مصرف برق انواع لامپ به یکی از مهمترین دغدغه های مصرف کنندگان تبدیل شده است. امروزه با افزایش هزینه برق، توجه به مصرف انرژی تجهیزات روشنایی نیز موضوع بسیار مهمی است.
در قرن 19 اولین نسل لامپ توسط توماس ادیسون و جوزف سوان اختراع شد. پس از آن پیشرفت های چشمگیر و قابل توجهی در این صنعت صورت گرفت. مصرف برق انواع لامپ با یکدیگر متفاوت است.
انواع مختلفی از لامپ ها و چراغ ها وجود دارد که تمامی آن ها از یک تصویر ذهنی الهام گرفته شده اند و باعث روشن نمودن محیط های مختلفی از جمله خانه ها، ادارات، کارخانه ها و … می شوند.
در این مقاله به بررسی مصرف انرژی لامپ های مختلف پرداخته ایم. با مجله راندنو همراه باشید.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- مصرف انرژی لامپ ها چگونه محاسبه می شود؟
- مصرف برق لامپ معمولی یا رشته ای
- مصرف برق لامپ کم مصرف یا فلورسنت
- مصرف برق لامپ ال ای دی
- مصرف برق لامپ گازی
- عوامل تأثیرگذار در مصرف انرژی لامپ
مصرف انرژی لامپ ها چگونه محاسبه می شود؟
یکی از مهم ترین ویژگی های انواع لامپ، توان مصرفی آن ها است. توان مصرفی تمامی لامپ ها مانند سایر دستگاه های الکتریکی با واحد وات محاسبه می شود. هم چنین لازم است بدانید توان لامپ ارتباط کاملاً مستقیم با مصرف برق دارد. در واقع هر چه توان یک لامپ بیش تر باشد، مصرف انرژی آن نیز افزایش پیدا می کند.
مقدار مصرف انرژی در دستگاه ها، علاوه بر این که تعداد دفعات استفاده روزانه را شامل می شود، مصرف اجزای داخلی دستگاه را نیز در برمی گیرد.
بیشتر بخوانید: تاریخچه لامپ از ابتدا تا کنون
مصرف برق لامپ معمولی یا رشته ای
لامپ رشته ای در دسته لامپ های استاندارد قرار می گیرد و بسیاری از مردم به طور کامل با آن ها آشنایی دارند. این نوع لامپ ها از نظر اندازه و ولتاژ در طیف گسترده ای به بازار عرضه می شوند.
زمانی که برق از رشته تنگستن در داخل لامپ عبور می کند، نور و گرما تولید می شود. رشته این نوع لامپ ها در داخل یک محفظه که از نیتروژن و یا خلاء تشکیل شده است، قرار می گیرد.
لامپ های رشته ای به این صورت کار می کنند که در زمان روشن شدن، جریان ناگهانی، انرژی و گرما وارد فضایی نازک می شود و همین امر موجب گرم شدن رشته و در نهایت منجر به تولید روشنایی می گردد.
لازم است در مورد مصرف برق انواع لامپ رشته ای بدانید که این لامپ ها تنها 10 درصد تا 25 درصد از انرژی خود را به نور تبدیل می کنند و مابقی انرژب به صورت گرما از بین می رود. به همین دلیل مصرف انرژی این لامپ ها نسبت به سایر لامپ ها بیشتر است.
لامپ های رشته ای طول عمر متوسطی دارند و صرفاً می توانند 700 تا 1000 ساعت روشنایی را تأمین کنند.
مصرف برق لامپ کم مصرف یا فلورسنت
مصرف برق انواع لامپ فلورسنت بسیار کمتر از لامپ های رشته ای است. به همین علت این لامپ ها با نام لامپ های کم مصرف نیز شناخته می شوند. لامپ کم مصرف جایگزین مناسبی برای لامپ های رشته ای به شمار می آید.
به طور کلی لامپ های کم مصرف در مقایسه با سایر لامپ های موجود در بازار، با بهره گیری از توان کم تر، نوری به همان مقدار برای محیط ایجاد می کنند. هم چنین از طول عمر بیشتری نیز برخوردار هستند.
از عواملی که باعث تمایز این نوع لامپ ها نسبت به سایر لامپ ها می شود، می توانیم به بهبود کیفیت نور، تنوع بیش تر در محصول، هزینه کم تر و سازگاری بیشتر با انرژی برق اشاره کنیم.
این نوع لامپ ها در حدود یک چهارم و کمتر از لامپ های رشته ای انرژی برق را مصرف می کنند چرا که اتلاف انرژی برق به صورت گرما در لامپ های فلورسنت بسیار ناچیز است. جالب است بدانید که عمر مفید لامپ های کم مصرف 10000 ساعت است.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید لامپ کم مصرف
مصرف برق لامپ ال ای دی
لامپ های ال ای دی در دسته فناوری های جدید با راندمان بسیار بالا قرار می گیرند. در واقع نور لامپ های ال ای دی از طریق حرکت الکترون ها در یک نیمه هادی انتشار پیدا می کند. این دسته از لامپ ها بدون هیچ گونه رشته ای تولید می شوند. لامپ های ال ای دی قادر هستند که طیف های رنگی مختلفی را بدون استفاده از فیلترهای رنگی ایجاد کنند.
لامپ ال ای دی نسبت به لامپ های رشته ای، نور بیشتری تولید می کند. همین طور مصرف برق انواع لامپ ال ای دی نسبت به سایر لامپ ها نیز کم تر است. از دیگر ویژگی های لامپ ال ای دی می توان به پربازده تر بودن آن نسبت به مدل های دیگر اشاره کرد.
هزینه ابتدایی لامپ های ال ای دی به طور کلی بالا است. اما مصرف انرژی بسیار کم آن ها سبب شده است که در کل، این لامپ کالای مقرون به صرفه ای به شمار بیاید.
لامپ های ال ای دی از نظر تکنولوژی ساخت در سه دسته بندی مختلف قرار می گیرند:
- لامپ دیپ (DIP)
- لامپ اس ام دی (SMD)
- لامپ سی او بی (COB)
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید لامپ ال ای دی
لامپ دیپ (DIP)
لامپ های دیپ با نام لامپ های ال ای دی قدیمی یا معمولی نیز شناخته می شوند. از آنجاییکه این لامپ ها تک رنگ هستند و روشنایی کمی دارند، استفاده از آن ها به موارد خاصی محدود شده است. امروزه لامپ های دیپ صرفاً در موارد خاصی از جمله چراغ های راهنمایی و رانندگی، بیلبوردهای شهری و نمایشگرهایی که در فواصل دور قرار دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.
لامپ اس ام دی (SMD)
لامپ های اس ام دی همچون لامپ LED از بازدهی و طول عمر بالایی برخوردار هستند. هم چنین این لامپ ها بسیار کارآمد هستند و با توجه به تنوع رنگ، وضوح بالا، حجم بسیار کم، زاویه دید بیشتر و صرفه جویی در مصرف انرژی، جزو پرکاربردترین لامپ ها به شمار می آیند.
این نوع لامپ ها به دلیل داشتن تعداد بیشتری از تراشه هایی که به شکل مستطیل هستند، لومن بر وات بالایی دارند و برای سیستم های روشنایی ساختمان های مدرن مورد استفاده قرار می گیرند.
لامپ سی او بی (COB)
یکی از جدیدترین پیشرفت ها در سیستم روشنایی ال ای دی، لامپ های سی او بی است. این نوع لامپ ها برخلاف لامپ های اس ام دی، از یک تراشه قدرتمند و یک پایه ورودی برق تشکیل شده اند.
مقدار زیاد تولید لومن و مصرف انرژی کم باعث شده است که از لامپ های سی او بی در گوشی های هوشمند و دوربین ها استفاده شود. این دسته لامپ ها تک رنگ هستند و انتقال دما و مدیریت حرارتی مناسبی از خود نشان می دهند.
مصرف برق انواع لامپ سی او بی حدود 80 لومن بر وات است. به همین علت این لامپ ها جزو کاربردی ترین لامپ ها به شمار می آیند.
بیشتر بخوانید: تفاوت لامپ SMD و COB چیست؟
مصرف برق لامپ گازی
لامپ گازی که در اصطلاح تخلیه با گاز نیز نامیده می شود، به نوعی از لامپ ها می گویند که به دلیل گذر الکترون های پرانرژی از داخل گاز، نور تولید می کنند. این الکترون ها به اتم های خنثی در داخل گاز برخورد می کنند و باعث تحریک آن ها می شوند.
با در نظر گرفتن فشار گاز داخل لامپ، می توان این نوع لامپ ها را به دو دسته زیر تقسیم کرد:
- لامپ گازی کم فشار
- لامپ گازی پرفشار مانند لامپ جیوه ای پرفشار، متال هالید و سدیمی پرفشار
لامپ بخار جیوه
اولین مدل لامپ های گازی که توانست به تولید انبوه دست پیدا کند، لامپ بخار جیوه بود. این لامپ ها در ابتدا نوری مابین سبز و آبی از خود تولید می کردند. اما مدل های جدیدتر نوری ملایم تر و تقریباً مایل به سفید تولید می کنند.
لامپ متال هالید
لامپ متال هالید سرامیکی جزو لامپ هایی محسوب می شود که نوری کاملاً سفید و طبیعی تولید می کند. این نوع لامپ ها برای محل هایی که به نور طبیعی نیاز است، انتخاب مناسب تری هستند.
لامپ بخار سدیم
لامپ بخار سدیم در دو نوع کم فشار و پرفشار تولید و عرضه می شود. نوع کم فشار، بازدهی بیشتری دارد. هم چنین نوری مابین زرد و نارنجی از خود تولید می کند.
اجسامی که زیر نور این لامپ ها دیده می شوند، معمولاً تک رنگ به نظر می آیند. به همین خاطر این لامپ ها گزینه مناسبی برای استفاده در تاریکخانه عکاسی به شمار می آیند. لامپ های سدیم با فشار بالاتر، نوری کاملاً سفید از خود تولید می کنند. نوع جدیدی این لامپ ها نیز به بازار معرفی شده است که رنگ آن اصلاح شده اما متأسفانه از کیفیت نور آن کاسته شده است!
لازم است بدانید که لامپ های گازی نیز جهت روشن شدن و جرقه زدن، مانند لامپ های فلورسنت به بالاست و یا ترانس نیاز دارند.
مصرف برق انواع لامپ گازی بهینه است و این لامپ ها تقریباً حجم نوری بین 50 تا 100 لومن بر وات دارند. همان طور که پیش تر گفته شد، این نوع لامپ ها به کمک یک بالاست، میزان توان ورودی را تنظیم می کنند. اغلب بالاست های استفاده شده در این لامپ ها، مغناطیسی هستند.
بیشتر بخوانید: تفاوت لامپ متال هالید و بخار سدیم و بخار جیوه
عوامل تأثیرگذار در مصرف انرژی لامپ
بخش عظیمی از انرژی در جهان از طریق سیستم ها و تجهیزات روشنایی از بین می رود. شما می توانید با در نظر گرفتن موارد زیر، مصرف برق انواع لامپ را به حداقل برسانید:
- در ساختمان بهتر است از رنگ های روشن و نور طبیعی استفاده کنید.
- حتی الامکان گرد و غبار را از روی لامپ ها و حباب ها بزدایید.
- در لوسترهایی که چند شاخه هستند، بهتر است از لامپ کم مصرف 10 وات استفاده کنید. اگر لامپ های لوستر زیاد است، به شما توصیه می کنیم که برای هر شاخه، کلید پریزی جداگانه در نظر بگیرید.
- تا جایی که امکان دارد، در منزل از لامپ های کم مصرف یا لامپ های مهتابی استفاده کنید.
- حتماً هر چند سال یکبار، سیم کشی الکتریکی خانه را بررسی کنید.
- نقص در سیم کشی الکتریکی می تواند باعث بالا رفتن مصرف انرژی و کم شدن عمر لامپ شود.
- در زمان مطالعه و انجام کارهای ظریف، از نور موضعی استفاده کنید.
- بهتر است در روز از روشنایی طبیعی خورشید بهره مند شوید.
- لامپ های کم مصرف و ال ای دی 80 درصد کمتر از لامپ های رشته ای مصرف برق دارند. هم چنین 8 برابر آن ها از عمر مفید برخوردار هستند. به شما توصیه می کنیم که به سراغ این نوع لامپ ها بروید.
- لامپ های مهتابی سوخته که چشمک می زنند را تعویض نمایید.
- در زمان ترک اتاق و یا هر محل دیگر در خانه حتی برای مدتی کوتاه، لامپ ها را خاموش کنید.
- لامپ های رشته ای 90 درصد انرژی برق استفاده شده را به گرما تبدیل می کنند. در صورتی که لامپ های کم مصرف، ال ای دی و مهتابی تولید گرمای بسیار کمی دارند.
