کابل فشار قوی چیست و انواع کابل فشار قوی کدامند؟ کابل فشار قوی یکی از انواع کابل برق است که ولتاژی بالاتر از ۱۰۰۰ ولت دارد. به این کابل ها، کابل قدرت و یا (HV) High Voltage Cable نیز گفته می شود.
از کابل ولتاژ بالا و کابل قدرت در برق فشار قوی برای انتقال جریان الکتریکی در سطوح ولتاژی بالا استفاده می شود.
ساختار، کاربرد و روکش این کابل ها با سایر کابل ها متفاوت است. در ادامه به بررسی هر کدام از آن ها خواهیم پرداخت. برای آشنایی با انواع کابل فشار قوی ، کابل آلومینیومی بخریم یا کابل مسی؟ این مقاله را دنبال کنید.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- انواع کابل برق ولتاژ بالا
- هادی کابل قدرت
- کابل فشار قوی 20 کیلو ولت
- ساختمان کابل قدرت
- کاربرد کابل فشار قوی
- طول کابل های قدرت
- کابل فشار قوی روغنی
- کابل فشار قوی گازی
- کابل زیردریایی
- نکات مهم در خرید کابل قدرت
- قیمت کابل ولتاژ بالا
- کابل قدرت مورد تأیید شرکت توزیع
انواع کابل برق ولتاژ بالا
شناختانواع کابل فشار قوی برق به شما کمک می کند تا بتوانید بهترین محصول را برای مجموعه خود خریداری کنید. در ادامه به انواع کابل های فشار بالا اشاره خواهیم کرد:
کابل فشار قوی معمولی
معمولاً در میان کاربران، کابل های بالای ۱ کیلو ولت، کابل های فشار قوی تعریف می شوند اما براساس استاندارهای جهانی، کابل های ۳۲ کیلوولت و ۶۳ کیلوولت، جزو کابل های فشار قوی محسوب می شوند.
ما در این مقاله به بررسی کابل های ۱ کیلوولت، ۱۲ کیلوولت، ۲۰ کیلوولت، ۳۳ کیلوولت، ۶۳ کیلوولت و در موارد معدود بالاتر، خواهیم پرداخت. از این نوع کابل های فشار قوی اغلب در شبکه های انتقال و بعضاً در شبکه توزیع استفاده می شود.
کابل فشار قوی زره دار
یک نوع غلاف از جنس PVC و یا آرمور برای این کابل در نظر گرفته شده است که آن را در برابر اشعه های مضر مانند اشعه فرابنفش ایمن کرده است. هم چنین این کابل ها در برابر پوسیدگی و خوردگی نیز مقاوم هستند.
بیشتر بخوانید: کابل آرموردار چیست
کابل فشار قوی سرب دار (زره سرب دار)
در این نوع کابل های ولتاژ بالا، یک نوع غلاف فلزی از جنس سرب به کار رفته است. مقاومت این کابل ها بسیار بالا است. این کابل ها در برابر انواع حلال ها، اشعه ها، نیروهای مکانیکی، مواد خورنده مانند هیدروکربن ها و … مقاوم هستند.
هادی کابل قدرت
برای پاسخ به سؤال کابل آلومینیومی بخریم یا کابل مسی لازم است با هریک از این کابل ها بیشتر آشنا شوید:
- کابل فشار قوی مسی: هادی این کابل از جنس مس است. مس فلزی با میزان رسانایی بسیار بالا است. به همین دلیل، در هادی کابل ها و سیم ها که وظیفه انتقال جریان برق را برعهده دارند، از این فلز استفاده می شود. کابل مسی فشار قوی از کابل با هادی آلومینیومی گران تر است. قیمت کابل فشار قوی مسی به میزان خلوص مس و درصد مس استفاده شده در آن بستگی دارد.
- کابل فشار قوی آلومینیومی: قیمت کابل فشار قوی آلومینیومی مقرون به صرفه تر از کابل مسی است. زیرا آلومینیوم فلزی با رسانایی کمتر است و قیمت پایین تری نیز دارد. در نهایت، وزن کابل های ولتاژ بالای آلومینیومی از مسی کمتر است.
کابل های قدرت اغلب دارای هادی از نوع نیمه افشان هستند. کابل خودنگهدار آلومینیومی نیز وجود دارد که با ولتاژ ۲۰ کیلو ولت به بازار عرضه می شود.
بیشتر بخوانید: مقایسه کابل مسی و آلومینیومی
کابل فشار قوی 20 کیلو ولت
این کابل از کاربردی ترین کابل های قدرت در صنعت برق کشور به شمار می آید. این کابل ها امروزه به صورت آلومینیومی زره دار و بدون زره تولید می شوند. کابل قدرت یزد، متال، افق البرز، ابهر، سیمکو و مغان از بهترین تولیدکنندگان این کابل هستند. در مسیر ترانسفورماتور قدرت تا تابلو، معمولاً از این نوع کابل استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: کابل افشان چیست و چه تفاوتی با کابل مفتول دارد؟
ساختمان کابل قدرت
ساختار کابل فشار قوی به گونه ای است که از هادی برق و روکش های آلومنیومی ساخته شده اند که با عایقی از نوع XLPE و یا PVC پوشانده شده اند. در ادامه به ساختار لایه ای این نوع کابل ها خواهیم پرداخت. برای اتصال این کابل معمولاً از سرکابل مخصوص قدرت استفاده می شود.
هادی کابل
هادی کابل برق قدرت از جنس آلومینیوم یا مس است و به صورت Strand ساخته می شود. این کابل ها می توانند سطح مقطع های متنوعی داشته باشند و در انواع تک رشته، دو رشته، سه رشته، چهار رشته و 5 رشته به بازار عرضه شوند. مس فلزی گران بهاتر از آلومینیوم است و رسانایی بیشتری دارد. هادی این کابل از نظر مقطع می تواند به دو شکل زیر باشد:
- کابل قدرت افشان: این کابل ها انعطاف پذیری بالایی دارند و هادی آن ها از جنس مس است.
- کابل مفتول قدرت: کابل های مفتولی فشار قوی انعطاف پذیری کمتری دارند و هادی آن ها می تواند از جنس آلومینیوم یا مس باشد.
گرافیت بر روی هادی
وظیفه گرافیت (Graphite) یا لایه نیمه هادی که بر روی سیم های هادی کشیده می شود، یکنواخت سازی در کابل است. این لایه نارسانا به عمل شیلدینگ نیز کمک می کند. در استاندارد کابل قدرت باید از گرافیت در ساختار کابل استفاده شود.
عایق کابل
وظیفه عایق، حفاظت از اتصال کابل است. عایق ماده ای غیررسانا است که سبب می شود تا از کابل در سیم کشی زمینی از اتصال هادی به زمین نیز جلوگیری شود. عایق ها از جنس های مختلفی ساخته می شوند. اغلب کابل های برق قدرت دارای عایق های PVC هستند. برخی از آن ها نیز روکش XLPE دارند که می توانند ولتاژهایی بالاتر را متحمل شوند.
شیلد کابل
شیلد می تواند از جنس آلومینیوم، فولاد و یا مس باشد. شیلدهای کابل به صورت نواری، سیمی و یا هر دو ساخته می شوند و به کار گرفته می شوند. وظیفه شیلد، افزایش سطح ایمنی برای کابل است. همچنین کابل شیلد دار قدرت میزان اختلال در انتقال را تا حد زیادی کاهش می دهد.
آرمور کابل
کابل قدرت آرموردار یا زره دار در برابر تنش های مکانیکی، خوردگی و پارگی از خود مقاومت نشان می دهد. آرمور کابل معمولاً از جنس PVC ،PE و … است. البته نوعی کابل فشار قوی سربدار و زره دار نیز به بازار عرضه می شود که ویژگی بسیار خوبی دارد. از این کابل ها در محیط هایی که هیدروکربن، حلال، مواد خورنده و دیگر موارد وجود دارد استفاده می شود. غلاف از کابل در برابر صدمات مکانیکی محافظت می کند.
روکش کابل
روکش نهایی، کابل های برق فشار قوی را در برابر صدمات فیزیکی محافظت می کند. این روکش از جنس های مختلفی مانند PE و PVC و HDPE است که اغلب به رنگ قرمز و یا مشکی است.
بیشتر بخوانید: معرفی کامل انواع مشخصه کابل ها و کدگذاری سیم و کابل برق
کاربرد کابل فشار قوی
این نوع کابل ها الکتریسیته و جریان برق را از نیروگاه های برق به شبکه هایی که وظیفه توزیع را برعهده دارند، انتقال می دهند. بدین ترتیب، بخشی از کاربرد این کابل ها در شبکه های توزیع و برخی دیگر در شبکه های انتقال است. مقاومت کابل های فشار قوی در برابر انتقال جریان بسیار قوی، بالا است. از این نوع کابل ها در موارد زیر نیز استفاده می شود:
- در کابل کشی پست های هوایی اغلب از کابل فشار قوی ۳۳ کیلو ولت استفاده می شود.
- کابل های واردشده به ترانس و پست های برق که اغلب کابل فشار قوی ۲۰ کیلو ولت است. این کار توسط ترانسفورماتورهای قدرت انجام می شود.
- کابل هایی که در پست های انتقال کوچک تر قرار می گیرند و اغلب از نوع کابل فشار قوی ۱۲ کیلو ولت هستند و پس از آن، برق به ولتاژ ۱ کیلو ولت در پست های کوچک تر تبدیل می شود. ترانس های کوچک تری در پست ها قرار دارند که برق ۱ کیلو ولت را به ۲۲۰ ولت شهری تبدیل می کنند و از آنجا برق توسط کابل های فشار ضعیف، به منازل و روشنایی شهری توزیع می شود.
- برای دکل های بزرگ بین شهری و کابل کشی جهت انتقال برق بین شهرها از این نوع کابل ها استفاده می شود. معمولاً این دکل ها به همراه کابل، برق را از نیروگاه ها دریافت می کنند.
- کابل کشی جهت توزیع برق می تواند در زیر زمین و به صورت دفن شده با کابل خشک (مفتول) باشد که این نیز از دیگر کاربردهای کابل فشار بالا است.
- در بسیاری از صنایع و خطوط تولید از کابل های فشار قوی استفاده می شود.
- استفاده از کابل های فشار قوی برای اتصال فیبرنوری
طول کابل های قدرت
طول برش این کابل ها متفاوت است و از یک متر تا چند صد متر نیز می رسد. کابل های فشار بالا که متراژهای کمی دارند، اغلب در دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند. کابل های متراژ بالا اغلب در تأسیسات ساختمانی، زیر زمین، کارخانه های صنعتی، انتقال نیرو در اقیانوس و … استفاده می شوند.
دو کشور نروژ و هلند طولانی ترین کابل های زیردریایی را عرضه می کنند. این کابل ها با نام NorNed شناخته می شوند و یکی از قوی ترین کابل های برق موجود در دنیا هستند.
طول این کابل ها تقریباً معادل 600 کیلومتر است. این کابل های ظرفیتی معادل 700 مگاوات دارند. یعنی ظرفیتی برابر با یک نیروگاه بزرگ را می توانند انتقال دهند.
بیشتر بخوانید: محاسبه سطح مقطع کابل براساس مسافت و جریان به همراه جدول
کابل فشار قوی روغنی
یکی از انواع کابل های ولتاژ بالا، کابل های روغنی فشار قوی هستند که خود به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- کابل روغنی فشار کم: این نوع کابل های روغنی را به کمک کاغذی آغشته به روغن رقیق ایزوله می کنند و استقامت الکتریکی آن را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهند.
- کابل روغنی فشار بالا: هر رشته سیم داخل این کابل ها با کاغذ آغشته به روغن غلیظ آمیخته شده است و جهت جلوگیری از ورود هوا و خارج شدن روغن، به کمک کلاف هایی از جنس مس و پلاستیک پوشانده می شوند.
کابل فشار قوی گازی
کابل های فشارقوی گازی نوعی از کابل های موجود در بازار هستند که خود به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. در ساخت این نوع کابل ها، از یک نوع گاز براساس استانداردهای مشخص استفاده می شود.
- کابل گازی با فشار داخلی در لوله فولادی: این کابل ها دارای عایق کاغذی هستند که به مواد روغنی آغشته می شوند و آخرین لایه آن ها متالیزه شده و با نوار نازک مسی پیچیده می شود. در نهایت این کابل ها با زره فولادی پوشانده می شوند و در داخل یک لوله فولادی قرار می گیرند. داخل این لوله از گاز ازت پر می شود.
- کابل گازی با فشار خارجی در لوله فولادی: عایق کاغذی این کابل ها نیز در ابتدا به مواد روغنی آغشته می شود و سپس رشته سیم ها به هم تابیده می شوند. فضای داخلی این سیم ها با مواد پرکننده پوشانده می شود. پس از آن زره فولادی بر روی کابل قرار می گیرد. در پایان این کابل ها داخل لوله فولادی قرار می گیرند و فضای آنها با فشار بسیار بالا از گاز ازت پر می شود.
- کابل گازی با فشار داخلی در غلاف آلومینیومی: از این کابل ها اغلب در مکان هایی با اختلاف سطح زیاد استفاده می شود. این کابل ها یک رشته و یا چند رشته هستند. پس از مونتاژ نهایی کابل، فضای خالی بین رشته های سیم و غلاف آلومینیومی از گاز ازت پر می شود. این امر استقامت الکتریکی کابل را بالا می برد.
کابل زیردریایی
نوعی از کابل ها هستند که جهت انتقال سیگنال های مخابراتی، انتقال نیرو و … در زیر دریاها و اقیانوس ها مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها به صورت یک تکه و بدون مفصل مورد استفاده قرار می گیرند.
حساسیت این کایل ها بسیار زیاد است به همین دلیل برخی از کارخانه های تولیدکننده کابل دریایی، از لایه های آرمور اضافی جهت افزایش محافظت مکانیکی استفاده می کنند.
این کابل ها دارای ویژگی های زیر هستند:
- کابل های زیردریایی مقاومت بسیار زیادی در برابر نفوذپذیری آب دارند.
- این محصولات در برابر فشار آب در اعماق زیاد و ضربات مکانیکی از خود مقاومت نشان می دهند.
- کابل های فشار بالای زیر دریایی در برابر مواد شیمیایی، نفتی، حلال ها و … نیز مقلوم هستند.
- این کابل ها باید در برابر کشش های طولی از خود مقاومت نشان دهند.
کابل های زیردریایی در برابر پوسیدگی و خوردگی توسط موجودات دریایی از خود محافظت می کنند.
نکات مهم در خرید کابل قدرت
موارد زیادی وجود دارد که کاربران باید در هنگام خرید کابل فشار قوی به آن توجه کنند. در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت:
- جنس عایق: پوشش و عایق این کابل ها با یکدیگر متفاوت است. این عایق می تواند از جنس پلی اتیلن، پی وی سی و یا پلاستیک فشرده باشد.
- جنس هادی و نوع رسانای کابل: همان طور که پیش تر گفته شد، از هادی آلومینیوم و یا مس در این کابل ها استفاده می شود.
- توان: هریک از کابل های فشار قوی دارای توان های متفاوتی هستند که براساس نوع سیستم از آن ها استفاده می شود.
- تعداد لایه: تعداد لایه هایی که ساختمان یک کابل را تشکیل می دهند، بر روی کیفیت و مقاومت فیزیکی و الکتریکی کابل تأثیر مستقیم دارند.
- سطح مقطع: کابل هایی که دارای سطح مقطع بزرگ تری هستند، هادی و مغزی آن ها ضخیم تر است.
- ولتاژ نامی: بسته به مکان استفاده و نوع کاربرد، ولتاژ مورد نظر انتخاب می شود.
بیشتر بخوانید: تشخیص سیم و کابل استاندارد و مرغوب
قیمت کابل ولتاژ بالا
عوامل زیادی روی قیمت این نوع کابل ها تأثیرگذار است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد:
- نوع رسانای کابل
- جریان عبوری
- جنس عایق و روکش کابل
- برند و شرکت سازنده
- نوع تأییدیه کابل
شرکت ابهر اولین تولیدکننده انواع کابل برق فشار قوی در ایران است. سایر برندها مانند سیم و کابل سیمکو، سیم و کابل تبریز، سیمکات، مغان، یزد و … نیز به تولید انواع کابل ولتاژ بالا پرداخته اند و در دسته بهترین کارخانه های تولیدکننده کابل فشار قوی در ایران قرار گرفته اند.
برای خرید انواع کابل همچون کابل فشار ضعیف و فشار قوی می توانید به سایت راندنو مراجعه کنید و به طور مستقیم با فروشنده ها و نمایندگی های آن در ارتباط باشند.
بیشتر بخوانید: معرفی کارخانه های تولیدکننده و نمایندگی کابل برق ایران
کابل قدرت مورد تأیید شرکت توزیع
در شبکه توزیع، پیمانکاران اداره برق به کابل کشی هوایی و زمینی خیابان ها می پردازند. در این میان، کابل برق استفاده شده می بایست در وندرلیست شرکت توزیع همان استان قرار بگیرند. این کابل ها معمولاً به صورت کابل های خشک برای کابل کشی فشار قوی شهری و کابل های ۲۰ کیلو ولت آلومینیوم برای کابل کشی از ترانس بکار می روند.
به طور مثال، کابل ۴*۶، ۱۰*۴ و ۶*۲ خشک و هم چنین کابل ۱۸۵*۱ آلومینیومی ۲۰ کیلو ولت بسیار مورد توجه پیمانکاران و کاربران قرار دارد. برخی از شرکت های تولیدکننده این کابل ها عبارتند از: کابل افق البرز، یزد، متال، تک کابل، مغان، ابهر، سپهر البرز، سیمکات، سیمکو و … .
اما کابل های ۳۳ کیلو ولت و بالاتر، تنها توسط شرکت های محدودی تولید می شوند که خود می بایست قبل از تولید، برای گرفتن پروانه بهره برداری، تأییدیه شرکت توانیر را دریافت کنند.
بیشتر بخوانید: کابل هوایی چیست | آشنایی با انواع کابل هوایی و کاربردهای آن
