راهنمای خرید سیم و کابل برای کابران حائز اهمیت است چرا که سیم و کابل از لوازم ضروری در صنعت هستند و باید اطلاعات کافی برای خرید این دو محصول را داشته باشید. کابل برق از یک یا چند رشته سیم رسانا با عایق و یک روکش ساخته می شود. در صورتیکه سیم برق دارای یک رشته هادی با روکش یک لایه است. سیم و کابل هر دو وظیفه انتقال جریان الکتریکی را برعهده دارند.
با توجه به نقش مهم سیم و کابل در ساختمان باید در انتخاب و خرید این محصولات دقت کافی را داشته باشید تا از بروز حوادث خطرناک در سیستم های انتقال برق جلوگیری شود. از نکات مهمی که در خرید سیم و کابل باید به آن توجه کرد می توان به جنس هادی، سطح مقطع، جنس عایق و روکش، تعداد رشته ها، آرمودار بودن یا فاقد آرمور بودن کابل، نوع شیلد و حفاظت، برند و شرکت سازنده اشاره کرد.
در ادامه این مقاله از مجله راندنو با ما همراه باشید تا با راهنمای خرید سیم و کابل آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهید.
آنچه در ادامه می خوانیم:
- ساختمان کابل برق
- هادی سیم و کابل برق
- جنس هادی و عایق سیم و کابل
- زره و شیلد کابل
- ولتاژ سیم و کابل
- کاربرد سیم و کابل
- سطح مقطع هادی سیم و کابل
- سیم برق و انواع آن
- استانداردهای سیم و کابل برق
- تفاوت سیم و کابل
ساختمان کابل برق
کابل برق از اجزای مختلفی تشکیل شده است. مهم ترین بخش های یک کابل هادی، عایق و روکش کابل است. ساختمان کابل ها با یکدیگر متفاوت است. نوع کاربرد کابل ها سبب می شود که جنس، شکل، تعداد رشته، سطح مقطع، نوع عایق و دیگر موارد در کابل تغییر پیدا کند و در نهایت ساختمان کابل ها با هم متفاوت شوند. یکی از مهمترین موضوعات در راهنمای خرید سیم و کابل توجه به ساختمان کابل و ساختار آن است. به طور کلی کابل ها از بخش های اساسی زیر تشکیل شده اند:
- هادی: هادی کابل از یک نوع فلز رسانا ساخته شده است و وظیفه حمل جریان الکتریکی را برعهده دارد.
- عایق: عایق ها معمولاً از جنس پلاستیک هستند و وظیفه حفاظت از هادی و افزایش ایمنی را برعهده دارند.
- روکش: روکش کابل ها وظیفه افزایش ایمنی و حفاظت از اجزای کابل را برعهده دارند. این روکش ها با توجه به محل استفاده کابل و کاربرد کابل، از جنس های مختلفی ساخته می شوند.
در ادامه راهنمای خرید سیم و کابل به انواع کابل های برق که دسته بندی های متفاوتی دارند به صورت مختصر می پردازیم. شناختن انواع سیم و کابل به خرید شما کمک زیادی می کند.
بیشتر بخوانید: بهترین برند سیم و کابل
هادی سیم و کابل برق
کابل های برق براساس نوع هادی به انواع زیر تقسیم می شوند:
کابل برق افشان
معمولاً این کابل هادی هایی از جنس مس دارد که به شکل رشته های نازک در کنار یکدیگر قرار می گیرند. یک لایه روکش از جنس PVC روی آنها قرار می گیرد. کابل افشان کابلی است که در صنعت ساختمان سازی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این کابل به علت انعطاف پذیری بالا، به کابل فلکسیبل نیز مشهور است. قیمت کابل افشان معمولاً از کابل نیمه افشان سایز خود بالاتر است. سیم برق افشان نیز به بازار عرضه می شود.
کابل برق مفتولی
کابل مفتولی دارای یک یا چند رشته هادی مفتولی شکل و یک لایه روکش بر روی آن است. در نهایت روکش دوم نیز بر روی سیم های مفتول کشیده می شود تا به شکل کابل مفتول درآید. این کابل انعطاف پذیری کمی دارد و نسبت به کابل افشان از کاربرد کمتری برخوردار است. از کابل مفتول در کارخانه ها، تاسیسات صنعتی، شبکه های توزیع برق و دیگر موارد استفاده می شود.
کابل برق نیمه افشان
کابل های نیمه افشان در صنعت سیم و کابل کاربرد زیادی دارند. هادی داخل این کابل ها از مفتول های زیادی تشکیل شده است. این مفتول ها در کنار یکدیگر قرار می گیرند و نسبت به کابل مفتول انعطاف پذیری بیشتر و نسبت به کابل افشان انعطاف پذیری کمتری دارند.
- در راهنمای خرید سیم و کابل حتماً باید توجه کنید که سیم و کابل افشان یا مفتول نیاز دارید. نوع هادی سیم و کابل موضوع مهمی است که باید به آن توجه شود.
بیشتر بخوانید: کابل نیمه افشان چیست و چه کاربردی دارد؟
جنس هادی و عایق کابل
- سیم و کابل های برق معمولاً دارای هادی هایی از جنس مس و آلومینیوم هستند. کابل های مسی عمر طولانی تر و قدرت جریان دهی بیشتری دارند و به شکل افشان، نیمه افشان و مفتولی تولید می شوند. اما کابل های آلومینیومی طول عمر کمتری دارند. این کابل ها نسبت به کابل های مسی قابلیت جریان دهی کمتر و در عوض، قیمت پایین تری دارند. این کابل ها معمولاً به شکل مفتول یا نیمه افشان تولید می شوند. یکی از مهمترین نکات در موضوع راهنمای خرید سیم و کابل جنس هادی سیم و کابل است که باید متناسب با بودجه و کاربرد مورد نظر انتخاب شود.
- جنس عایق کابل های برق هم معمولاً از PVC ،XLPE، سیلیکون، لاستیک و یا LSZH است. کابل های پی وی سی مقاومت بالایی دارند و کابل های سیلیکونی نیز کابل های نسوز هستند. کابل های xlpe به صورت ضربدری ساخته شده اند و مقاومت بالایی دارند. در راهنمای خرید سیم و کابل باید به محل استفاده کابل توجه کنید. اگر کابل به صورت دفنی و در زیر خاک استفاده می شود، باید روکش مقاومی داشته باشد.
زره و شیلد کابل برق
یکی از مهمترین نکات در راهنمای خرید سیم و کابل نوع حفاظت کابل است. کابل های برق از نظر نوع آرمور و زره به دو دسته تقسیم بندی می شوند. کابل هایی که آرمور دارند، معمولاً در مکان هایی که امکان وارد شدن ضربه، فشار و خوردگی توسط جوندگان و یا مواد اسیدی وجود دارد، بکار می روند. زره کابل پوششی است که به صورت مفتول و یا ورق گالوانیزه یا آلومینیوم بر روی انواع کابل و سیم قرار می گیرد.
همچنین کابل های شیلد دار در محیط هایی که امکان دریافت نویز وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرد. کابل باید باتوجه به کاربرد و محل استفاده شما خریداری شود.
ولتاژ سیم و کابل
ولتاژ سیم و کابل باید براساس کاربردشان انتخاب شود. سیم و کابل براساس ولتاژ به انواع زیر تقسیم می شوند:
کابل فشار ضعیف
کابل های افشان معمولاً کابل هایی فشار ضعیف هستند و سطح ولتاژ قابل تحمل آن ها زیر 1 کیلوولت است. کابل های فشار ضعیف یا اصطلاحاً کابل سبک در سیستم های روشنایی و صنعت ساختمان سازی کاربرد دارند.
بیشتر بخوانید: کابل فشار ضعیف چیست و چه کاربردی دارد؟
کابل فشار متوسط
این کابل ها معمولاً به شکل افشان، مفقول و نیمه افشان مورد استفاده قرار می گیرند. کابل های فشار متوسط در ولتاژهای 1 الی 20 کیلو ولت کاربرد دارند و بسیار پرمصرف هستند. این محصولات در صنایع ساختمان سازی، کارخانجات، سیم کشی شهری، نورپردازی و … کاربرد زیادی دارند.
کابل قدرت
کابل قدرت یا کابل فشار قوی معمولاً از ولتاژ 20 کیلو ولت تا 63 کیلو ولت تولید می شود. این کابل ها می توانند از جنس مس یا آلومینیوم باشند. از کابل فشار قوی اغلب در تاسیسات برقی، سیستم های انتقال و توزیع برق و صنایع پتروشیمی استفاده می شود. یکی از مهمترین نکات در راهنمای خرید سیم و کابل توجه به سطح ولتاژی کابل ها است.
کابل فوق فشار قوی
کابل های فوق فشار قوی که به آن ها کابل EHV نیز گفته می شود، کابل هایی هستند که می توانند سطح ولتاژی بسیار بالایی را تحمل کنند. به همین دلیل از آن ها اغلب در شبکه های انتقال و توزیع برق و نیروگاه ها استفاده می شود.
کاربرد سیم و کابل
سیم و کابل براساس ساختار، ولتاژ و نوع هادی که دارند، از لحاظ کاربرد به چند دسته تقسیم بندی می شوند. شناختن این دسته بندی ها در راهنمای خرید سیم و کابل به شما کمک زیادی می کند.
کابل تلفن یا کابل مخابراتی
کابل تلفن همان کابل های زوجی است که در صنعت مخابرات برای انتقال پیام از آن استفاده می شود. این کابل با هادی مس و آلومینیوم تولید و عرضه می شود. این کابل ها هم به شکل زمینی، مشکی رنگ و هم به شکل هوایی، طوسی رنگ ارائه می شوند. هادی این کابل ها دارای سطح مقطع مختلف است. این کابل ها که از 2 زوج تا 200 زوج تولید می شوند، می توانند دارای فویل و شیلد باشند. در نتیجه فرکانس و نویز کمتری به شبکه وارد می شود.
کابل خودنگهدار
در این بخش از مقاله راهنمای خرید سیم و کابل به بررسی ویژگی های کابل خودنگهدار می پردازیم. امروزه در شبکه های برق، کابل خودنگهدار جایگزین کابل های مسی شده است. جنس هادی این کابل ها آلومینیوم است. این کابل ها به صورت نیمه افشان و مفتولی تولید می شوند. معمولاً کابل های چند رشته با یک رشته مسنجر یا نگهدارنده عرضه می شوند. این کابل ها دارای ایمنی بیشتر و قیمت بسیار پایین تری نسبت به کابل های مسی هستند. کابل خودنگهدار به شکل هوایی و بین دو تیر برق نصب می شود و هم برق منازل و هم برق روشنایی معابر را تأمین می کند.
بیشتر بخوانید: کابل کشی برق با کابل خودنگهدار چگونه است؟ جایگزینی کابل خودنگهدار با سیم مسی
کابل فرمان
کابل فرمان یا همان کابل کنترل وظیفه برقراری ارتباطی هوشمند میان ماشین آلات صنعتی را برعهده دارد. این کابل ها تعداد رشته های متنوعی دارند و در انواع افشان یا مفتولی تولید و عرضه می شوند. معمولاً برای شناسایی رشته سیم های کابل کنترل، بر روی آن ها شماره گذاری انجام می شود و یا رشته سیم ها با رنگ بندی جداگانه در نظر گرفته می شوند.
کابل کولری
کابل های کولری کاربرد وسیعی در صنعت برق دارند. این کابل ها معمولاً دارای روکش PVC هستند و رنگ آن ها سفید است. این کابل ها به صورت افشان و مفتولی تولید می شوند و در اغلب موارد 4 یا 5 رشته هستند. کابل کولر خراسان افشارنژاد، سیمیا، همدان، پرتو، افق البرز، البرز، ابهر، دامغان، کمان، پرتو صادراتی، زاگرس و مسین از بهترین برندهای سیم کولری هستند.
بیشتر بخوانید: کابل کولر چیست و چه کاربردی دارد؟
کابل آنتن
سیم آنتن یا همان کابل آنتن وظیفه انتقال تصویر و صدا از آنتن به گیرنده را برعهده دارد. این نوع کابل ها دارای روکش PVC هستند و با رنگ سفید یا مشکی عرضه می شوند. این کابل ها معمولاً دارای مغز مس و یک لایه شیلد مس یا آلومینیوم به دور خود هستند. سیم آنتن هم می تواند دارای فویل و هم بدون فویل باشد. کابل آنتن سیمیا، کابل آنتن کرمان، رسانا، خراسان افشارنژاد، رسانا اراک، البرز و … از بهترین های کابل آنتن به شمار می آیند.
کابل کواکسیال
کابل های کواکسیال 75 و 50 اهمی از سری کابل های هم محور هستند. معمولاً این کابل ها در انتقال صوت و تصویر کاربرد دارند. کابل های RG که معمولاً در انتقال تصاویر کاربرد دارند، دارای انواع RG6 و RG11 و RG59 هستند.
کابل ابزار دقیق
این کابل ها معمولاً در سیستم ها و صنایعی که اندازه گیری و سنجش در آن ها انجام می گیرد، بکار می روند. این کابل ها دارای تعداد رشته های متفاوتی هستند و می توانند دارای شیلد و یا بدون شیلد باشند. کابل ابزار دقیق سیمیا، رسانا، زیمنس، ابهر، دامغان و … از بهترین برندهای این نوع کابل هستند.
کابل اعلام حریق
معمولاً در تجهیزات اطفاء و اعلام حریق از این کابل ها استفاده می شود. این نوع کابل به عنوان کابل نسوز یا کابل سیلیکونی نیز شناخته می شود. کابل های اعلام حریق معمولاً دارای روکش سیلیکونی یا XLPE هستند و مغز مس آن ها در اکثر مواقع قلع اندود است. در مکان هایی که درجه حرارت بالا می رود، از نوار میکا در ساختار کابل استفاده می شود. کابل اعلام حریق سیل کیبل، سیل تک، یاقوت، سیمیا و … از بهترین برندهای موجود در بازار هستند.
بیشتر بخوانید: سیم و کابل نسوز سیلیکونی چیست و چه کاربردی دارد؟
کابل جوش
کابل های جوش در فرایند جوشکاری و همچنین استفاده از دستگاه جوش، کاربرد زیادی دارند. این کابل ها معمولاً دارای مقاومت حرارتی و مکانیکی بالایی هستند و روکش این کابل ها معمولاً PVC یا لاستیکی است. این کابل ها یه صورت افشان هستند و مغزی یا هادی آن ها از مس است.
کابل جوش 12، 14، 16 و 18 معمولاً در بازار موجود است. کابل جوش پارسیان، جوش کابل یزد، سیمیا و دامغان از بهترین کابل های جوش بازار به شمار می آیند.
سطح مقطع هادی سیم و کابل
در ادامه راهنمای خرید سیم و کابل راجع به سطح مقطع هادی سیم و کابل صحبت می کنیم.
کابل های برق دارای هادی هایی با اندازه های مختلف هستند. سطح مقطع این کابل به کاربرد کابل و محل استفاده شما بستگی دارد. کابل های نازک و ضخیم هرکدام عملکرد خاصی دارند و در بخش های خاصی به کار گرفته می شوند.
بیشتر بخوانید: انواع سایز کابل برق و کاربرد آنها
سیم برق و انواع آن
در راهنمای خرید سیم و کابل لازم است تا به انواع سیم برق نیز بپردازیم. سیم برق انواع متنوعی دارد. سیم ها معمولاً دارای یک هادی جریان الکتریسیته هستند که توسط آن جریان الکتریکی انتقال پیدا می کند. این هادی می تواند به صورت مس، آلومینیوم و … باشد. سیم روکش دار دارای روکش عایق است که می تواند از جنس سیم PVC، سیم برق XLPE، سیم برق سیلیکونی و سیم برق لاستیکی باشد. پرکاربردترین انواع سیم، سیم برق با روکش PVC است. در ادامه به بررسی انواع هادی سیم می پردازیم.
سیم برق افشان
سیم افشان از تعداد زیادی هادی مسی نازک به هم تابیده شده تشکیل شده است. این سیم ها به سیم فلکسیبل یا سیم نرم نیز مشهور هستند. سیم افشان روکش دار در بازار رنگ بندی متفاوتی دارد. سیم های افشان معمولاً دارای هادی مسی هستند و در مصارف ساختمانی و صنعتی کاربرد دارند. کاربرد سیم افشان بیشتر از سیم مفتولی است.
سیم مفتولی
سیم مفتولی یکی از انواع سیم است. سیم مفتول به سیم خشک نیز مشهور است و دارای یک رشته مفتولی با سایز مشخص است. کاربرد سیم مفتول بیشتر زمینی بوده و این کابل دارای انعطاف پذیری پایینی است. سیم مفتولی معمولاً دارای هادی مسی است.
سیم مسی بدون روکش
این سیم ها معمولاً در چاه های ارت کاربرد دارند. سیم های بدون روکش اغلب به صورت مفتول یا نیمه افشان هستند و به صورت مس خام و کیلویی به بازار ارائه می شوند.
استانداردهای سیم و کابل برق
در راهنمای خرید سیم و کابل باید به استانداردهای سیم و کابل توجه کنید:
- بهترین گزینه هادی برای انتخاب سیم و کابل، مس است که نسبت به آلومینیوم و قلع برتری دارد.
- توجه داشته باشید که هر سیم مسی الزاماً عایق مناسبی ندارد.
- حتماً این لوازم مهم ساختمانی را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید.
- به سطح سیم و کابل ها دقت کنید چرا که نباید سطح آنها تورفتگی یا برجستگی داشته باشند.
- سطح عایق سیم و کابل نسبت به خود سیم نباید زیاد باشد.
- لازم به ذکر است که برای کابل کشی در منازل و سایر مکان ها، باید حتماً از یک متخصص کمک بگیرید.
- حتماً باید هادی در مرکز سیم و کابل قرار گرفته باشد.
- ضخامت و طول سیم و کابل برق در نظر گرفته شود. هرچقدر سطح مقطع سیم و کابل بیشتر باشد، انتقال جریان بیشتر است. هر چقدر طول و ضخامت کابل بیشتر باشد، هزینه آن نیز افزایش پیدا می کند.
- وزن سیم و کابل باید استاندارد باشد.
بیشتر بخوانید: تشخیص سیم و کابل استاندارد و مرغوب
تفاوت سیم و کابل
- معمولاً کابل های برق دارای دو روکش عایق هستند ولی سیم برق یک روکش دارد و از استحکام مکانیکی کمتری نسبت به کابل برق برخوردار است.
- در شبکه های توزیع و انتقال برق، سیم ها بیشتر به صورت تکفاز کاربرد دارند اما کابل ها به علت قابلیت 1 رشته تا 200 رشته بودن، در شبکه های قدرت سه فاز، شبکه های فرمان یا کنترل و شبکه های مخابراتی نیز بکار می روند.
- سیم ها می توانند دارای عایق باشند و یا بدون عایق به شکل مفتول نیمه افشان در شبکه های ارت و آلومینیومی بکار روند. در صورتیکه کابل ها فقط به شکل روکش دار مورد استفاده قرار می گیرند.
- سیم های برق معمولاً دارای رنگ بندی عایقی متفاوتی هستند ولی کابل های برق روکش هایی به رنگ معمولاً مشکی، قرمز (در برخی موارد قدرت) و طوسی (مخابراتی) دارند.
بیشتر بخوانید: تفاوت سیم و کابل چیست؟
در مقاله راهنمای خرید سیم و کابل به توضیح کامل سیم و کابل پرداختیم. شناخت انواع سیم و کابل به شما کمک می کند تا بهترین سیم و کابل را برای مجموعه خود انتخاب کنید. امیدوار هستیم این مقاله به آگاهی شما راجع به سیم و کابل کمک کرده باشد.
اگر قصد خرید سیم و کابل را دارید، می توانید با مراجعه به سایت راندنو سیم و کابل مدنظر خود را انتخاب کنید.
