انواع لباس کار از تجهیزات ایمنی و فردی پرکاربرد به شمار میآیند. نوع و جنس لباسهای کار، با توجه به فعالیت شغلی و دلیل استفاده از آن، با یکدیگر متفاوت است. لباس کار علاوه بر حفظ جان افراد، از آسیبهای احتمالی در هنگام کار نیز جلوگیری میکند. هر یک از کارکنان در محیطهای شغلی خود، باید از لباس کار مناسب استفاده نمایند.
اگر شما هم قصد آشنایی با انواع لباس ایمنی کار را دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه میخوانیم:
- انواع لباس کار براساس نوع دوخت
- انواع لباس ایمنی کار براساس کاربرد
- پارچههای لباس کار
- کاربردهای لباس کار
- انواع استانداردهای لباس کار
- دستورالعمل استفاده لباس کار
- نکات ایمنی در استفاده از لباس کار
- بهترین لباس ایمنی
- جمعبندی
انواع لباس کار براساس نوع دوخت
لباسهای کار باتوجه به کاربردهایی که دارند، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به معرفی انواع این محصول ایمنی بپردازیم:
لباس کار یکسره یا یک تکه
ظاهر این لباس کار به صورت یکسره یا سرهمی است و بالا تنه و پایین تنه این لباس، به یکدیگر متصل شده است. این لباس به طور کامل بدن افراد را پوشش میدهد. از این رو به این پوشش، کاورال نیز گفته می شود. استفاده از لباس کار یکسره برای افرادی که تحرک زیادی دارند، گزینه مناسبی است. لباسهای خلبانی، جوشکاری و دو بنده از انواع این لباسکار محسوب میشوند.
کاپشن و شلوار
همانطور که گفته شد، کاپشن و شلوار از انواع لباسهای دوتکه است. تنها تفاوت این لباس با نوع دو تکه، در این است که به جای پیراهن، از کاپشن برخوردار است.
لباس کار دو بندی
لباس ایمنی دو بنده یا بیلرسوت به یک شلوار متصل میشود و آستین ندارد. این پوشش، حفاظت کمی برای افراد ایجاد میکند. لباسهای دو بنده با استفاده از پارچههای مختلف و با رنگهای متنوع دوخته میشوند. این لباس فرم به آسانی پوشیده میشود و از جیبهایی برخوردار است که میتوانید ابزارآلات مورد نیاز را در آن قرار دهید.
این لباس برای کارگران، مهندسان، استادکاران و صنعتگران حرفهای مناسب است. همچنین در مشاغلی همچون نجاری و تعویض روغنی کاربرد دارد.
روپوش کار
این محصول یکی از پرمصرفترین لباسهای کار به شمار میآید. روپوش کار برای افرادی که در درمانگاهها و بیمارستانها کار میکنند، مناسب است. لازم به ذکر است که استفاده از روپوش کار، ایمنی بالایی برای افراد ایجاد نمیکند و بیشتر به نظافت فردی کمک میکند. انواع روپوش کار نیز باتوجه به سایز و جیب، در مدلهای گوناگونی تولید میشوند.
لباس کار دو تکه
لباس کار دوتکه همانطور که از نامش مشخص است، به صورت دو تکه دوخته میشود. این لباس ایمنی شامل یک کت و یک شلوار یا به عبارت دیگر یک پیراهن و شلوار است. همچنین قسمت بالایی و پایینی لباس کار دو تیکه به صورت جدا از یکدیگر هستند. این لباس کار ایمنی با استفاده از پارچههای مختلف تولید و به بازار ارائه میشود.
لباس ایمنی کاپشن و شلوار در انواع مختلفی مانند لباس ایران خودرویی، لباس کار معدن، لباس دو تکه نوار شبرنگ دار دستهبندی میشود. شلوار این لباس کار نیز در انواع کمرکش و دکمهای به بازار عرضه میشود.
لباس کار مردانه
این مدل همانطور که از نامش مشخص است، برای استفاده آقایان مناسب است. این پوشش برای آقایانی با سایز و وزن بیشتر مناسب است. به طور کلی لباس کار سایز بزرگ در نمونههای مردانه وجود دارد.
لباس کار زنانه
این مدل به منظور استفاده بانوان طراحی و تولید شده است. همچنین سایز کوچکتری نسبت به مدلهای مردانه دارد و نوع دوخت آن متفاوت است.
لباس کار تابستانی
لباسکار تابستانه به گونهای طراحی شده است که مانع تعریق بدن فرد در هوای گرم میشود. لازم به ذکر است این لباس میتواند به صورت دوبنده، یک تکه و دو تکه دوخته شود.
لباس کار گرم زمستانی
لباس کار زمستانه به منظور استفاده در روزهای سرد طراحی شده است. این لباس فرم با استفاده از متریال خاص دوخته میشود و بدن فرد را گرم نگه میدارد. همچنین مانع از خروج هوای داخل لباس به محیط بیرون میشود. این لباس نیز میتواند در مدلهای مختلف دو تکه و سرهمی دوخته شود.
لباس کار بچه گانه
این لباس نیز همانطور که از نامش مشخص است، برای کودکان مناسب است. مدلهای بچهگانه در اندازههای مختلفی نیز در بازار موجود هستند.
جلیقه ایمنی
انواع جلیقه کار در انواع شبرنگ و خبرنگاری تولید و عرضه میشوند. جلیقه ایمنی شبرنگ برای مأمورین انتظامی، شهرداری و کارکنانی که در شب کار میکنند، مناسب است. همچنین استفاده از جلیقه خبرنگاری، موجب هماهنگی و ایجاد نظم تیم کارکنان میشود.
انواع لباس ایمنی کار براساس کاربرد
هر شغل و فعالیتی، خصوصاً کارهای صنعتی، کارخانهای و کارگاهی مستلزم استفاده از لباس مخصوص کار هستند. لباس ایمنی کار براساس نوع شغل به چند دسته تقسیم میشود که در ادامه این بخش از مقاله انواع لباس کار به معرفی آنها میپردازیم:
لباس یکبار مصرف (لباس کار نقاشی)
لباس کار نقاشی معمولاً به صورت یکسره تولید میشود و قسمتهای کفش، پایین تنه، بالاتنه، سر و گردن را میپوشاند. این لباسهای کار، به صورت یکبار مصرف و با رنگهای روشن یا سفید عرضه میشوند. استفاده از این لباس برای کسانی که با چسب و رنگ کار میکنند، گزینه مناسبی است و از پاشش رنگ بر روی لباس کارکنان جلوگیری میکند. راحتی حین انجام نقاشی و رنگکاری را برای افراد فراهم میکند.
لباس کار جوشکاری (لباس کار نسوز)
این لباس از درصد نخ بیشتری نسبت به لباسهای دیگر برخوردار است و جنس آن ضخیمتر دوخته میشود. از این نوع لباس کار برای فرزکاری و جوشکاری استفاده میشود. لباس فرمهای جوشکاری باید به صورت یکسره تولید شوند. زیرا فعالیت جوشکاری به گونهای است که میتواند تمام اعضای بدن افراد را در معرض خطر قرار دهد.
وجود جیبهای بزرگ و اضافی، خطر اشتعال را برای کارکنان بالاتر میبرد. به همین دلیل لباس های جوشکاری نباید هیچگونه جیب و ظریف کاری داشته باشد. لازم به ذکر است که جنس لباسهای نسوز باید کتان یا جین باشد. استفاده از لباس کار لی یا جین در هنگام سوختگی، درصد سوختگی پایینتری را ایجاد میکند.
لباس کار ضد رادیواکتیو و ضد اسید
لباسهای ضد رادیواکتیو از جنسی تهیه میشوند که میتوانند اشعههای مضر رادیواکتیو را برگشت دهند. همچنین لباس ایمنی در محیط اسیدی باید از جنس نسوز و بدون هیچگونه پارگی باشد. لازم به ذکر است که به دلیل وجود مواد خطرناک اسیدی، استفاده از دستکش ضد اسید و عینک ایمنی نیز ضرورت دارد.
لباس کار مهندسی
لباس مهندسی یکی از محبوبترین انواع این تجهیزات است. لباسهای فرم مهندسی با استفاده از پارچههای گوناگون و در کیفیتهای متنوع تولید میشوند. لباس کار مهندسی لازم است از پارچهای تهیه شود که موجب حرکت جریان هوا بشود به همین دلیل این لباسها اغلب از جنس الیاف طبیعی مانند پنبه و پلیاستر دوخته میشوند. لازم به ذکر است که لباس کار مهندسی به صورت یکسره و کاپشن و شلوار نیز تولید میشود.
افرادی که از لباسهای مهندسی استفاده میکنند، به این دلیل که فعالیت چندانی ندارند و بیشتر وظیفه نظارت را برعهده دارند، از نوع دو تکه این محصول استفاده میکنند. همچنین پس از انجام کار، میتوان لباس را به آسانی تعویض کرد. برخی افراد این محصول را با نام لباس کار مدیریتی نیز میشناسند. جهت تهیه و استعلام قیمت لباس کار مهندسی شیک با مراجعه به سایت راندنو میتوانید لیست فروشندگان این تجهیزات را مشاهده نمایید.
لباس کار خلبانی
لباسهای خلبانی به صورت یکسره دوخته میشوند و یک زیپ از قسمت تحتانی تا گلو در آن به کار رفته است. سرهمی بودن این لباس دلیل خاصی ندارد و طراحی آن تنها برای راحتی خلبانان است. و معمولاً جنس آنها فلامنت کجراه است. همانطور که از نام این محصول مشخص است، مورد استفاده خلبانان قرار میگیرد.
لباس کار آتش نشانی
لباس کار آتشنشانی به دلیل حساسیتهای شغلی کارکنان، ساختار پیچیدهای دارد. این لباس از شلوار و اورکت تشکیل شده است. لباس آتشنشانی نیز به صورت سرهمی و دو تکه در بازار موجود است. این لباس کار از موادی تشکیل میشود که به صورت دیرسوز یا نسوز عمل میکند و از سوختن بدن افراد در محیط شغلی جلوگیری میکند.
لباس کار صنعتی
لباسهای صنعتی باتوجه به محیط شغلی افراد و نوع فعالیت آنها، در انواع مختلفی تولید میشوند. همانطور که میدانید کار در کارخانههای صنعتی دشواریهای خاصی دارد. لباس کارهای صنعتی به طور معمول از جنس فیلامنت، کتان و یا لی دوخته میشوند. به طور مثال برای استفاده در صنایع غذایی، باید لباسی را انتخاب کنید که به صورت یکسره و ضد آب دوخته شده باشد.
زیرا رعایت نکات و اصول بهداشتی در این محیط، از اهمیت به سزایی برخوردار است. در مقابل امکان دارد که شما در یک صنایع نساجی مشغول به کار باشید. از این رو لباس فرم شما استفاده راحتی دارد و میتوانید از نمونههای دو بنده یا دوتکه استفاده کنید. به طور کلی بسته به نوع کار شما، کارفرم باید مناسبترین لباس کار را برای شما تعیین کند.
لباس کار کارگری یا خدماتی
لباس کارگری یا خدماتی نوع دیگری از رایجترین انواع این تجهیزات است. لباس کار خدماتی به صورت یک تکه و دو تکه به بازار عرضه میشود. انواع لباسهای خدماتی در دو نوع بلوز و شلوار دکمهای و کاپشن شلوار زیپی عرضه میشوند. توجه نمایید اگر لباسهای کار به صورت دو تکه دوخته شوند، به دلیل تکاپوی زیاد کارکنان، ممکن است که بدن آنها دچار آسیب شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید لباس کار | نکات مهم در هنگام انتخاب و خرید لباس کار
به همین دلیل، انتخاب نمونههای دو بنده میتواند بهترین گزینه برای کارگران باشد. پارچه استفاده شده در ساختار لباس خدماتی میتواند به صورت ضد آب نیز باشد. این لباسها ضخامت بیشتری دارند و معمولاً از جنس پلیاستر پنبه تولید میشوند. این لباسها طراحی سادهای دارند و با رنگهای خنثی دوخته میشوند.
روپوش کار و پیشبند
از روپوش ها جهت انجام فعالیتهای پزشکی و آزمایشگاهی، کار در هتلها و رستورانها استفاده میشود. استفاده از پیشبندها در آشپزخانهها نیز رایج است. در بسیاری از مشاغل، به جای استفاده از لباس یک تکه و یا دو تکه، از روپوش کار استفاده میشود. البته این مدل، در انواع روپوش کار مردانه و زنانه از یکدیگر تفکیک میشوند.
لباس کار صنایع غذایی
این نوع لباسهای کار در صنایع غذایی و کارخانههای مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرند. لباس کار صنایع غذایی شامل بلوز و شلوار، روپوش، پیشبند، لباس یکسره، جلیقه، کفش و کلاه است. همچنین استفاده از این لباس، جهت راحتی افراد حین انجام کار و حفظ بهداشت آنها لازم و ضروری است.
لباس کار اداری
لباس کار اداری یا لباس فرم اداری شامل پوشاکی از قبیل پیراهن، شلوار، مانتو، کلاه و دیگر وسایلی است که افراد در ادارهها و ارگانها استفاده میکنند. برخی ادارهها فرم اداری مخصوصی دارند و کارمندان باید با فرم اداری مخصوص حاضر شوند.
لباس کار شرکت نفت
لباس کارهای شرکت نفت از دیگر تجهیزات حفاظتی هستند که به صورت سراسری دوخته میشود. این لباس در برابر مواد روغنی و نفتی مقاومت دارد و پرسنل و کارکنان شرکت نفت، مستلزم استفاده از آن هستند.
لباس کار مهندسی برق
لباس ایمنی برق فاقد هرگونه فلز در بافت و ظاهر خود است و عایق مناسبی در برابر جریان الکتریسیته است. استفاده از این نوع لباس در اداره برق، کاربردهای زیادی دارد. لازم به ذکر است لباس کار برق صنعتی از پرکاربردترین انواع این تجهیزات به شمار میآید.
لباس کار مکانیکی
لباس مکانیکی میتواند در انواع یکسره، دوتکه و دو بنده تولید شود. همانطور که میدانید، افراد مکانیک در طول روز با روغن و نفت سروکار دارند. میزان غلظت این مواد به گونهای است که اگر افراد از لباس مخصوص استفاده نکنند، پوست آنها در معرض آسیبهای جدی قرار میگیرد. در نتیجه این لباس از بدن در برابر روغن، نفت و قطعات آغشته به روغن محافظت میکند.
لباس کار نجاری
استفاده از این نوع لباس برای نجاران قرار مناسب است. افرادی که در صنعت چوب مشغول به کار هستند، میتوانند از لباس مخصوص نجاری استفاده کنند. این لباس از جیبهایی برخوردار است تا افراد ابزارآلات مورد نیاز خود را نگهداری کنند.
لباس پرسنلی
این لباس به منظور حفاظت از بدن افراد و ایجاد نظم و هماهنگی میان افراد یک مجموعه استفاده میشود. لباسهای پرسنلی میتوانند به صورت تیشرت، پیراهن و لباس دو تکه باشند. برخی از انواع لباسکار اداری و پزشکی، از انواع این لباس محسوب میشوند.
لباس کار پزشکی
این مدل شامل مجموعه پوشاکی است که برای پزشکان، پرستاران و افرادی که در آزمایشگاه کار میکنند، مناسب است. گان یا لباس اتاق عمل، از تجهیزاتی است که در دسته لباس پزشکی قرار میگیرد.
لباس با قابلیت دید بالا
این نوع لباس ایمنی برای کارگران راهسازی و جاده، خطوط لوله، جرثقیل، نگهبانان شب و رانندگان لیفتراک مناسب است. بر روی پارچه این لباس، شبرنگهایی به کار رفته است که موجب بازتاب نور در شب میشود و به رانندگان هشدار میدهد.
پارچههای لباس کار
همانطور که گفته شد، لباسهای ایمنی کار برای کاربردهای گوناگونی استفاده میشوند. لباس کار ایمنی میتواند عایق سرما و گرما باشد. لباسهای نسوز و ضد حرارت باید از پارچههای مخصوص استفاده کنند.
لباس ایمنی که در محیطهای گرم و واجد حرارت استفاده میشود، معمولاً با پوشش آلومینیوم است و تا 90 درصد اشعه مادون قرمز را برگشت میدهد. در ادامه به معرفی انواع پارچههای لباس کار میپردازیم:
- پارچه فلامنت: لباس کارهایی با پارچههای فلامنت، 100 درصد از پلیاستر تشکیل شدهاند.
- پارچه 7030: پارچه 7030 از 70 درصد پنبه و 30 درصد پلیاستر تشکیل میشود.
- پارچه ویسکوز: پارچههای ویسکوز معمولاً از 20 درصد پنبه و 80 درصد پلیاستر تشکیل میشوند.
- پارچه کتان: پارچههای کتان از 100 درصد پنبه تشکیل میشوند.
همچنین درصد پنبه و کتان در انواع لباس کار میتواند به صورت 35 درصد، 65 درصد، 70 درصد و یا حتی 100 درصد نیز متغیر باشد.
کاربردهای لباس کار
این ابزار ایمنی از بدن فرد در برابر خطراتی همچون سوختگی، ضربه، مواد اسیدی و قلیایی مراقبت میکند. در ادامه این بخش از مقاله انواع لباس کار به ضرورت استفاده از لباسهای کار خواهیم پرداخت:
- حفاظت از جان افراد
- ایمنی در برابر حوادث ناگهانی
- ایجاد نظم و آراستگی
- متحدالشکل کردن نیروی کار و مشخص شدن جایگاه و صنف شغلی آنها
- شناسایی افراد در محیط کار
- افزایش راندمان کاری
بیشتر بخوانید: حفظ و نگهداری از لباس کار و افزایش عمر مفید آن
انواع استانداردهای لباس کار
لباسهای ایمنی مانند دیگر تجهیزات، مطابق با استانداردهای خاصی تولید میشوند. در این بخش از مقاله انواع لباس کار شما را با استانداردهای به کار رفته در این تجهیزات آشنا خواهیم کرد:
استاندارد HSE
این استاندارد نشاندهنده جنس پارچه براساس شرایط کار، مقاومت و دوام پارچه، دوخت پارچه و طرح و رنگ آن است. همانطور که میدانید جنس پارچه لباس فرم باتوجه به شرایط شغلی افراد باید در برابر چروکیدگی، الکتریسیته ساکن و شرایط اقلیمی و فصلی مقاوم باشد. در نتیجه توسط این استاندارد، میتوان پارچه مورد نظر لباس را به طور کلی بررسی نمود.
استاندارد EN ISO 20471
از این استاندارد در لباسهایی بهرهگیری میشود که باید از قابلیت دید در شب برخوردار باشند. طراحی لباس کارهای تحت این استاندارد، به گونهای است که به صورت شبتاب تولید میشوند. همچنین این استاندارد، مشخصهای برای عدم از بین رفتن شبتاب در اثر شست و شوی است.
استاندارد EN 342
این استاندارد میزان مقاومت لباس مورد نظر را در برابر سرما نشان میدهد. لباسهایی که از این استاندارد برخوردار هستند، از بدن افراد در برابر سرمای زیاد و شرایط آب و هوایی نامطلوب، محافظت میکنند و در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارند.
استاندارد EN 343
این گواهی نشاندهنده مقاومت پارچه در برابر باد و آب است. لباسهایی که مطابق با این استاندارد طراحی و تولید میشوند، از بدن افراد در تمامی شرایط جوی محافظت میکنند. همچنین نکتهای که در ساختار این لباسها اهمیت دارد، راحتی استفاده از آنها است. همچنین لباسهای تولید شده تحت این استاندارد، از عرق کردن بیش از حد بدن افراد جلوگیری میکنند.
استاندارد EN ISO11612
استاندارد EN ISO 11612 میزان مقاومت پارچه در برابر حرارت و گرما را نشان میدهد. استفاده از لباس کار تحت این استاندارد برای افرادی مناسب است که در معرض آتش و حرارت قرار دارند. به طور معمول افرادی از این لباسها استفاده میکنند که در مجموعههای صنعتی مشغول به کار هستند.
استاندارد EN ISO 11611
لباسهایی که مطابق با این استاندارد تولید و عرضه میشوند، جهت انجام فعالیتهای جوشکاری و موارد مشابه، مورد استفاده قرار میگیرند. این استاندارد میزان مقاومت پارچه در برابر جرقه، شوکهای الکتریکی، تماس مختصری با کابلهای الکتریکی و آتش را نشان میدهد.
استاندارد EN ISO 15797
لباس فرم هایی که از استاندارد EN ISO 15797 برخوردار هستند، مقاومت لباس را در برابر فرآیندهای شست و شوی خشک و صنعتی نشان میدهند.
استاندارد UV Standard 801
این استاندارد در لباسهای کار از بدن افراد در برابر اشعههای خورشیدی محافظت میکند. در نتیجه لباسهایی که از این استاندارد برخوردار هستند، مناسب افرادی هستند که به طور مداوم در معرض نور خورشید قرار دارند.
دستورالعمل استفاده لباس کار
در این بخش از مقاله انواع لباس کار شما را با نکات مهمی که حین استفاده از این تجهیزات باید رعایت کنید، آشنا خواهیم کرد:
- از بالا زدن آستین لباس خود پرهیز کنید. همچنین اگر آستین لباس باعث محدود شدن فعالیت شما میشود، بهتر است از لباس فرم آستین کوتاه استفاده کنید.
- در صورت وجود ماشینآلات در محیط کاری خود، لباس شما نباید هیچگونه افتادگی و پارگی داشته باشد. همچنین از آویزان بودن هرگونه زنجیر و کلید از لباس، مطلقاً خودداری نمایید.
- هرگز با لباسی که یک قسمت از آن پاره شده است، کار نکنید. به خصوص اگر با ماشینآلات صنعتی و مکانیکی به طور مداوم کار میکنید.
- به این نکته توجه داشته باشید که اگر لباس به مواد نفتی، روغنی و مواد شیمیایی آغشته شد، در کمترین زمان ممکن شسته شود. زیرا ممکن است دچار اشتعال شود و یا مشکلات پوستی برای شما ایجاد کند.
- در هنگام پوشیدن و درآوردن لباس نباید عجله کنید. زیرا امکان پاره شدن آن وجود دارد.
- برای شست و شوی لباس ایمنی، لازم است آن را جدا از لباسهای دیگر بشویید.
- در صورت خیس بودن لباس، از پوشیدن آن خودداری نمایید. زیرا امکان رشد قارچ و باکتری در آن وجود دارد.
نکات ایمنی در استفاده از لباس کار
در ادامه این بخش از مقاله انواع لباس کار به نکات مهمی که هنگام استفاده از انواع این محصول باید رعایت شود، میپردازیم:
- لباس کار ایمنی باید کاملاً سایز کاربر باشد. همانطور که پیش از این اشاره کردیم، لباس کار نباید بزرگتر یا کوچکتر از سایز افراد باشد. همچنین آستینهای بلندی نداشته باشد و تنه و دستها را پوشش دهد.
- هنگام استفاده از لباس کار، از زیورآلات و اشیا فلزی مانند کلید در داخل جیب، استفاده نکنید.
- کارکنانی که در محیطهای پرخطر و با مواد مضر کار میکنند، باید لباسهایی با پارچههای ضد آب و ضد سموم بپوشند تا دچار مسمومیت پوستی نشوند.
- لازم به ذکر است که انتخاب لباس کار دو تکه، سرهمی و موارد دیگر باتوجه به شغل شما باید انجام شود. به عنوان مثال، آشپزها نمیتوانند از لباس کار یکسره استفاده کنند.
بهترین لباس ایمنی
شرکتها و تولیدکنندگان بسیار زیادی در سطح کشور و خارج از کشور به تولید لباسهای کار میپردازند. این تجهیزات باتوجه به نوع لباس و جنس پارچه، در گستره وسیعی قرار میگیرند و ویژگیهای خاصی دارند.
جمع بندی
باتوجه به رشد صنایع نساجی، لباسهای ایمنی کار با ساختارها و پارچههای متنوعی به بازار ارائه میشوند. لباس کار ایمنی که انتخاب میکنید باید متناسب با سایز شما باشد. به عبارتی لباس کاری مناسب است که بیش از اندازه تنگ و یا گشاد نباشد. امیدواریم که مقاله آشنایی با انواع لباس کار و کاربردهای آن برای شما مفید واقع شده باشد. جهت خرید و اطلاع از قیمت لباس کار میتوانید با مراجعه به سایت راندنو با فروشندگان این محصول ارتباط برقرار نمایید.