آشنایی با انواع تجهیزات جوشکاری

آشنایی با انواع تجهیزات جوشکاری اولین گام برای انجام عملیات جوشکاری است. جوشکاری یکی از سخت ترین و پرکاربردترین مشاغل در صنعت به شمار می آید.

جوشکاری فرآیندی است که در آن به کمک گرما، فشار و یا هر دو، قطعات ذوب می شوند و بعد از سرد شدن به یکدیگر متصل می شوند. این عملیات توسط دستگاه جوش انجام می شود. در این مقاله به آشنایی با انواع ابزار جوشکاری می پردازیم. با ما همراه باشید.

آنچه در ادامه می خوانیم:

• انواع جوشکاری
• الکترود
• انبر اتصال (گیره)
• انبر 
• ماسک
• عینک ایمنی
• کابل جوش
• دستکش جوشکاری و لباس کار
• گونیا
• مینی فرز
• ضخامت سنج
• آهنربای 
• متر و خط کش
• فرچه سیمی
• سایر ابزارآلات 
• جمع بندی

انواع جوشکاری

• قوس الکتریکی (ARC)
• اصطکاکی (FRW)
• با پرتو الکترونی (EBW)
• با پرتو لیزری (LBW)
• مقاومتی (RW)
• TIG یا قوسی گاز تنگستن (GTAW)
• قوس پلاسما

دستگاه جوش به تنهایی برای این کار کافی نیست و نیاز به یک سری لوازم جانبی دارد که بدون آن ها عملیات جوش و برش مکان پذیر نیست.

در ادامه به انواع تجهیزات جوشکاری اشاره شده است:

الکترود

الکترود یک ماده رسانا است که در مدار از یک طرف به بخش فلزی و از طرف دیگر به بخش غیر فلزی متصل می شود. این ماده رسانا با ایجاد قوس الکتریکی بین دستگاه و سطح مورد نظر باعث ایجاد جوش و اتصال آن ها می شود.

الکترودها انواع مختلفی دارند که براساس جنس مفتول، پوشش فلاکس، ضخامت پوشش و ساخت به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. علاوه براین، سایزهای به کار رفته برای الکترودهای مختلف نیز متفاوت است.

از الکترودهایی با ضخامت بالا برای صفحات ضخیم تر و کارهای صنعتی و از الکترودهای نازک تر برای ورق های نازک و مصارف خانگی استفاده می شود. به طور کلی الکترودها با توجه به آلیاژ مورد جوشکاری استفاده می شوند.

انبر اتصال (گیره)

انبر اتصال ابزاری است که برای اتصال منفی به قطعه مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار نقش گیره را دارد. فنر به کار رفته این انبر دو نوع دارد: فنر قوی و فنر ضعیف. هرچه فنر مورد استفاده در انبر قوی تر باشد، استفاده از آن راحت تر است.

انبر اتصال باید از جنس قوی و مستحکم باشد. جنس بدنه مرغوب ترین انبرهای اتصال از استیل آبکاری شده است که در برابر حرارت نیز مقاومت دارد. این انبر دارای شکافی برای رد شدن کابل، پیچ نگهدارنده کابل و سیم برقراری اتصال درون انبر است. معمولاً انبر اتصال مرغوب می تواند به تمام دستگاه جوش هایی با محدوده شدت جریان ۳۰۰ ،۳۵۰، ۵۰۰ آمپر و … اتصال یابد.

انبر جوشکاری

انبر جوشکاری یکی از مهم ترین وسایل جوشکاری به شمار می رود که بدون آن این عملیات امکان پذیر نیست. وظیفه این وسیله نگه داشتن الکترود و هم چنین ایجاد اتصال منفی بین کابل و الکترود است.

دسته نگه دارنده این کالا عایق است و در برخی از این انبرها قابلیت قفل شوندگی نیز وجود دارد. این محصول دارای تحمل جریان مشخص است و می بایست متناسب با نوع دستگاه جوش انتخاب شود.

در صورتی که جریان دستگاه بیش تر از حد تحمل انبر باشد، باعث سوختن آن می شود. عموماً هر چه تحمل جریان این کالا بیشتر باشد، وزن آن نیز بیشتر است. به همین دلیل توصیه می شود دستگاه انبر را متناسب با میزان جریان انتخاب نمایید.

ماسک جوشکاری

یکی از مهم ترین ابزار ایمنی در عملیات جوش و برش، کلاه ماسک است. این ماسک ها از چشم در برابر نور حاصل از فرآیند جوش و برش محافظت می کنند. بدون این محصول یا عینک ایمنی، تقریباً انجام عملیات جوش غیر ممکن است و در اصطلاح چشم دچار برق زدگی می شود.

ماسک جوشکاری یک طلق دارد که در برابر چشم قرار می گیرد و فیلترکننده اشعه های UV و IR است.

بیشتر بخوانید: انواع ماسک جوشکاری و کاربرد آن ها

عینک ایمنی

عینک جوشکاری معمولاً دارای شیشه های دودی و سوپاپ ( رای جلوگیری از بخار گرفتن) است. وظیفه این محصول همانند ماسک، جلوگیری از برخورد نور حاصل از این فرآیند است. عینک ایمنی در هنگام انجام عملیات از مهمترین ملزومات به شمار می آید.

بهتر است از عینک هایی که دارای شیشه های متحرک هستند، استفاده شود.

کابل جوش

کابل جوش یکی از انواع تجهیزات جوشکاری به شمار می آید. به طور کلی از این کابل در مدارهای جوشکاری و هم چنین انتقال جریان الکتریکی به الکترود استفاده می شود. این محصول از یک رسانای استاندارد در سایز ۸ AWG تا ۵۰۰ kcmil تشکیل شده است.

لایه  EPDM یا عایق حرارتی نئوپرن به کار رفته در این کابل ها باعث افزایش مقاومت آن ها بین ۹۰ تا ۱۵۰ درجه سانتی گراد می شود.

این کابل ها در کیفیت جوش تأثیر به سزایی دارند. به همین دلیل توصیه می شود که در خرید آن ها نهایت دقت را به خرج دهید.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کابل جوش مناسب برای دستگاه جوش

دستکش جوشکاری و لباس کار

رعایت نکات ایمنی و استفاده از ابزارآلات ایمنی از مهم ترین نکات در انجام هر کاری است. عملیات جوش دادن همواره با پرتاب جرقه و پلیسه همراه است. به همین علت باید از دستکش  و لباس کار در حین انجام این عملیات استفاده کرد.

دستکش ایمنی یکی از مهم ترین تجهیزات جوشکاری است و معمولاً‌ از جنس چرم تولید می شود. این محصول از دست در برابر حرارت و جرقه های ناشی از این عملیات محافظت می کند.

لباس کار نیز به دلیل محافظت از بدن در برابر جرقه و پلیسه های ناشی از عملیات، مورد استفاده قرار می گیرد.

گونیا

گونیا یکی از ابزارآلات اندازه گیری است که در جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرد. از گونیا برای علامت گذاری، قرار دادن منظم قطعات در کنار یکدیگر، ایجاد برش با زوایای ۴۵ و ۹۰ درجه استفاده می شود.

مینی فرز

از مینی فرز در  این فرآیند برای برش انواع فلزات و هم چنین صیقل دادن سطوح فلزی استفاده می شود. لازم به ذکر است که باید از مینی فرزهای آهنگری برای این کار استفاده کرد.

ضخامت سنج

همان طور که از نام این محصول مشخص است، از آن برای اندازه گیری ضخامت فلزات استفاده می شود. بسیاری از افراد سنجیدن ضخامت فلزات را به کمک چشم انجام می دهند که کار درستی نیست و باید از ضخامت سنج استفاده شود.

آهنربای جوشکاری

این وسیله یکی از پرکاربردترین ابزار در این حوزه است. این آهنربا در اندازه های مختلفی موجود است و مهم ترین وظیفه آن ثابت نگه داشتن و فیکس کردن قطعات در جای خود است.

متر و خطکش

متر و خطکش برای اندازه گرفتن قطعات و هم چنین تعیین اندازه و محل اتصال بسیار پرکاربرد است. اگر می خواهید که عملیات اتصال را به صورت دقیق انجام دهید، بهتر است از این وسایل استفاده کنید.

فرچه سیمی

این وسیله جهت تمیز کردن سطوح مورد نظر قبل از انجام عملیات و هم چنین تمیز کردن محل اتصال بعد از انجام عملیات استفاده می شود.

این محصول دارای سیم های مفتولی است که به صورت رشته ای هستند و این قابلیت را دارند که محل اتصال را از پلیسه و مواد اضافی پاک سازی کنند.

سایر تجهیزات جوشکاری

• تراز دستی
• کپسول آتش نشانی
• سوهان
• انبردست

جمع بندی

جوشکاری به عنوان یکی از مهم‌ترین فرآیندهای صنعتی شناخته می‌شود که برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر استفاده می‌شود. این فرآیند با استفاده از گرما، فشار یا هر دو، باعث ذوب شدن قطعات و اتصال آن‌ها به یکدیگر می‌شود. ابزارآلات نقش بسیار مهمی در انجام این فرآیند دارند و انتخاب صحیح تجهیزات مناسب برای هر نوع کاربرد، امری حیاتی است. کاربران می‌توانند در صورت استفاده از ابزارآلات جوشکاری، تجربیات، سؤالات و نظرات خود را برای آگاهی کاربران دیگر در زیر این مقاله به اشتراک بگذارند.