کاربرد به خصوصی دارند.
این اتصالات با فشار کنار هم محکم می شوند. لازم به ذکر است که از نظر استحکام مکانیکی نیز وضعیت قابل قبولی دارند. یکی از مهمترین حسن های اتصالات فیشی، نصب ساده آن ها است. در این نوع اتصالات مشکل داغ شدن لحیم، سوختن عایق در اتصالات فیشی و دیگر موارد وجود ندارد. همین موضوع سبب شده است تا اتصال فیشی یکی از پرکاربردترین اتصالات در صنعت برق باشد.
فیش ها یا سر سیم ها در انواع مختلف حلقه ای، تیغه ای، کشویی و میله ای عرضه می شوند.
اتصال ترمینالی
از دیگر انواع اتصالات سیم و کابل اتصال ترمینالی است. اغلب هنگامی که صحبت از اتصال به میان می آید، افراد به یاد اتصال به کمک چسب های مخصوص می افتند. در حالی که این کار امن نیست و بسیار خطرناک است. همچنین احتمال برق گرفتگی را نیز افزایش می دهد. به کمک اتصال ترمینالی می توان چنین خطراتی را رفع کرد. هنگامی که بخواهیم چند سیم برق را به یکدیگر متصل کنیم، از ترمینال برق و کنتاکتور برق استفاده خواهیم کرد. این کار باعث می شود بتوانیم به راحتی انشعاب گیری مطمئن انجام دهیم.
این نوع اتصال، یک اتصال دائمی و موقتی است که میان دو یا چند سیم برق صورت می گیرد. اتصال ترمینالی جزء اتصال های استاندارد و ایمنی است که استفاده از آن خطرات آتش سوزی و برق گرفتگی را کاهش می دهد.
اتصال ترمینالی به دو نوع معمولی و مدار چاپی تقسیم بندی می شوند.
اتصال پرسی
یکی دیگر از انواع اتصالات سیم و کابل اتصال پرسی است. این اتصال با پرس تجهیزات صورت می گیرد.
اتصالات لحیمی
انواع اتصالات سیم و کابل همان طور که گفته شد، به دو دسته لحیمی و غیرلحیمی تقسیم می شوند. در نوع لحیمی از لحیم استفاده می شود. لحیم کاری یک نوع اتصال جدانشدنی به وجود می آورد. البته لحیم کاری سخت و نرم با هم تفاوت دارند. در لحیم کاری سخت از الکترود برنجی و در لحیم کاری نرم از قلع و روغن استفاده می شود. به کمک لحیم هادی سیم و کابل ها به صورت دائم به هم متصل می شوند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با یراق آلات کابل خودنگهدار
تجهیزات اتصال سیم و کابل
منظور از اتصال دو کابل برق به هم یا اتصال دو سیم برق به یکدیگر، اتصال انتهایی، اتصال سربه سر، اتصال سه راهی یا اتصال چهار راه است. در مواردی که کابل صدمه ببیند و بخواهند آن را ترمیمی کنند از این دسته اتصالات استفاده می شود. این محصولات امکان ایجاد اتصال را نیز فراهم می کنند.
حال که با انواع اتصالات سیم و کابل آشنا شدیم، به بررسی انواع تجهیزات مورد نیاز برای اتصال دو سیم یا دو کابل به همدیگر می پردازیم. از مشهورترین آن ها می توان به نمونه های زیر اشاره کرد.
مفصل کابل
یکی از تجهیزات اتصال دو کابل، مفصل حرارتی و دیگر انواع مفصل ها است. مفصل ها می توانند کابل های آسیب دیده را ترمیم کنند. یا دو کابل مجزا را به هم متصل کنند. از مفصل ها اغلب جهت اتصال کابل ها در انواع آرموردار، سرب دار، خشک، روغنی و دیگر موارد استفاده می شود.
این محصولات در انواع مفصل حرارتی و مفصل رزینی به بازار عرضه می شوند. البته نوعی مفصل کلد تا مفصل سرد نیز به بازار عرضه می شود که برای جمع شدن و نشتن بر روی کابل نیازی به حرارت ندارد.
بیشتر بخوانید: چگونه کابل برق را ببریم | ابزار بریدن سیم و کابل
سرکابل
در این بخش از موضوع انواع اتصالات سیم و کابل به معرفی سرکابل می پردازیم. برای اتصال کابل هایی همچون کابل قدرت زمینی و شبکه کابل های هوایی و سایر تجهیزات برقی مانند ترانسفورماتور و دیگر موارد از سرکابل استفاده می شود. این محصولات در انواع محتلفی به بازار عرضه می شوند. به عنوان مثال با ولتاژهای فشار ضعیف و فشار متوسط مانند 1 کیلوولت، 12 کیلوولت و سرکابل 20 کیلو ولت ارائه می شوند. سرکابل ها در انواع سرکابل حرارتی، سرد، پلاگین و فشار قوی به بازار عرضه می شوند.
کابلشو
یکی از روش های اتصال کابل به تجهیزات دیگر، استفاده از کابلشو است. کابلشوها در سایزهای مختلف تولید می شوند. این تجهیزات به صورت یک لوله تولید می شوند که یک سر آن پرس شده و یک سوراخ دارد. برای جلوگیری از اکسید یا سولفاته شدن آن ها را آبکاری می کنند. انواع کابلشو شامل کابلشو مسی، بی متال و آلومینیومی است.
موف
یکی از انواع اتصالات سیم و کابل استفاده از موف است. موف در انواع پیچی، لحیمی و پرسی ارائه می شود. از موف های مسی و آلومینیومی برای اتصال دو کابل هم جنس و از موف بی متال هم در شرایطی استفاده خواهد شد که جنس کابل ها یکی نیست.
اتصال دو کابل برق به هم
برای اتصال دو کابل سه فاز یا کابل های عادی می توان از روش های بالا استفاده کرد. همچنین به کمک روش هایی می توان در کابل برق ایجاد انشعاب کرد. در نحوه انشعاب گرفتن از کابل برق می توان از مفصل، سرکابل، کابلشو، مف و دیگر وسایل استفاده کرد.
