آشنایی با انواع کابل برق به شما کمک بتوانید بهترین کابل برق را برای مجموعه خود خریداری کنید. کابل برق یکی از مهم ترین تجهیزات برقی است و بدون وجود آن جریان الکتریکی برقرار نمی شود. وظیفه اصلی این کابل ها انتقال جریان برق از نقطه ای به نقطه دیگر است. این تجهیزات در شبکه های توزیع و انتقال برق، سیستم های روشنایی، کارخانه ها، صنایع مختلف و … کاربرد دارند.
در حال حاضر انواع سیم و کابل برق به جزئی جدایی ناپذیر در مجموعه ها تبدیل شده اند و مهم ترین بخش شبکه ها و مدارهای الکتریکی هستند. به دلیل گسترده بودن کاربرد این تجهیزات، شرکت های تولیدکننده، این کابل ها را در انواع مختلفی به بازار عرضه می کنند. کابل های برق براساس پارامترهای مختلفی تقسیم بندی می شوند.
اگر قصد دارید برای کارخانه یا مجموعه خود کابل برق مناسب بخرید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله به آشنایی با انواع کابل برق می پردازیم.
آنچه در ادامه این مقاله می خوانیم:
- کابل برق چیست؟
- انواع کابل صنعتی
- انواع کابل براساس سطح ولتاژی
- انواع کابل براساس نوع هادی و ساختار آن
- انواع کابل براساس نوع عایق و روکش
- انواع کابل براساس حفاظت
- انواع کابل براساس تعداد رشته و سطح مقطع
- انواع کابل براساس نصب
- انواع کابل براساس کاربرد
کابل برق چیست؟
کابل برق از یک یا چند رشته هادی رسانا از جنس مس یا آلومینیوم تشکیل شده است که این هادی وظیفه انتقال جریان الکتریکی را برعهده دارد. هادی کابل به یک لایه عایق از جنس PVC مجهز شده است. این عایق از نشت جریان الکتریسیته جلوگیری می کند و ایمنی کابل را افزایش می دهد. تمامی احزای کابل توسط یک لایه روکش که می تواند از جنس پی وی سی، لاستیک و … باشد احاطه می شود. این روکش از کابل در برابر صدمات فیزیکی و مکانیکی محافظت می کند.
در ادامه موضوع آشنایی با انواع کابل برق بهتر است بدانید که پارامترهای زیادی در دسته بندی این محصولات نقش دارند که از مهم ترین آن ها می توان به سطح ولتاژ، نوع هادی و ساختار آن، عایق و روکش و … اشاره کرد. در ادامه به بررسی انواع مختلف کابل می پردازیم.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کابل برق
انواع کابل صنعتی
انوع سیم و کابل علاوه بر مصارف ساختمان سازی، در صنایع متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند. در هر صنعت براساس شرایط و نیازهای موجود از انواع متفاوتی از سیم و کابل های صنعتی استفاده می شود. در ادامه به معرفی انواع پرکاربرد این محصول می پردازیم.
انواع کابل براساس سطح ولتاژی
در موضوع آشنایی با انواع کابل برق به معرفی دسته بندی های مختلف کابل می پردازیم. یکی از مهم ترین دسته بندی های کابل مربوط به سطح ولتاژی قابل تحمل کابل است. این کابل ها در سه سطح ولتاژی زیر به بازار عرضه می شوند:
- کابل برق فشار ضعیف (کابل سبک)
- کابل برق فشار متوسط
- کابل برق فشار قوی (کابل قدرت)
- کابل برق فوق فشار قوی
هریک از این کابل ها در مکانی خاص مورد استفاده قرار می گیرند و کاربرد خاصی دارند. کابل سبک یا فشار ضعیف اغلب در ساختمان سازی و سیستم های روشنایی کاربرد دارد. این کابل ها می توانند ولتاژی معادل 300 تا 500 ولت و نهایت زیر 1 کیلو ولت را تحمل کنند. کابل های فشار متوسط کاربرد گسترده تری دارند و در بازه ولتاژی وسیع تری می توانند کاربرد داشته باشند.
در مقابل، کابل های قدرت می توانند ولتاژهای قوی تر را نیز پوشش دهند. به همین دلیل در نیروگاه های برق و سیستم های انتقال و توزیع از این کابل ها استفاده می شود. کابل های فوق فشار قوی می توانند سطوح ولتاژی بیشتر از 400 کیلوولت را نیز تحمل کنند.
انواع کابل براساس نوع هادی و ساختار آن
همان طور که پیش تر گفته شد، کابل برق از یک یا چند رشته هادی رسانا و فلزی تشکیل شده است. در واقع مهم ترین بخش کابل، هادی آن است. هادی وظیفه انتقال جریان برق را برعهده دارد و به همین دلیل باید رسانا باشد. فلزاتی همچون طلا، نقره، مس و آلومینیوم فلزات رسانا هستند اما به دلیل این که طلا و نقره گران قیمت هستند، از مس و آلومینیوم در ساختار سیم و کابل استفاده می شود. در نتیجه کابل ها از نظر جنس هادی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- کابل برق مسی
- کابل برق آلومینیومی
کابل مسی قیمت بالاتری نسبت به کابل آلومینیومی دارد و انتقال جریان توسط آن بهتر صورت می گیرد.
بیشتر بخوانید: انواع کابل مسی و مشخصات و کاربردهای آن در صنعت
در ادامه مبحث آشنایی با انواع کابل برق باید بدانید ساختار هادی کابل نیز می تواند متفاوت باشد. کابل ها با سه نوع ساختار هادی به بازار عرضه می شوند:
- کابل افشان
- کابل مفتول
- کابل نیمه افشان
کابل های افشان دارای انعطاف پذیری بالایی هستند و از جنس مس ساخته شده اند. زیرا مس قابلیت افشان شدن دارد. این کابل ها از تعداد بیشماری رشته های نازک مسی ساخته شده اند. کابل های مفتول یا اصطلاحاً کابل خشک کابل های مسی یا آلومینیومی هستند که هادی هایی به شکل مفتول دارند. انعطاف این کابل ها کم است اما مقاومت فیزیکی بالاتری دارند. کابل نیمه افشان نیز کابلی است که خاصیتی مابین افشان و مفتول دارد.
بیشتر بخوانید: کابل مفتولی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
انواع کابل براساس نوع عایق و روکش
در راستای موضوع آشنایی با انواع کابل برق باید بدانید که تمامی کابل های برق به عایق و روکش مجهز شده اند. عایق کابل ها اغلب از مواد لاستیکی و پلیمری ساخته شده است. پلی وینیل کلراید (PVC)، پلی اتیلن (PE)، XLPE، پلی یورتان، ترفتالات، اتیلن وینیل استات، سیلیکون رابر و … از موادی هستند که به عنوان عایق در کابل به کار می روند. در ایران بیشتر از XLPE، پی وی سی و PE به عنوان عایق استفاده می شود.
کابل برق با روکش XLPE استحکام بالا و خاصیت نسوز بودن دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت کابل XLPE و PVC چیست؟
انواع کابل براساس حفاظت
برخی از کابل های برق به نوعی آرمور و زره فولادی مجهز شده اند. این کابل ها قدرت فیزیکی بالایی دارند و در مکان هایی با شرایط فیزیکی دشوار می توان از آن ها استفاده کرد. این کابل ها در برابر ضربه، فشار، کشیدگی، پارگی، بریدگی و … از خود مقاومت نشان می دهند.
نوع دیگری از کابل ها از شیلد و نوارهای فلزی در ساختار خود استفاده کرده اند. این شیلدها از جنس آلومینیوم و مس هستند، استحکام کابل را افزایش می دهند و بستری امن برای انتقال جریان الکتریکی فراهم می کنند.
بیشتر بخوانید: کابل آرموردار چیست | مشخصات و کاربرد کابل زره دار
انواع کابل براساس تعداد رشته و سطح مقطع
کابل های برق در تعداد رشته های مختلف و سطح مقطع های گوناگون به بازار عرضه می شوند. کابل های برق فشار ضعیف اغلب از یک تا پنج رشته و کابل های برق فشار متوسط و فشار قوی از یک الی سه رشته ساخته می شوند. نوعی از کابل ها مانند ابزار دقیق و کابل مخابرات می تواند بیشتر از 100 رشته داشته باشند.
سطح مقطع این کابل ها نیز می تواند متفاوت باشد. در ادامه آشنایی با انواع کابل برق به معرفی دیگر دسته بندی های کابل می پردازیم.
انواع کابل براساس نصب
کابل های برق براساس کاربرد و نحوه نصبی که دارند، به دو نوع زیر تقسیم می شوند:
- کابل برق زمینی
- کابل برق هوایی
کابل های زمینی دارای ساختاری هستند که برای زمین، داخل خاک، لوله ها و به صورت دفنی گزینه مناسبی هستند. نوع دیگر کابل ها به صورت هوایی، برق کشی از دکل برقی و … مورد استفاده قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: کابل هوایی چیست؟ آشنایی با انواع کابل هوایی و کاربردهای آن
انواع کابل براساس کاربرد
کابل های برق براساس نوع کاربردی که دارند، در چند نوع مختلف به بازار عرضه می شوند. هریک از این کابل ها ویژگی های خاصی دارند و در مکانی به خصوص مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به پرکاربردترین کابل های برق اشاره خواهیم کرد:
کابل مخابرات
کابل تلفن یا کابل مخابرات کابلی است که از چند زوج سیم به هم تابیده تشکیل شده است که جهت کاهش دریافت نویز به هم تابیده شده اند. این کابل ها برای انتقال داده ها و اطلاعات مخابراتی و فرکانس هایی از آنالوگ مورد استفاده قرار می گیرند.
کابل کواکسیال و کابل آنتن
این کابل ها وظیفه انتقال داده های صوتی و تصویری را برعهده دارند. کابل کواکسیال دارای یک هادی داخلی و عایق است که توسط یک فویل و شیلد پوشانده شده است. این کابل اغلب برای ماهواره و تلویزیون مورد استفاده قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: تعمیر کابل کواکسیال (کابل آنتن) و کابل RG (کابل دوربین)
کابل کنترل یا کابل فرمان
این کابل ها در دسته کابل های فشار ضعیف قرار می گیرند و وظیفه اصلی آن ها انتقال سیگنال های آنالوگ، دیجیتال و ارسال نتایج حاصل از ولتاژ، جریان، انرژی و … به دستگاه پذیرنده است. از کابل فرمان در خطوط مونتاژ، کارخانه ها و … استفاده می شود.
کابل خودنگهدار
این کابل ها در دسته کابل های آلومینیومی و کابل های هوایی جای می گیرند. به دلیل بالا رفتن قیمت مس، استفاده از کابل خودنگهدار بسیار رواج پیدا کرده است. از این تجهیزات جهت تأمین و توزیع برق در خطوط هوایی استفاده می شود. این کابل ها دوام و قدرت بالایی دارند، به همین دلیل بر روی دکل ها و پایه های توزیع برق به واسطه یک نگهدارنده یا کلمپ نصب می شوند.
بیشتر بخوانید: کابل کشی برق با کابل خودنگهدار چگونه است؟ جایگزینی کابل خودنگهدار با سیم مسی
کابل کولر
در مقاله آشنایی با انواع کابل برق بهتر است با کابل کولر نیز آشنا شویم. این کابل ها نوعی کابل سبک هستند که هادی های مسی از نوع افشان یا مفتول دارند. این کابل ها به راحتی جریان برق را از خود عبور می دهند و اغلب در نصب و راه اندازی کولرها آبی مورد استفاده قرار می گیرند. روکش رویی این کابل ها سفید رنگ و از جنس PVC است. کابل مفتول کولر از مقاومت بیشتری نسبت به نوع افشان برخوردار است.
بیشتر بخوانید: کابل کولر چیست و چه کاربردی دارد؟
کابل ابزار دقیق
این کابل ها دارای هادی های مسی هستند و در صنایع مختلف پتروشیمی، صنایع نظامی، دفاعی، هوافضا، غذایی، دارویی و … مورد استفاده قرار می گیرند. کابل ابزار دقیق در سنجش پارامترهایی همچون جریان، دما، حجم سیالات، چگالی و … بسیار مؤثر هستند. برای بررسی این پارامترها، از مبدل های الکتریکی مانند سنسور، ترانسمیتر، شیرهای کنترل و … استفاده می شود. کابل های ابزار دقیق این مقادیر را به سیستم های اندازه گیری انتقال می دهند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع کابل ابزار دقیق
کابل اعلام حریق
این کابل ها از یک یا چند هسته تشکیل شده اند که جهت آشکارسازی آتش مورد استفاده قرار می گیرند. کابل اعلام حریق پس از سوختن قابلیت استفاده مجدد را ندارند. کابل اعلام حریق می تواند دمای زیادی را تحمل کند. به همین دلیل در مکان هایی همچون بیمارستان ها، هتل ها، پارکینگ ها، فروشگاه ها و … به کار برده می شود.
این کابل اعلانات و سیگنال های مربوط به آتش سوزی را دربافت و به سیستم اطفاء حریق ارسال می کند تا سیستم با به صدا درآوردن آژیر، افراد را باخبر سازد.
کابل جوش
در پایان مقاله آشنایی با انواع کابل برق به معرفی کابل جوش می پردازیم. این کابل نیز نوعی کابل انتقال نیرو است که از مهم ترین تجهیزات در فرآیند جوشکاری محسوب می شود. به کمک این کابل، جربان از دستگاه جوش به سمت انبرهای جوشکاری هدایت می شود. این کابل انرژی لازم برای راه اندازی دستگاه جوش را تأمین می کند.
بیشتر بخوانید: بهترین برند کابل برق
